Dự án cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 14B đoạn qua thành phố Đà Nẵng có chiều dài 7,58 km (từ Km24+633 đến Km32+185), tổng mức đầu tư 788,446 tỷ đồng, do Sở Xây dựng thành phố Đà Nẵng làm chủ đầu tư.
Công trình khởi công tháng 11/2023, thời hạn hoàn thành ban đầu là đến tháng 5/2025 và đã được gia hạn đến cuối năm 2025. Tuy nhiên, đến nay giá trị xây lắp mới đạt khoảng 150,54/436,61 tỷ đồng (34,48% giá trị hợp đồng), chậm khoảng 45,61% so với tiến độ điều chỉnh, trong khi nhu cầu đất đắp cho nền đường vẫn chưa được đáp ứng.
Theo ông Nguyễn Hà Nam - Giám đốc Sở Xây dựng thành phố Đà Nẵng, đây là dự án giao thông trọng điểm, giữ vai trò cửa ngõ phía Tây, kết nối Đà Nẵng với khu vực Tây Nguyên và các tuyến cao tốc.
Tiến độ ì ạch trên tuyến cửa ngõ phía Tây
Trên thực địa, dù giải phóng mặt bằng đạt tỷ lệ cao, nhiều đoạn Quốc lộ 14B vẫn trong tình trạng đào xới dở dang. Nền đường mới chỉ được triển khai từng đoạn, cống thoát nước có nơi đào lên rồi để đó, mặt đường tạm bằng đá dăm, bụi bặm khi nắng và lầy lội khi mưa, phương tiện lưu thông khó khăn.
Ông Phạm Thế Quý - Bí thư Chi bộ, Trưởng thôn Hương Lam cho biết, thôn có 117 nhà bị ảnh hưởng, hiện đã giải tỏa hơn 90%.
Ông Quý nhìn nhận, "Nhà thầu thi công chậm, khiến phía trước nhiều nhà là đất trống, hố sâu, có đoạn gần như bỏ không, mùa mưa nước đọng rất nguy hiểm cho trẻ em đi lại”.
Bà Lê Thị Thảo, một hộ dân thuộc diện giải tỏa trên tuyến Quốc lộ 14B, cho biết gia đình đã nhận bồi thường, xây nhà mới lùi vào bên trong theo quy hoạch từ năm 2024.
“Gia đình sau đó đã xây nhà mới xong nhưng đường trước nhà vẫn chưa làm, ra vào nhà bất tiện, buôn bán nhỏ phải dừng lại.”, bà Thảo chia sẻ.
Năm 2023, người dân đồng tình với chủ trương mở rộng, nâng cấp Quốc lộ 14B nhưng việc thi công kéo dài khiến tình trạng ngập úng cục bộ, “nắng bụi, mưa bùn” và mất an toàn giao gây ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống và kinh tế của hàng trăm hộ gia đình.
Thiếu đất đắp hay năng lực thi công hạn chế?
Theo đại diện Ban quản lý dự án, công tác giải phóng mặt bằng thời gian qua đã được các cơ quan, đơn vị liên quan khẩn trương thực hiện. Cụ thể, tuyến đường đi qua khu dân cư dày đặc, tổng diện tích thu hồi đất 23,58 ha, liên quan 1.082 hồ sơ giải phóng mặt bằng. Đến nay, 1.082/1.082 hồ sơ bồi thường, hỗ trợ đã được phê duyệt; 968/1.082 trường hợp đã bàn giao mặt bằng, đạt khoảng 90%, số còn lại vướng hỗ trợ nâng nền, xử lý phần ngầm hoặc người dân chưa đồng ý cho thi công.
Lý giải nguyên nhân chậm tiến độ, ông Trần Tuấn Anh - Giám đốc Ban quản lý dự án cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 14B cho biết, thời tiết mưa kéo dài trong nhiều tháng qua khiến việc thi công nền đường, đặc biệt là các hạng mục đất đắp, gặp nhiều khó khăn, có thời điểm phải tạm dừng thi công.
Theo ông Trần Tuấn Anh, khó khăn lớn nhất hiện nay là nguồn vật liệu, đặc biệt là đất đắp. Khối lượng đất đắp K95, K98 phục vụ dự án rất lớn do cao độ tuyến phải nâng lên so với khu dân cư hai bên. Nguồn đất tại mỏ logistics chỉ cung cấp được khoảng 25% so với phương án ban đầu, trong khi nhiều mỏ đất, mỏ đá trên địa bàn đã hết trữ lượng khai thác trong năm 2024.
Theo đánh giá của Ban quản lý, một số loại vật liệu đạt tiêu chuẩn kỹ thuật hiện nay đang khan hiếm, giá đã tăng gấp 2 đến 3 lần so với thời điểm lập dự án, ảnh hưởng trực tiếp đến kế hoạch, tiến độ thi công của nhà thầu. Vì vậy, bài toán đất đắp và vật liệu nền đường đang là “nút thắt” lớn nhất, khiến nhiều đoạn tuyến dù đã có mặt bằng sạch nhưng vẫn chưa thể triển khai đồng bộ.
Ông Nguyễn Hà Nam - Giám đốc Sở Xây dựng thành phố Đà Nẵng đánh giá, cùng với khó khăn về vật liệu, năng lực tổ chức thi công của liên danh nhà thầu cũng chưa đáp ứng yêu cầu, việc huy động nhân lực, thiết bị trên một số đoạn tuyến chưa tương xứng với quy mô dự án.
Trước thực trạng trên, Sở đã làm việc với các cơ quan liên quan để tháo gỡ khó khăn về nguồn đất, đồng thời yêu cầu liên danh nhà thầu tăng cường nhân lực, máy móc, chia nhỏ nhiều mũi thi công trên toàn tuyến, tranh thủ thời tiết thuận lợi để bù lại phần tiến độ đã chậm.
Sở xây dựng cũng phối hợp rà soát, điều phối nguồn đất đắp từ một số dự án khác trên địa bàn để bổ sung cho dự án Quốc lộ 14B, đồng thời yêu cầu nhà thầu hoàn thiện rào chắn, biển cảnh báo tại các vị trí thi công dở dang, bảo đảm an toàn cho người dân.
Dự án cải tạo, nâng cấp 14B từ khi khởi công đến nay đã thi công hơn 2 năm, trong khi tổng thể dự án chỉ dài hơn 7,5km mới chỉ đạt gần 35% tiến độ đề ra. Tức là với tình trạng ngổn ngang như hiện nay, dự án bắt buộc phải tiếp tục một lần nữa xin điều chỉnh mốc hoàn thành và gia hạn tiến độ lần 2.
Việc này lần nữa khẳng định hàng trăm hộ dân chịu ảnh hưởng của dự án cải tạo, nâng cáp Quốc lộ 14B phải tiếp tục phải chịu cảnh “nắng bụi, mưa bùn” và có thể sẽ phải lần thứ 3 đón Tết Nguyên đán 2026 trong khu vực "công trường đang thi công"./.