Theo Bộ Tư pháp, trung bình mỗi năm cảnước có 14.000-16.000 người chưa thành niên vi phạm pháp luật. Còn theothống kê của ngành tòa án, từ năm 2007-2012 có đến hơn 26.000 người chưathành niên phạm tội được đưa ra xét xử. Những số liệu này cho thấy mứcđộ nghiêm trọng của vấn đề người chưa thành niên phạm tội.
Nhấn mạnh đến sự cần thiết của việc thành lập Tòa gia đình và ngườichưa thành niên, đại diện Viện Khoa học xét xử - Tòa án nhân dân tối caokhẳng định xuất phát từ những đặc thù tâm sinh lý của người chưa thànhniên, đòi hỏi phải có những biện pháp xử lý và những thủ tục tố tụngriêng biệt; từ tình hình thực tế số các vụ án về hôn nhân và gia đìnhngày càng tăng như hiện nay cũng đòi hỏi những thủ tục tố tụng riêngbiệt.
Vấn đề thành lập Tòa gia đình và người chưa thành niên đã được Nhànước quan tâm, nghiên cứu và thời điểm này việc thành lập Tòa là thựcsự cần thiết. Việc thành lập Tòa nhằm triển khai có hiệu quả các chủtrương, quan điểm của Đảng và pháp luật của Nhà nước về bảo vệ, pháttriển gia đình; bảo vệ, chăm sóc, giáo dục trẻ em nói chung và xử lýngười chưa thành niên vi phạm pháp luật nói riêng.
Đặc biệt, đây làbước đi cụ thể để thực hiện các cam kết quốc tế của Việt Nam về bảo vệcác quyền dân sự, chính trị, các quyền của trẻ em đã được ghi nhận trongcác văn kiện quốc tế mà Việt Nam là thành viên.
TheoViện Khoa học xét xử - Tòa án Nhân dân Tối cao, Tòa gia đình và ngườichưa thành niên không phải là “tòa án đặc biệt” cũng như không phải đượcthành lập là một hệ thống tòa án độc lập. Tòa chỉ chuyên xét xử các vụán và giải quyết các vụ việc có liên quan đến gia đình và người chưathành niên xuất phát từ bản chất của các quan hệ xã hội và chủ thể củacác quan hệ đặc biệt này. Vì vậy, xét về bản chất, Tòa gia đình và ngườichưa thành niên là loại Tòa chuyên trách nằm trong hệ thống Tòa án Nhândân. Do đó, việc thành lập Tòa sẽ gắn với việc tổ chức hệ thống Tòa ánNhân dân theo tinh thần cải cách tư pháp.
Phó giáo sư, tiến sỹ Trần Văn Độ, Phó Chánh án Tòa án Nhân dân Tối cao cho biết, hiệnnay ở Việt Nam chưa có một tổ chức hay cơ quan chuyên trách để xét xửcác vụ án liên quan đến tuổi vị thành niên phạm tội và các vụ án dân sựliên quan đến lợi ích của người chưa thành niên. Do đó, việc thành lậpTòa gia đình và người chưa thành niên là việc làm cần thiết trong giaiđoạn hiện nay.
Tại hội thảo, nhiều ý kiến cho rằng, đốivới người chưa thành niên phạm pháp cần có một cơ chế toàn diện để giảiquyết, gồm toàn bộ các khâu từ điều tra, xét xử, thi hành án và hậu thihành án, tái hòa nhập cộng đồng, trong đó, việc xét xử cần một tòachuyên biệt. Chính vì vậy, việc lập Tòa gia đình và người chưa thànhniên là đòi hỏi khách quan, phù hợp xu thế phát triển xã hội và địnhhướng chung trong cải cách tư pháp là lấy xét xử làm khâu đột phá./.