Phát biểu tại hội thảo "Thanh toán QR code: Minh bạch và trải nghiệm không giới hạn" do Tạp chí Kinh Tế Việt Nam và Công ty cổ phần Thanh toán Quốc gia Việt Nam (NAPAS) tổ chức chiều 19/11, ông Phạm Tiến Dũng - Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cho biết thanh toán tất cả hàng hóa, dịch vụ ở Việt Nam như cốc nước trà, bó rau… đều có thể bằng mã QR. Người mua chỉ dùng điện thoại thông minh quét mã QR của người bán để thanh toán một cách dễ dàng và nhanh chóng.
Từ một công nghệ mới trở thành một thói quen thanh toán phổ biến
Tại hội thảo Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã chia sẻ những ấn tượng mạnh mẽ khi lần đầu chứng kiến sự phát triển của thanh toán qua mã QR tại Trung Quốc vào năm 2017.
Phó Thống đốc nhớ lại hình ảnh người dân, thậm chí cả người ăn xin, sử dụng mã QR để nhận tiền từ các giao dịch trực tuyến. Điều này đã khiến ông quyết tâm mang công nghệ này về Việt Nam, để giờ đây, việc thanh toán cho một cốc chè ngoài vỉa hè cũng có thể thực hiện dễ dàng chỉ với một quét mã QR.
Phó Thống đốc nhấn mạnh, hiện tại, việc thanh toán qua QR Code đã trở thành thói quen của người dân Việt Nam, từ những quán chè ngoài vỉa hè cho đến các dịch vụ cao cấp.
QR Code, một công nghệ tưởng chừng mới mẻ, giờ đã đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng nền tảng hạ tầng thanh toán của nền kinh tế Việt Nam.
Tính đến tháng 9/2025, thanh toán không dùng tiền mặt đã đạt hơn 17,8 tỷ giao dịch, trong đó thanh toán qua mã QR trong nước đạt 337 triệu giao dịch với tổng giá trị 288.000 tỷ đồng, tăng trưởng mạnh mẽ so với năm trước. Hệ thống NAPAS, đóng vai trò chủ chốt trong việc xử lý các giao dịch thanh toán, đã xử lý hơn 8,3 tỷ giao dịch với tổng giá trị đạt 47,53 triệu tỷ đồng.
Riêng hệ thống NAPAS, tính đến hết tháng 9/2025 đã xử lý hơn 8,3 tỷ giao dịch với tổng giá trị đạt 47,53 triệu tỷ đồng. Thậm chí những ngày cao điểm, hệ thống đạt công suất hơn 42,5 triệu giao dịch/ngày với độ sẵn sàng lên đến 99,997%.
Nhờ thao tác đơn giản, tốc độ xử lý nhanh, tính bảo mật cao cũng như khả năng sẵn sàng đáp ứng của hệ thống tổ chức tín dụng, QR Code đã trở thành phương thức thanh toán được nhiều người tiêu dùng và doanh nghiệp lựa chọn.
Sự phát triển của QR Code mang lại nhiều lợi ích cho người tiêu dùng và doanh nghiệp. Với thao tác đơn giản, tốc độ xử lý nhanh chóng, tính bảo mật cao, QR Code trở thành phương thức thanh toán thuận tiện và an toàn. Không chỉ trong nước, Việt Nam đã mở rộng kết nối thanh toán QR Code với các quốc gia như Thái Lan, Lào và Campuchia. Đặc biệt, các quốc gia như Trung Quốc, Hàn Quốc, Singapore, Ấn Độ và Đài Loan dự kiến sẽ gia nhập hệ thống thanh toán này trong giai đoạn 2025-2026.
Tuy nhiên, trong quá trình triển khai, vẫn tồn tại một số vấn đề cần khắc phục. Một trong những thách thức lớn là sự thiếu liên thông giữa các thương hiệu cung cấp mã QR. Điều này dẫn đến bất tiện cho khách hàng khi sử dụng dịch vụ thanh toán, vì mỗi đơn vị phát hành mã QR thường chỉ phục vụ giao dịch trong hệ thống của mình, không thể kết nối với các hệ thống khác.
Phó Thống đốc Phạm Tiến Dũng cũng chỉ ra rằng, mặc dù thanh toán qua QR Code đã phát triển mạnh mẽ, nhưng vẫn chưa thể hoàn toàn thay thế phương thức thanh toán tiền mặt hay thẻ tín dụng trong một số lĩnh vực.
Thách thức và rào cản cần vượt qua
Để giải quyết các vấn đề này, ông Phạm Anh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Thanh toán Ngân hàng Nhà nước, đã đưa ra một số giải pháp quan trọng. Trước hết, cần mở rộng mạng lưới đơn vị chấp nhận thanh toán bằng QR Code để đáp ứng nhu cầu ngày càng lớn của người dân và doanh nghiệp. Đồng thời, cần khuyến khích các đơn vị chấp nhận thanh toán sử dụng QR Code để thanh toán hàng hóa và dịch vụ thay vì chỉ sử dụng để chuyển tiền cá nhân.
Tiếp theo, việc tăng cường hợp tác giữa các thương hiệu cung cấp QR Code khác nhau để tạo sự liên thông, thuận tiện cho khách hàng là rất quan trọng. Điều này sẽ giúp thanh toán qua QR Code trở thành một phương thức thanh toán phổ biến và dễ dàng truy cập, bất kể người tiêu dùng sử dụng ứng dụng nào.
Ngoài ra, việc triển khai kết nối thanh toán xuyên biên giới với các quốc gia như Trung Quốc, Hàn Quốc, Singapore, Ấn Độ và Đài Loan sẽ mở ra cơ hội lớn cho thị trường quốc tế, tạo điều kiện thuận lợi cho các giao dịch thương mại quốc tế và du lịch.
Tại hội thảo các đại biểu cũng cho rằng với mục tiêu mở rộng kết nối quốc tế, phòng chống rửa tiền và kiểm soát nguồn thu ngân sách, Việt Nam cần đẩy nhanh lộ trình nâng cấp từ QR chuyển tiền (transfer) sang QR thanh toán (QR Pay) nhằm phù hợp với thông lệ quốc tế và yêu cầu quản lý hiện đại.
Bà Phan Thị Thanh Nhàn, Giám đốc Trung tâm Thẻ và Vận hành của BIDV cho rằng chi phí và thói quen người dùng là những rào cản lớn. Hiện nay, các giao dịch P2P qua mã QR thường không tính phí, tạo thuận lợi cho người dùng và tiểu thương. Tuy nhiên, QR thanh toán (QR Pay) đòi hỏi phí giao dịch từ 0,8% đến 1%, tương đương với phí thanh toán qua thẻ tín dụng, điều này có thể khiến các đơn vị chấp nhận thanh toán, đặc biệt là các tiểu thương, e ngại.
Để khắc phục vấn đề này, bà Nhàn đề xuất sự đồng hành về chi phí giữa các ngân hàng, NAPAS và các tiểu thương trong giai đoạn đầu triển khai. Đồng thời, Ngân hàng Nhà nước cần giám sát chặt chẽ việc triển khai QR Code thanh toán để đảm bảo tính minh bạch, quyền lợi của người tiêu dùng và thúc đẩy chuyển đổi sang mô hình thanh toán QR Pay hiệu quả hơn.
Các đại biểu nhấn mạnh thanh toán qua QR Code đang từng bước khẳng định vai trò quan trọng trong hệ thống thanh toán của Việt Nam. Với sự phát triển mạnh mẽ và tiềm năng to lớn, đặc biệt là trong việc kết nối quốc tế, QR Code mang lại những tiện ích không giới hạn cho người tiêu dùng và doanh nghiệp.
Tuy nhiên, để phương thức này thực sự trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống hàng ngày, cần phải giải quyết những thách thức liên quan đến chi phí, liên thông hệ thống và nâng cao nhận thức của người dùng. Sự hợp tác chặt chẽ giữa các tổ chức phát hành, cơ quan quản lý và người tiêu dùng sẽ là chìa khóa giúp thanh toán QR Code phát triển bền vững trong tương lai./.
Thanh toán qua QR Code tăng 150%, ATM giảm 6% trong 9 tháng
Trong 9 tháng qua, tại thị trường trong nước, thanh toán qua QR Code tăng đột biến 150%, ngân hàng chuyển dịch sang số hóa, giảm sử dụng ATM.
