Bên lềcuộc đối thoại, Tổng Thanh tra Chính phủ Trần Văn Truyền đã có cuộctrao đổi với báo giới.
- Xin ông cho biếtlý do nào mà cuộc đối thoại lần thứ 9 có chủ đề “Phòng chống tham nhũngtrong lĩnh vực quản lý và khai thác khoáng sản”?
Tổng Thanh tra Trần Văn Truyền: Nội dung chủ đề cho từng kỳ đối thoạilà có sự chủ động đề xuất của Chính phủ Việt Nam , được sự đồngthuận của các nhà tài trợ, mà đặc biệt, Thụy Điển với tư cách nhà điềuphối chính. Trong đối thoại lần thứ 8, Ban Tổ chức chuẩn bị nội dung lầnthứ 9. Cuộc đối thoại lần thứ 8 có chủ đề về công tác phòng chống thamnhũng trong lĩnh vực đất đai, nên đã thống nhất sẽ bàn về công tácphòng, chống tham nhũng trong lĩnh vực khai thác khoáng sản trong lầnđối thoại thứ 9.
Cuộc đối thoại lần 9 cóchủ đề này vì khoáng sản là tài nguyên quan trọng trong sự phát triểncủa mỗi quốc gia. Đặc biệt, Việt Nam có nguồn tài nguyên phong phú,đa dạng, có khả năng tác động đến tiến trình phát triển của đất nước.Tuy nhiên, thời gian vừa qua, hoạt động quản lý khai thác, sử dụngkhoáng sản còn nhiều yếu kém. Hệ thống pháp luật còn nhiều bất cập, quảnlý của nhà nước đối với các lĩnh vực này còn lỏng lẻo, yếu kém, cả vềngười quản lý, khai thác sử dụng. Các bên khai thác, mua bán, tiêu thụđều có hành vi vi phạm pháp luật, tiêu cực, làm thất thoát tài sản, gâybất bình trong nhân dân.
Đối thoại trong lĩnh vựcnày nhằm tìm ra sự nhất trí trong việc đánh giá, đề ra chủ trương giảipháp để có được cơ chế giám sát, phát hiện kịp thời hành vi tham nhũngtrong lĩnh vực này để ngăn chặn. Đối thoại sẽ giúp cho công tác quản lýngày càng có hiệu quả, hành vi sai phạm được ngăn chặn kịp thời và xử lýtriệt để, làm lợi cho cái chung, giúp được sự phát triển đất nước vàtạo lòng tin, sự đồng thuận của nhân dân đối với công tác lãnh đạo điềuhành, quản lý của nhà nước. Với ý nghĩa như vậy, đối thoại lần này đãchọn tham nhũng trong lĩnh vực khoáng sản để thảo luận.
- Hiện nay, quy hoạch tổng thể về khai thác khoáng sản chưacó và chủ yếu giao cho các địa phương, vì thế đã nảy sinh nhiều bất cập.Xin ông cho biết giải pháp để kiện toàn hành lang pháp lý cho vấn đềnày?
Tổng Thanh tra Trần Văn Truyền: Đất đai,khoáng sản là dạng tài nguyên không thể tái tạo. Hiện nay, công tác quyhoạch, quản lý, cấp phép, khai thác, mua bán xuất nhập khẩu khoáng sảnđều có bất cập, chứ không riêng phần quy hoạch. Đất đai, khoáng sản đềuphải có quy hoạch ở tầm chiến lược, có quy hoạch chung và quy hoạch cụthể, từ đó gắn với phân cấp quản lý. Hiện nay, công tác quản lý có lúcgiao địa phương, có lúc giao cho Trung ương. Nếu giao công tác quản lýlĩnh vực này cho địa phương thì trên thực tế, một số địa phương đã tùytiện cấp phép tràn lan, gây phức tạp cho quản lý. Nhưng chuyển công tácquản lý lên Trung ương sẽ làm mất sự năng động, chủ động của các địaphương trong triển khai thực hiện.
Vì vậy, không chỉ thông qua đối thoạinày mà còn một số hoạt động khác, Thanh tra Chính phủ sẽ cùng các cơquan chức năng như Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Công Thương và một sốcơ quan khác, kiến nghị giải pháp nhằm hoàn thiện quy hoạch, kế hoạch,công tác quản lý, bắt đầu từ hoàn thiện pháp luật rồi mới đến cơ chếđiều hành, đặc biệt cần tiếp tục 3 khâu: hoàn thiện hệ thống pháp luật,hoàn thiện cơ chế điều hành và tăng cường kiểm tra, kiểm soát để ngănchặn, bài trừ tiêu cực.
- Việt Nam sẽtiếp thu kinh nghiệm trong công tác phòng chống tham nhũng của các nhàtài trợ như thế nào, thưa ông?
Tổng Thanh tra TrầnVăn Truyền: Việt Nam đang thực hiện đường lối đối ngoại đa phương hóa,đa dạng hóa và hoan nghênh sự hỗ trợ của cộng đồng quốc tế với nước ta.Trong lĩnh vực này, Thanh tra Chính phủ và các bộ, ngành liên quan sẽlắng nghe các quan điểm tiếp cận của các nhà tài trợ, các cơ quan thamgia đối thoại, đồng thời rút kinh nghiệm qua công tác quản lý của một sốquốc gia khác về lĩnh vực này để hoàn thiện công tác quản lý. Nếu đốitác nào có kinh nghiệm thăm dò, giúp chúng ta làm quy hoạch và hợp tácđầu tư trên lĩnh vực này, Chính phủ Việt Nam luôn hoan nghênh và sẵnsàng có chính sách rộng mở, kêu gọi thu hút đầu tư./.