Lực lượng gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc tại Sudan. (Ảnh: Reuters) Tại phiên họp trực tuyến công khai ngày 10/12 của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc về tình hình Sudan, Việt Nam đã đề cao trách nhiệm hàng đầu của các quốc gia trong bảo đảm tuân thủ luật nhân đạo quốc tế, ngăn ngừa và trừng trị các tội phạm hình sự nghiêm trọng như tội phạm chiến tranh, tội ác chống lại loài người và tội xâm lược.
Theo phóng viên TTXVN tại Liên hợp quốc, phiên họp có sự tham dự của bà Fatou Bensouda, Công tố viên Tòa án Hình sự quốc tế (ICC) và Đại sứ Omer Siddig, Trưởng Phái đoàn Sudan tại Liên hợp quốc.
Tại phiên họp, các nước thành viên Hội đồng bảo an đã hoan nghênh những tiến triển quan trọng và tích cực ở Sudan thời gian qua, đặc biệt là việc chính phủ Sudan và hai nhóm vũ trang lớn ở Darfur ký kết Thỏa thuận hòa bình lịch sử ngày 3/10 vừa qua.
Tuy nhiên, các nước cũng cho rằng tình hình an ninh tại Darfur còn nhiều thách thức, nhất là tình trạng gia tăng bạo lực giữa các cộng đồng.
[Việt Nam và Indonesia ủng hộ tiến trình chuyển tiếp ở Sudan]
Các nước kêu gọi chính phủ và các nhóm vũ trang ở Darfur triển khai đầy đủ Thỏa thuận hòa bình; đồng thời mong muốn Phái bộ Hỗ trợ Chuyển tiếp Hợp nhất của Liên hợp quốc ở Sudan (UNITAMS) sẽ sớm được triển khai để hỗ trợ tiến trình chuyển tiếp ở quốc gia này.
Một số nước bày tỏ hoan nghênh và ủng hộ hoạt động của bà Bensouda trên cơ sở Nghị quyết 1593 (2005) của Hội đồng bảo an Liên hợp quốc, kêu gọi Chính phủ Sudan hợp tác đầy đủ với ICC.
Theo nghị quyết này, Công tố viên ICC báo cáo Hội đồng bảo an định kỳ 6 tháng/lần về các hành vi được cho là vi phạm phạm tội ác chống lại loài người và tội ác chiến tranh liên quan đến khu vực Darfur.
Về phần mình, Trưởng Phái đoàn Sudan tại Liên hợp quốc cam kết Chính phủ Sudan sẽ hợp tác chặt chẽ với UNITAMS để triển khai đầy đủ tiến trình chuyển tiếp; đồng thời khẳng định việc bảo đảm công lý tại Darfur là một trong những ưu tiên cao nhất trong quá trình chuyển tiếp ở Sudan.
Đại sứ cho biết thêm các cơ quan chức năng của nước này có đầy đủ năng lực tư pháp để xử lý các hành vi vi phạm luật nhân đạo quốc tế.
Thời gian qua, đã có nhiều cá nhân bị đưa ra truy tố, xét xử vì có liên quan đến các vi phạm ở Darfur. Ngoài ra, theo tinh thần của Thỏa thuận hòa bình ngày 3/10, các bên ở Sudan thống nhất không can thiệp vào công việc của ICC.
Phát biểu tại cuộc họp, Đại sứ Phạm Hải Anh, Phó Trưởng Phái đoàn Việt Nam tại Liên hợp quốc, hoan nghênh những tiến triển tích cực gần đây tại Sudan, trong đó có việc ký kết Thỏa thuận hòa bình ngày 3/10.
Việt Nam ghi nhận tình hình tại Sudan còn nhiều khó khăn, trong đó có các thách thức về kinh tế và nhân đạo, đồng thời bày tỏ mong muốn UNITAMS sẽ hỗ trợ tiến trình chuyển tiếp và phát triển ở nước này.
Đại sứ Phạm Hải Anh bày tỏ quan ngại về thông tin gia tăng bạo lực giữa các cộng đồng ở Sudan khiến nhiều dân thường thiệt mạng, trong đó có phụ nữ và trẻ em.
Đại sứ mong muốn Chính phủ Sudan sẽ tiếp tục nỗ lực xử lý vấn đề này, khẳng định việc truy cứu hành vi vi phạm luật nhân đạo quốc tế và tội phạm hình sự nghiêm trọng cần được tiến hành phù hợp với các nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế, trong đó có việc tôn trọng độc lập, chủ quyền quốc gia.
Theo Thỏa thuận hòa bình giữa Chính phủ Sudan với hai nhóm vũ trang lớn ở Darfur là Mặt trận Cách mạng Sudan và Mặt trận Giải phóng Sudan - Minni Minawi, tiến trình chuyển tiếp ở nước này sẽ diễn ra trong 39 tháng, kể từ tháng 10 vừa qua.
UNITAMS, được thành lập theo Nghị quyết 2524 ngày 4/6/2020 của Hội đồng bảo an, sẽ hỗ trợ Sudan trong tiến trình này cũng như giúp đỡ nước này nâng cao năng lực quản trị nhà nước, huy động nguồn lực cho kinh tế và phát triển, cũng như phối hợp thực hiện các hoạt động hỗ trợ nhân đạo./.
