Trong 8 tháng đầu năm 2019, Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng đã tiếp nhận và giải quyết số lượng lớn các phản ánh, khiếu nại của người tiêu dùng, trong đó có nhiều vụ việc liên quan đến các nhóm hàng hóa dịch vụ thiết yếu.
36% số đơn tiếp nhận liên quan đến bảo vệ thông tin
Theo thống kê, đến hết ngày 31/8, Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng đã hỗ trợ giải quyết thành công hoặc chuyển đến các cơ quan có thẩm quyền để xử lý 360 vụ việc trong tổng số 375 vụ việc tiếp nhận (chiếm khoảng 96%).
Trong khi đó, số lượng khiếu nại còn lại đang được Cục phối hợp với các cơ quan liên quan, doanh nghiệp và người tiêu dùng để giải quyết.
Chiếm tỷ lệ cao nhất trong số các nhóm hành vi bị khiếu nại là hành vi về Bảo vệ thông tin của người tiêu dùng (chiếm 36%).
[Tín dụng đen' len lỏi vào các khu công nghiệp với hình thức tinh vi]
Đáng chú ý, nội dung khiếu nại chủ yếu tập trung vào việc doanh nghiệp thu thập trái phép thông tin của người tiêu dùng, không ghi nhận yêu cầu chỉnh sửa thông tin của người dùng, dẫn tới việc tiếp tục sử dụng thông tin vào các mục đích xâm phạm quyền lợi của người tiêu dùng.
Ngoài ra, nhóm hành vi có tỷ lệ khiếu nại cao liên quan đến các nội dung về giao kết hợp đồng, không tạo điều kiện để người tiêu dùng tìm hiểu và nghiên cứu nội dung hợp đồng trước khi ký; không tư vấn đầy đủ thông tin về hợp đồng trước khi ký; không gửi bản sao hợp đồng để người tiêu dùng lưu trữ sau khi ký hay nội dung hợp đồng không đúng như nội dung tư vấn ban đầu… nhóm hành vi này chiếm tỷ lệ 22% trong tổng số các khiếu nại gửi tới nhà chức trách.
Tiếp đến là hành vi cung cấp thông tin. Theo đó, người tiêu dùng khiếu nại việc tổ chức, cá nhân cung cấp thông tin không chính xác, không đầy đủ, không thuận tiện…, dẫn đến người tiêu dùng khó khăn hoặc bị hiểu nhầm trong việc đưa ra quyết định mua bán, sử dụng dịch vụ, nhóm này chiếm 16% tổng số khiếu nại.
Báo cáo cũng cho thấy, nhóm hành vi liên quan đến số lượng, chất lượng, thời gian giao hàng chiếm tỷ lệ khoảng 12%. Các hành vi chủ yếu liên quan đến việc giao hàng chậm, số lượng, chất lượng hàng không đúng như nội dung quảng cáo, trong đó, phần lớn giao dịch liên quan của người tiêu dùng được thực hiện thông qua các sàn thương mại điện tử hoặc qua các trang mạng xã hội.
“Nhóm hành vi liên quan đến thực hiện bảo hành chiếm 3% và 11% còn lại liên quan đến các nhóm hành vi khác,” đại diện Cục cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng cho hay.
- Vụ việc khiếu nại theo hành vi:
Rủi ro khi tham gia mô hình cho vay trực tuyến
Cũng theo đại diện cơ quan này, trong 8 tháng, ngành hàng bị khiếu nại nhiều nhất là “Tài chính, bảo hiểm, ngân hàng” khi chiếm tới 40,37%. Sau đó là nhóm “Điện thoại, viễn thông” (chiếm 20,65%) và nhóm “Đồ điện tử gia dụng” (chiếm 9,38%).
Đáng chú ý, đây là lần đầu tiên nhóm hàng “Tài chính, bảo hiểm, ngân hàng” có tỷ lệ khiếu nại lớn hơn nhiều lần so với các nhóm hàng hóa, dịch vụ còn lại.
Chủ thể liên quan trong nhóm hàng này không chỉ các ngân hàng, công ty tài chính mà trong đó đã bắt đầu xuất hiện sự liên quan của nhiều mô hình tư vấn cho vay trực tuyến (cho vay ngang hàng - P2P lending).
Theo đại diện Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng, các mô hình này hiện đang có sự phát triển mở rộng và gia tăng nhanh chóng cả về số lượng khách hàng và giá trị giải ngân, do vậy, kéo theo xu hướng gia tăng khiếu nại.
Cũng theo phản ánh, mặc dù không đi vay nợ nhưng có người tiêu dùng liên tục bị gọi điện thoại, nhắn tin để quấy rối, đe dọa, ép buộc trả nợ.
Thậm chí một số vụ việc, đối tượng sử dụng hình ảnh, thông tin liên hệ của người tiêu dùng, của người thân của người tiêu dùng để đăng tải công khai trên các mạng xã hội với nội dung xuyên tạc, bịa đặt nhằm gây áp lực trả nợ cho người tiêu dùng.
Đặc biệt, trong thời gian gần đây, có một số vụ việc người tiêu dùng thực hiện giao dịch tại các trang web cho vay trực tuyến, đã thanh toán xong khoản vay nhưng sau một thời gian bị nhiều đối tượng liên hệ để đe dọa, gây áp lực trả tiếp khoản vay đã trả
Trước thực trạng trên, Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng khuyến cáo người tiêu dùng ưu tiên thực hiện giao dịch vay tại các công ty tài chính, ngân hàng đã được cấp phép hoạt động trong lĩnh vực cho vay bởi Ngân hàng nhà nước.
Ngoài ra, người tiêu dùng cần tham khảo các thông tin trên mạng Internet, hỏi người thân, bạn bè để có thêm thông tin về công ty cung cấp dịch vụ. Khi thực hiện vay, cần lưu ý việc yêu cầu cung cấp hợp đồng để tìm hiểu trước khi ký và lưu trữ sau khi ký kết.
Để được tư vấn, hỗ trợ và bảo vệ quyền lợi hợp pháp, người tiêu dùng có thể liên hệ trực tiếp với Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng qua Tổng đài 1800.6838 (miễn phí cước gọi) hoặc Email: vcca@moit.gov.vn.
Theo ông Nguyễn Mạnh Hùng, Chủ tịch Hội bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam, Luật bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam có quy định người tiêu dùng có 8 quyền. Trong đó có quyền được bảo đảm an toàn tính mạng, sức khỏe, tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp khác khi tham gia giao dịch, sử dụng hàng hóa, dịch vụ do tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ cung cấp...
"Trong trường hợp bị vi phạm, người tiêu dùng có thể gõ cửa các cơ quan bảo vệ người tiêu dùng như Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng, hay các Sở Công Thương và các phòng Kinh tế cấp huyện," ông Hùng lưu ý thêm./.