THX đưa tin Phó Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường ngày 23/10 đã tiếp một phái đoàn các cựu quan chức cấp cao của Chính phủ Mỹ và nói bóng gió rằng Bắc Kinh sẽ không thỏa hiệp với Nhật Bản về các vấn đề liên quan đến quần đảo Senkaku ở Biển Hoa Đông mà Trung Quốc tuyên bố chủ quyền và gọi là Điếu Ngư.
Hãng trên cho biết ông Lý đã “nêu lập trường chính thức của Trung Quốc đối với vấn đề quần đảo Điếu Ngư, nhấn mạnh rằng cộng đồng quốc tế cần chung sức bảo vệ các thành quả từ chiến thắng trong Thế chiến thứ hai và trật tự quốc tế thời hậu chiến.”
Lập trường chính thức của Bắc Kinh là sau khi thất bại trong Chiến tranh Trung-Nhật năm 1894-1895, Triều đình nhà Thanh đã nhượng lại Đài Loan, kể cả quần đảo Điếu Ngư, cho Nhật Bản.
Tuy nhiên, động thái này đã bị đảo ngược bởi Tuyên bố Cairo và Tuyên bố Potsdam, theo đó Đài Loan và quần đảo Điếu Ngư được trao trả cho Trung Quốc vào lúc kết thúc Thế chiến thứ hai.
THX không cho biết phái đoàn Mỹ, gồm cựu Thứ trưởng Ngoại giao Richard Armitage, cựu Cố vấn An ninh Quốc gia Stephen Hadley, đã nói những gì với ông Lý liên quan đến quần đảo Senkaku/Điếu Ngư mà chỉ dẫn lời các cựu quan chức này khẳng định họ “sẵn sàng sử dụng ảnh hưởng của mình để đóng góp cho mối quan hệ hữu nghị song phương cũng như hòa bình và ổn định khu vực”.
Trước đó, phái đoàn Mỹ đã hội kiến Thủ tướng Nhật Bản Yoshihiko Noda ở Tokyo hôm 22/10 trong một sứ mệnh dường như nhằm khuyến khích Tokyo và Bắc Kinh hàn gắn mối quan hệ vốn trở nên gay gắt sau khi Nhật Bản quốc hữu hóa quần đảo trên hồi tháng Chín./.
