Mạng 5G được phát triển tại Việt Nam không đơn thuần chỉ tăng tốc độ kết nối mà còn mở ra nhiều cơ hội để phát triển những ngành nghề mới.
Mạng di động thế hệ mới này chính thức thương mại hóa tại Việt Nam từ ngày 15/10/2024 khi Viettel là nhà mạng đầu tiên khai trương dịch vụ 5G, sau đó các nhà mạng khác như VNPT và MobiFone cũng đẩy mạnh triển khai, phủ sóng rộng khắp các tỉnh thành lớn, hướng tới mục tiêu phủ sóng toàn quốc vào 2030. Sau hơn 1 năm chính thức thương mại hoá, nhiều người đang đặt câu hỏi, 5G đang thực sự tác động Việt Nam ở mức độ nào?
Các nhà mạng đã làm được gì sau 1 năm triển khai thương mại hoá 5G?
Một năm kể từ khi 5G chính thức thương mại hóa tại Việt Nam, đại diện Viettel, VNPT và MobiFone đều cho biết họ đã đẩy mạnh lắp đặt trạm, phủ sóng các khu đô thị, khu công nghiệp và những điểm có lưu lượng cao.
Tại Toạ đàm "Thương mại hóa 5G đã tác động đến kinh tế Việt Nam ra sao?" do ICT Press Club tổ chức vào chiều 29/12, ông Nguyễn Quốc Khánh - Phó trưởng ban Công nghệ Tập đoàn VNPT cho biết trong năm 2025 VNPT đã tăng tốc triển khai mạng lưới để sang năm sẽ phủ sóng 5G tới 55-60% dân số.
Tháng 9 vừa qua, VNPT đã thử nghiệm hai năng lực căn bản đối với công nghệ 5G là Network Slicing và Network API. VNPT thử nghiệm Private network (mạng 5G dùng riêng) ở mô hình giáo dục đại học, nhà máy thông minh. Dự kiến trong thời gian tới VNPT sẽ hợp tác với các đối tác triển khai mạng 5G dùng riêng ở Tây Ninh, Hải Phòng cho khách hàng sân bay và cầu cảng.
Ông Nguyễn Tuấn Huy - Phó trưởng ban Công nghệ Tổng công ty Viễn thông MobiFone cũng chia sẻ năm 2025 vừa qua, MobiFone đã triển khai phủ sóng 5G trên toàn quốc. Năm 2026, công ty sẽ tiếp tục đầu tư rất mạnh vào hạ tầng 5G cũng như là những giải pháp số, nền tảng số để giải quyết những vấn đề lớn về những mô hình kinh doanh mới.
Còn Phó tổng giám đốc Tổng công ty Viễn thông Viettel Nguyễn Hà Thành cho hay riêng trong năm 2025, Viettel đã lắp đặt mới 23.500 trạm BTS 5G và tính chung, hiện Viettel có 30.000 trạm 5G triển khai trên toàn quốc.
Như vậy, vùng phủ 5G ngoài trời của Viettel đã đạt được 90% và vùng phủ trong nhà đạt 70%. Trong năm 2026, Viettel sẽ triển khai thêm 15.000 trạm nữa, nâng vùng phủ trong nhà lên gần 85%. Hiện nay thuê bao 5G phát triển mới đang chiếm 50% thuê bao mới; lượng data 5G sử dụng tăng 15-20%.
Ông Nguyễn Anh Cương, Phó Cục trưởng Cục Viễn thông, Bộ Khoa học và Công nghệ cho biết, với việc một nhà mạng phủ sóng 90% dân số chỉ trong 12 tháng, Việt Nam có tốc độ triển khai 5G thuộc nhóm nhanh nhất thế giới.
Ông Cương dẫn chứng, để đạt vùng phủ sóng 90% dân số, các nước thường mất trung bình 3 năm, nhanh thì 2 năm. Ngay cả Ấn Độ, quốc gia có diện tích rộng và dân số đông với tốc độ triển khai rất mạnh, cũng mất 15 tháng để đạt con số tương đương. Trong khi đó, tại Việt Nam, doanh nghiệp đã hoàn thành mục tiêu này chỉ trong vòng 1 năm.
Tại Tọa đàm, đại diện cả ba nhà mạng, các chuyên gia cũng đều cho rằng, việc phủ sóng hạ tầng 5G được các nhà mạng triển khai tích cực, sẵn sàng, song hiện vẫn chưa có nhiều ứng dụng được triển khai trên 5G.
Hướng đi nào để khai thác 5G hiệu quả?
Đằng sau tốc độ triển khai nhanh là sự hậu thuẫn mạnh mẽ từ chính sách. Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị và các nghị quyết liên quan của Chính phủ đã xác định rõ 5G là một trong những hạ tầng chiến lược quốc gia, với quan điểm "hạ tầng đi trước."
Nhà nước không chỉ giao mục tiêu cụ thể về vùng phủ mà còn áp dụng cơ chế hỗ trợ tài chính, như hỗ trợ một phần vốn đầu tư cho doanh nghiệp triển khai nhanh và quy mô lớn. Đây được xem là "cú hích" quan trọng để doanh nghiệp mạnh dạn đầu tư trong bối cảnh "bài toán hoàn vốn" của 5G còn nhiều thách thức.
Khuyến nghị hướng triển khai 5G sao cho hiệu quả, ông Nguyễn Duy Lâm, chuyên gia cao cấp về giải pháp viễn thông của Huawei Việt Nam cho rằng, từ kinh nghiệm của các nước, Việt Nam nên tập trung phát triển các ứng dụng thương mại điện tử. Phát triển ứng dụng thương mại điện tử dễ triển khai, lại giúp người dùng có thể livestream dễ dàng để bán hàng, thực hiện mua, bán hàng online.
Việc phát triển các ứng dụng cho các ngành kinh tế, như nhà máy thông minh, đô thị thông minh khó hơn và cần có thời gian đòi hỏi sự tham gia của cộng đồng doanh nghiệp và định hướng của Nhà nước. Theo ông Lâm, nếu doanh nghiệp chưa nhìn thấy lợi ích trước mắt sẽ không tham gia, vì vậy, Chính phủ định hướng, phương tiện truyền thông tuyên truyền và cung cấp lợi ích, tác động đến doanh nghiệp...
Một trong những điểm sáng được nhiều diễn giả chia sẻ tại Tọa đàm là 5G không chỉ là "tốc độ nhanh hơn" mà là nền tảng cho các mô hình kinh doanh số sâu hơn, đặc biệt khi kết hợp với IoT, Cloud, Edge và AI.
Đáng chú ý hơn, 5G đang tạo ra những thay đổi sâu sắc trong kinh tế số ở khu vực nông thôn, vùng sâu vùng xa - nơi trước đây thường được xem là "vùng trũng" công nghệ.
Với sự kết hợp giữa 5G, nền tảng số và logistics, người nông dân có thể livestream bán nông sản ngay tại ruộng vườn, kể câu chuyện về sản phẩm của mình trực tiếp tới người tiêu dùng trên khắp cả nước.
Tại Toạ đàm, đại diện TikTok và Viettel Post trình bày các câu chuyện thực tế với 5G, bà con nông dân vùng cao có thể livestream trực tiếp từ ruộng nương, giới thiệu nguồn gốc và quy trình sản xuất, giúp tăng niềm tin người mua và rút ngắn hành trình tiêu thụ.
Viettel Post dẫn ví dụ Sìn Hồ (Lai Châu): Một phiên livestream khoảng 2 tiếng giúp bán được 300 tấn khoai sâm tới người tiêu dùng ở Thành phố Hồ Chí Minh và Cần Thơ. 5G ở đây được mô tả như "đường cao tốc" kéo hàng từ bản làng đến bàn ăn, kết hợp với logistics đã làm thay đổi mô hình "hàng đi tìm người" thành "người mua đến với hàng."
Những kết quả ban đầu này đang tạo ra xu hướng kinh doanh mới ở vùng sâu, vùng xa chuyển đổi từ kinh doanh truyền thống sang kinh doanh số./.
Tốc độ 5G trung bình cả nước lập kỷ lục mới, cao nhất từ trước tới nay
So với tháng 3/2025, chất lượng mạng 5G trung bình cả nước trong tháng 4/2025 đã có bước nhảy vọt cho thấy xu hướng cải thiện rõ rệt của hạ tầng mạng thế hệ mới.
