Tỷ phú Jack Ma và các cộng sự sau màn IPO thành công trên sàn chứng khoán New York (Nguồn: AFP/Getty) Sau khi Alibaba có màn chào bán cổ phiếu đạt giá cao kỷ lục trên thị trường Mỹ, sáng lập viên của công ty là tỷ phú Trung Quốc Jack Ma đã lọt vào danh sách 100 người giàu nhất thế giới.
Tỷ phú với khởi điểm lương 15 USD/tháng
Tuy nhiên, trước khi trở thành một nhân vật giàu có và quyền lực, lãnh đạo một công ty Internet với ảnh hưởng khổng lồ lên nền kinh tế trên mạng của Trung Quốc, Ma đã từng không thể xin được việc làm tại một cửa hàng bán đồ ăn nhanh KFC.
Doanh nhân 50 tuổi này có gốc gác rất khiêm tốn ở thành phố Hàng Châu, phía Đông Trung Quốc, nơi ông dạy tiếng Anh tại một ngôi trường ở địa phương với khoản lương chỉ tương đương 15 USD mỗi tháng. Trong nỗ lực cải thiện thu nhập, vào đầu những năm 1990, Ma đã đâm đơn xin việc vào nhiều nơi, gồm một tiệm KFC ở thành phố, nhưng bị từ chối.
Vận may của Ma đã thay đổi khi ông được một công ty tuyển dụng vào năm 1995. Công ty này đã điều ông sang Mỹ với tư cách một phiên dịch viên. Ở nước Mỹ, Ma lần đầu tiên được tiếp xúc với một chiếc máy tính kết nối với Internet. Đó là sự kiện đặt nền móng đầu tiên để Ma gia nhập hàng ngũ những người như Mark Zuckerberg và Jeff Bezos, những tỷ phú làm giàu từ công nghệ.
Ma nói rằng sự thăng tiến của ông từ chỗ vô danh tới chỗ giàu không tưởng rất giống nhân vật Forrest Gump trong loạt phim cùng tên. Tại cuộc phỏng vấn ngay sau khi Alibaba mở bán cổ phiếu ở New York, Ma nói rằng chiến thắng của nhân vật Gump trước nghịch cảnh đã truyền nhiều cảm hứng cho ông.
Ma chia sẻ với CNBC: "Người hùng của tôi là Forrest Gump. Tôi thực sự thích anh ta! Tôi đã xem bộ phim đó trong hàng chục lần. Mỗi lần cảm thấy bực dọc và bế tắc, tôi lại xem phim đó. Không cần biết chuyện gì đã thay đổi, bạn luôn là bạn. Tôi là một gã khờ - 15 năm trước tôi cũng chỉ kiếm được chừng 20 USD mỗi tháng".
Ông đã đưa ra sự so sánh đặc biệt đó tại Sàn giao dịch chứng khoán New York (NYSE), khi giá trị cổ phiếu của Alibaba đã tiến tới gần mốc 93 USD/cổ phiếu.
Tính theo giá trị cổ phiếu, Alibaba đang có giá 230 tỷ USD, dễ dàng qua mặt các đại gia như Procter & Gamble và chỉ đứng sau JP Morgan Chase.
Ngay sau khi chào bán, cổ phiếu Alibaba đã tăng giá tới 40% tại ngày giao dịch đầu tiên, trong màn tăng giá lớn nhất người ta từng chứng kiến. Cụ thể, khi bắt đầu ngày giao dịch, cổ phiếu của Alibaba được niêm yết ở mức 68 USD. Con số này khiến công ty có tổng giá trị 168 tỷ USD, còn lớn hơn cả giá trị của Amazon và Ebay cộng lại.
Khi cổ phiếu tăng giá nhanh chóng tới giữa ngày giao dịch, giá trị của công ty đã tăng lên ngang bằng với giá trị của Facebook và sau đó là vượt hẳn.
Nhưng bất chấp việc trở nên siêu giàu, Ma được cho là người có lối sống giản dị, khiêm tốn. Ông thậm chí nói rằng việc đột nhiên trở nên giàu có khiến bản thân thấy "đau đầu".
Có thể thấy một phần lối sống giản dị của Ma trong lá thư ông gửi cho các lao động của Alibaba hồi tháng 7 năm nay (không ít người trong số này đã trở nên rất giàu có vì sở hữu nhiều cổ phiếu của công ty).
Trong thư, ông nói với họ như sau: "Chúng ta đã làm việc rất chăm chỉ, nhưng không phải để biến thành một đám giàu sổi". Thay vì thế, Ma kỳ vọng người lao động sẽ dùng tiền thu được từ màn chào bán cổ phiếu của công ty để bắt đầu các hoạt động kinh doanh khác, giúp tăng thêm thu nhập cho họ.
Cá nhân Ma được cho là đã có khối tài sản trị giá 14 tỷ USD sau màn chào bán cổ phiếu, đủ để khiến ông đứng vị trí thứ 71 trong danh sách các tỷ phú toàn cầu của Forbes, trước trùm truyền thông Rupert Murdoch (13,5 tỷ USD) và nhà thiết kế thời trang Giorgio Armani (9,9 tỷ USD).
Đây là sự thay đổi chóng mặt với Ma, nhân vật đã thành lập Alibaba cùng 17 người bạn vào năm 1999.
Sức mạnh của Internet
Tờ Sydney Morning Herald cho biết khi còn nhỏ, Ma rất hứng thú học tiếng Anh. Mỗi buổi sáng ông thường đạp xe 45 phút tới một khách sạn gần đó và tập giao tiếp với người nước ngoài. Ông thường làm hướng dẫn viên du lịch miễn phí cho họ để thực tập và hoàn thiện tiếng Anh của mình. Hoạt động giao tiếp cũng giúp thay đổi nhãn quan của Ma.
Sau khi được tiếp xúc với Internet trong chuyến đi tới Mỹ, Ma trở thành một trong những người đầu tiên ở Trung Quốc học cách thiết kế web. Ma đã bắt đầu xây dựng trang web cho các công ty Trung Quốc nhờ sự giúp đỡ của bạn bè ở Mỹ.
Ông kể rằng cái ngày Trung Quốc bắt đầu kết nối Internet, ông đã mời các bạn tới nhà để chứng kiến sức mạnh của công nghệ mới. Do ông sử dụng kết nối quay số với tốc độ rất chậm nên phải rất lâu trang web mới được tải xuống. "Chúng tôi đã chờ suốt 3 tiếng rưỡi đồng hồ mới tải xuống được nửa trang web... Chúng tôi đã uống rượu, xem TV và chơi bài trong lúc chờ đợi" - Ma kể - "Nhưng tôi đã rất tự hào. Tôi đã chứng minh với các vị khách rằng Internet có tồn tại".
Trong 15 năm qua, dưới sự lãnh đạo của Ma, Alibaba đã vươn lên từ chỗ một doanh nghiệp nhỏ nằm tại một cung cư cách Thượng Hải 160km, thành một tập đoàn với đại bản doanh còn lớn hơn cả hãng Hewlett Packard. Alibaba hiện nằm ở Hàng Châu, quê nhà của Ma.
Jack Ma gõ cồng trên sàn NYSE (Nguồn: AP) Được biết các trang Taobao, TMall và nhiều nền tảng khác do Alibaba tung ra hiện chiếm 80% hoạt động thương mại điện tử ở Trung Quốc.
Phần lớn trong số 279 triệu người dùng tích cực của Alibaba thường ghé thăm trang các trang web của công ty ít nhất 1 lần mỗi tháng. Họ sử dụng điện thoại thông minh và các thiết bị di động khác, khiến công ty trở nên hấp dẫn với nhiều nhà đầu tư, khi hoạt động tương tác qua Internet bắt đầu dịch chuyển từ máy tính sang các thiết bị di động.
Điều quan trọng là sự tăng trưởng thương mại điện tử ở Trung Quốc vẫn chưa tới đỉnh điểm. Chi tiêu qua mạng ở Trung Quốc được dự báo sẽ tăng gấp 3 lần kích cỡ trong giai đoạn từ 2011 tới 2015.
Sau giai đoạn này, Alibaba đã tuyên bố sẽ mở rộng hoạt động sang các thị trường đang lên và cuối cùng là châu Âu và Mỹ. "Có rất ít công ty lớn, tăng trưởng nhanh và sinh lời như thế" - nhà phân tích Gil Luria của công ty Wedbush nói.
Thế giới kỳ lạ của Alibaba
Trang web này, với mục tiêu kết nối các công ty với các nhà bán buôn, nổi tiếng vì rao bán đủ loại mặt hàng. Trong số đó có một công ty mang tên Nghệ thuật điêu khắc thành phố Zhongshan, chuyên cung cấp các bức tượng người nổi tiếng làm từ sáp và silicone.
Nổi tiếng nhất trong đó là một bức tượng nam diễn viên Arnold Schwarzenegger với thân hình béo mập, có kích cỡ bằng với người thực. Bức tượng này hoàn toàn khỏa thân, được bán với giá 16.800 USD.
Một công ty khác bán thiết bị nâng mũi hoạt động bằng điện, hứa hẹn sẽ giúp bạn có một cái mũi thẳng hơn, cao hơn, chỉ nhờ việc dùng rung động tác động lên mũi, trong 3 phút mỗi ngày. Những người yêu các sản phẩm Apple có thể mua một bộ công cụ làm sạch tai có hình Steve Jobs.
Một gói làm sạch tai gồm 8 món đồ khác nhau, có giá 0,8 USD một bộ. Vấn đề nằm ở chỗ Alibaba chỉ bán buôn nên người ta sẽ chỉ có được bộ làm sạch ráy tai này nếu mua tối thiểu 2.000 bộ.
