Tổng thống Gambia Adama Barrow. (Nguồn: AFP) Tổng thống Mauritania và Guinea đã đạt được thỏa thuận về nguyên tắc về việc nhà lãnh đạo Yahya Jammeh sẽ rời Gambia, qua đó giúp chấm dứt cuộc khủng hoảng chính trị hiện nay tại quốc gia Tây Phi này.
Thông tin cũng đã được cố vấn của tân Tổng thống Gambia Adama Barrow xác nhận. Tuy nhiên, hiện quá trình đàm phán vẫn tiếp diễn.
Phóng viên TTXVN tại khu vực châu Phi dẫn nguồn tin từ Mauritania và Guinea cho hay nhà lãnh đạo Jammeh đã chấp thuận rời bỏ quyền lực. Hiện các cuộc đàm phán đang xoay quanh vấn đề ông Jammeh sẽ lưu vong và những điều kiện đi kèm.
Dự kiến thỏa thuận cuối cùng liên quan đến vấn đề này sẽ được kí kết giữa ông Jammeh và tân Tổng thống Barrow, dưới hình thức một tuyên bố chung giữa hai ông đồng thời nhấn mạnh lực lượng quân sự khu vực Tây Phi được triển khai nhằm buộc ông Jammeh rời bỏ quyền lực sẽ ở yên vị trí cho đến khi ông ra đi.
Cùng ngày, Bộ Quốc phòng Senegal thông báo các đơn vị quân đội nước này đã tiến vào Gambia. Ngoài ra, lực lượng quân đội của Ghana và Nigeria cũng được huy động để hỗ trợ lực lượng của Cộng đồng kinh tế các quốc gia Tây Phi ECOWAS.
Trước đó, Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc đã thông qua một dự thảo nghị quyết do Senegal soạn thảo, bày tỏ "ủng hộ toàn diện" đối với nỗ lực của ECOWAS nhằm đảm bảo "sự tôn trọng ý nguyện của người dân."
Trước đó, ngày 20/1, Tư lệnh quân đội Gambia, Tướng Ousman Badjie tuyên bố ông đã công nhận tân Tổng thống Adama Barrow là Tổng Tư lệnh và sẽ không chiến đấu chống lại một lực lượng khu vực có ý định lật đổ ông Yahya Jammeh, người kiên quyết không từ bỏ quyền lực dù thất bại trong cuộc bầu cử tổng thống.
Tướng Badjie nêu rõ: "Chúng tôi sẽ chào đón họ bằng hoa và còn mời họ trà. Đây là một vấn đề chính trị, là sự hiểu lầm. Chúng tôi sẽ không chiến đấu chống Nigeria, Togo hay bất cứ quân đội nước nào tới đây."
Trước đó, ngày 19/1, ông Barrow đã tuyên thệ nhậm chức tại Đại sứ quán Gambia ở nước láng giềng Senegal, trong bối cảnh Tổng thống mãn nhiệm Yahya Jammeh vẫn tiếp tục bám giữ quyền lực dù đã thất bại trong cuộc bầu cử hồi tháng 12 vừa qua.
Phát biểu sau lễ nhậm chức, ông Barrow đã kêu gọi quốc tế ủng hộ và các lực lượng vũ trang thể hiện lòng trung thành với mình trong cuộc đọ sức với ông Jammeh. Ông nhấn mạnh: "Tôi kêu gọi Cộng đồng kinh tế các quốc gia Tây Phi (ECOWAS), Liên minh châu Phi và Liên hợp quốc... ủng hộ chính phủ và người dân Gambia thực hiện ý nguyện của mình, khôi phục quyền tối thượng của họ và tính hợp pháp theo hiến định."
Trong diễn biến liên quan, một quan chức cùng ngày cho hay không quân Nigeria đã thực hiện các chuyến bay trinh sát trên bầu trời Gambia, khi mà lực lượng châu Phi dường như đã sẵn sàng can thiệp để buộc ông Jammeh phải rút lui.
Người phát ngôn Không quân Nigeria Ayodele Famuyiwa nói: "Tôi có thể xác nhận đơn vị trinh sát vũ trang đang bay trên bầu trời Gambia. Lực lượng này có khả năng tấn công." Cũng theo nguồn tin, đàm phán với ông Jammeh vẫn đang diễn ra và có vẻ như ông này đang có động thái xem xét lại lập trường của mình.
Đến chiều 19/1, binh sĩ Senegal đã vượt qua biên giới tiến vào Gambia. Phát ngôn viên quân đội Senegal, Đại tá Abdoul Ndiaye đã đưa ra thông tin này, sau khi Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc nhất trí thông qua nghị quyết do Senegal soạn thảo ủng hộ nỗ lực của ECOWAS buộc nhà lãnh đạo Jammeh phải chuyển giao quyền lực. Nga trước đó đã khẳng định biện pháp này không chính thức cho phép triển khai hành động quân sự ở Gambia.
Ông Jammeh đã thất bại trong cuộc bầu cử cuối năm ngoái trước lãnh đạo phe đối lập Adama Barrow và dự kiến sẽ chuyển giao quyền lực vào ngày 19/1. Tuy nhiên, nhà lãnh đạo này đã ban bố tình trạng khẩn cấp và tuyên bố sẽ không từ chức, khiến các quốc gia Tây Phi phải gia tăng sức ép đối với ông này sau nhiều tuần đàm phán ngoại giao thất bại./.
