Ngày 31/12 tại Hà Nội, Hiệp hội An ninh mạng Quốc gia tổ chức Tọa đàm “Bảo vệ dữ liệu cá nhân - quyền và trách nhiệm,” sự kiện truyền thông chuyên sâu trước thời điểm Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân chính thức có hiệu lực từ ngày 01/01/2026.
Tọa đàm do Hiệp hội An ninh mạng Quốc gia chủ trì, dưới sự chỉ đạo của Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao - Bộ Công an (A05), với sự tham dự của đại diện cơ quan quản lý, chuyên gia pháp lý công nghệ, viện nghiên cứu, doanh nghiệp và 35 cơ quan thông tấn, báo chí.
Trong những năm gần đây, dữ liệu cá nhân ngày càng trở thành yếu tố trọng yếu của Chính phủ số và nền kinh tế số. Tuy nhiên, tình trạng thu thập, mua bán và sử dụng trái phép dữ liệu cá nhân diễn ra ngày càng phổ biến, gắn với các hành vi giả danh ngân hàng, doanh nghiệp viễn thông, sàn thương mại điện tử và cơ quan công quyền để lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.
Theo thống kê của Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Bộ Công an), chỉ trong 6 tháng đầu năm 2025, lực lượng chức năng đã phát hiện và xử lý 56 vụ việc liên quan đến mua bán trái phép dữ liệu cá nhân, với quy mô hơn 110 triệu bản ghi dữ liệu bị thu thập và giao dịch trái phép. Tình trạng này xuất phát từ nhu cầu thu thập dữ liệu cá nhân để phục vụ hoạt động sản xuất, kinh doanh là có thật. Lợi dụng điều đó, nhiều tổ chức, cá nhân đã tiến hành thu thập trái phép dữ liệu để sử dụng cho mục đích riêng.
Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân được Quốc hội thông qua ngày 26/06/2025 và có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2026 đã xác lập rõ các quyền dữ liệu cơ bản của công dân, bao gồm quyền được biết, quyền đồng ý, quyền truy cập, chỉnh sửa và yêu cầu xóa dữ liệu; đồng thời quy định trách nhiệm pháp lý của cơ quan nhà nước, tổ chức và doanh nghiệp trong toàn bộ vòng đời thu thập, xử lý, lưu trữ và chia sẻ dữ liệu.
Việc luật chính thức có hiệu lực từ ngày 01/01/2026 được xem là bước ngoặt quan trọng trong bảo vệ quyền riêng tư, bảo đảm an ninh dữ liệu và củng cố niềm tin số tại Việt Nam.
Tại Tọa đàm, Đại tá Nguyễn Hồng Quân - Phó Cục trưởng Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (A05 - Bộ Công an) nhấn mạnh, quyền được bảo vệ dữ liệu cá nhân trước đây được hiểu là một phần của quyền riêng tư nay đã trở thành một quyền độc lập, được pháp luật ghi nhận và bảo hộ.
Theo Đại tá Nguyễn Hồng Quân, hiện có khoảng 80% dân số thế giới đang sống trong các khu vực có quy định về bảo vệ dữ liệu cá nhân và Việt Nam cũng không nằm ngoài xu thế này. "Việc ban hành Nghị định 13 và tiếp đó là Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân có hiệu lực từ ngày mai (01/01/2026) là bước đi thể hiện cam kết mạnh mẽ của Nhà nước trong xây dựng một môi trường số an toàn, bảo đảm quyền con người trên không gian mạng," Đại tá Quân nhấn mạnh.
Chia sẻ tại tọa đàm, Thượng tá Nguyễn Đình Đỗ Thi - Phó Trưởng phòng tham mưu Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (A05 - Bộ Công an) cho biết, Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân tạo ra hành lang pháp lý đầy đủ, toàn diện, tạo điều kiện thuận lợi cho cơ quan quản lý nhà nước thực hiện các biện pháp, các nhiệm vụ, giải pháp để bảo vệ tốt nhất, an toàn cho dữ liệu cá nhân của người dùng, cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp.
Luật cũng gắn các trách nhiệm, nghĩa vụ đối với từng chủ thể liên quan và áp dụng các biện pháp bảo vệ dữ liệu cá nhân từ khâu tạo lập, lưu trữ, truyền đưa, đến tất cả các khâu khác liên quan tới xử lý dữ liệu đều phải áp dụng các biện pháp để bảo vệ an toàn cho dữ liệu của người dùng.
Luật cũng hướng đến mục tiêu tạo ra những cơ chế trong phối hợp giữa các cơ quan quản lý nhà nước cũng như cơ chế để bảo vệ và phối hợp giữa cơ quan quản lý nhà nước đối với các doanh nghiệp, các chủ thể liên quan khác, đồng thời gắn các nhiệm vụ đối với người sử dụng cụ thể về bảo vệ dữ liệu cá nhân.
Tọa đàm được tổ chức nhằm góp phần nâng cao nhận thức xã hội về bảo vệ dữ liệu cá nhân, thúc đẩy việc tuân thủ pháp luật trong môi trường số, từng bước hình thành chuẩn mực chung về quyền dữ liệu trong truyền thông đại chúng, hướng tới mục tiêu xây dựng môi trường số an toàn, minh bạch và đáng tin cậy, với mô hình phát triển./.
Cấp thiết cần chế tài pháp luật đủ mạnh để bảo vệ dữ liệu cá nhân
Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương nhấn mạnh cần rà soát các quy định về biện pháp bảo vệ dữ liệu cá nhân và các quy định kinh doanh có điều kiện liên quan đến bảo vệ dữ liệu cá nhân...