67 năm đã trôi qua, ký ức một thời hào hùng năm xưa như đang ùa về trong câuchuyện của các cán bộ lão thành cách mạng năm 1945. Hòa bình lặp lại, vùng căncứ địa cách mạng đã và đang đổi thay rất nhiều, cuộc sống mới no ấm, đầy đủ đãđến với từng hộ đồng bào dân tộc nơi đây.
Ký ức hào hùng
Trên con đường bêtông trải dài xen giữa những nương chè, đồi keo xanh ngát,chúng tôi đến xã Cự Thắng, một trong sáu xã an toàn khu thời kháng chiến chốngthực dân Pháp của huyện Thanh Sơn.
Ông Đinh Xuân Quy, nguyên Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã, cán bộ lão thành cáchmạng đã kể về một thời kỳ oanh liệt của Cự Thắng: Những ngày tháng Tám lịch sửnăm 1945, khí thế cách mạng rất tưng bừng, bà con các dân tộc quyết tâm một lòngtheo Bác, theo cách mạng.
Năm 1947, Chi bộ xã Cự Thắng được tách ra từ Đảng bộ Hưng Thắng với 31 đảngviên do ông Đinh Văn Chu làm Bí thư. Mặc dù đời sống còn nhiều khó khăn, nhưngvới truyền thống cách mạng tiến công, tinh thần yêu nước nồng nàn, nhân dân xãCự Thắng đã không ngại hy sinh, gian khổ, ngày đêm tổ chức lao động sản xuất,tiếp tế lương thực, vận chuyển vũ khí, chuẩn bị cho quân và dân tham gia chiếndịch Điện Biên Phủ, chiến dịch Hòa Bình.
Năm 1960, trên ngọn núi đá Cự Thắng, Đảng và Nhà nước đầu tư xây dựng khu căncứ dự phòng (gọi là công trình 60) cho cơ quan chỉ huy của Bộ Quốc phòng trongnhững tình huống đặc biệt...
Trong căn nhà đơn sơ, nhâm nhi chén nước chè đặc quánh, chốc chốc ông Quy lạilấy khăn lau những giọt nước mắt, ông tiếp tục kể cho chúng tôi nghe câu chuyệncảm động đã được ghi dấu trong lịch sử: tối 11/7/1972 người dân nghe tin có mộtcon Hổ què chân vào xã, người dân cần đóng cửa, không ai được ra ngoài. Thế làcả xã chìm trong bóng tối, tắt đèn đi ngủ. Quanh khu vực hang núi đá được bảo vệnghiêm ngặt, không một người dân nào được đến gần. “Mãi sau này, cho đến tận bâygiờ người dân trong xã mới biết đó là thi hài của Bác được đưa từ Đá Chông (BaVì) về đây để bảo vệ," ông Quy cho biết.
Chia tay Cự Thắng, chúng tôi về Địch Quả. Ông Hà Kim Đinh, một cán bộ lão thànhcách mạng, cho biết ngày 15/10/1948 tại nhà ông Đinh Tuần (xóm Cú, xã Mỹ Thuận,huyện Thanh Sơn (nay là huyện Tân Sơn)), chi bộ Đại Thu đã họp và công bố quyếtđịnh của cấp trên cho tách chi bộ Đại Thu thành hai chi bộ độc lập là Thu Ngạcvà Đại La (Địch Quả) với 11 đảng viên do ông Đinh Viết Nhân làm bí thư.
Từ đây dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của chi bộ, nhân dân Địch Quả càngtin tưởng, vững tâm hơn vào chủ trương, đường lối kháng chiến của Đảng, quyếttâm vượt qua mọi khó khăn, gian khổ, củng cố chính quyền, thành lập thôn xóm tựsản xuất, đội dân quân du kích, thanh niên, phụ nữ, nông dân cứu quốc với mặttrận Việt Minh tham gia sản xuất và chiến đấu.
Cuối tháng 9/1951, giặc Pháp ném bom xuống nhiều vị trí quan trọng của huyệnnhằm phá hoại các cơ sở kinh tế, ngăn cản đường tiếp tế của ta ra mặt trận. Đếntháng 6/1952, máy bay của địch thả một toán biệt kích xuống Đồng Cứu, sau đóchúng lần đường ra Ngòi Lạn. Đội du kích đã phát hiện, bao vây, bắt gọn bốn tên,thu được toàn bộ vũ khí, một bộ điện đài và một bản sơ đồ huyện Thanh Sơn.
Đến năm 1953, xã Địch Quả đã huy động hàng trăm dân công vượt đèo, lội suốivận chuyển lương thực, đạn dược, mở đường Sơn La, Nghĩa Lộ (Yên Bái)..., gópphần cùng nhân dân cả nước đưa cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốcMỹ đến ngày toàn thắng.
Vững bước đi lên, xây dựng nông thôn mới
Chiến tranh đi qua, dưới sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước bức tranh về kinh tế,văn hóa, xã hội ở những xã cách mạng trên quê hương đất Tổ (Phú Thọ) đã có sựthay đổi đáng kể, đời sống nhân dân ngày được nâng lên.
Ông Đỗ Mạnh Hùng, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã Cự Thắng cho biết bài toán pháttriển kinh tế, xóa đói giảm nghèo trong những năm qua được Đảng bộ, chính quyềnxã Cự Thắng giải đáp bằng nhiều quyết sách đúng đắn, tạo bước đột phá trong pháttriển kinh tế như tăng hệ số sử dụng đất, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôiphù hợp với tiềm năng, lợi thế của địa phương.
Xã chủ trương nâng diện tích đất canh tác, vận dụng có hiệu quả các mô hìnhkinh tế đồi rừng, tạo điều kiện thuận lợi cho một số cơ sở sơ chế biến nông, lâmnghiệp… Các giống lúa lai năng suất, chất lượng cao đã được gieo trồng thay thếhầu hết những giống lúa địa phương, với năng suất trung bình đạt từ 60tạ/ha/vụ;thu nhập bình quân đạt 10 triệu đồng/người/năm..., góp phần làm giảm tỷ lệ hộnghèo từ 68% năm 2005, xuống còn 20% hiện nay (theo chuẩn mới).
Đặc biệt, thông qua các chương trình, dự án của Đảng và Nhà nước, Cự Thắng đãđược đầu tư hàng tỷ đồng cho các công trình điện-đường-trường-trạm và hệ thốngcác phai, đập, kênh mương thủy lợi. Nhờ đó, 100% các em được đến trường học tập,các chính sách hỗ trợ như học phí được miễn, giảm, đặc biệt trường tiểu học cơsở và trạm y tế xã đạt chuẩn quốc gia năm 2009; 100% khu dân cư có điện lướiquốc gia.
Ông Hùng cho biết thêm Cự Thắng là xã được huyện Thanh Sơn chọn làm điểm để xâydựng nông thôn mới. Hiện Cự Thắng đã đạt 7/19 tiêu chí, hai tiêu chí sắp đạt.Bản người Dao Xuân Thắng, là một trong những bản đặc biệt khó khăn của xã cũngđang được huyện đầu tư nâng cấp đường từ trung tâm xã (tỉnh lộ 316) qua địa bànXuân Thắng đi Võ Miếu với tổng kinh phí 30 tỷ đồng... Đây sẽ là một trong nhữngyếu tố quan trọng để đưa Cự Thắng phát triển toàn diện trong giai đoạn từ nayđến năm 2015.
Còn ông Hà Văn Thái, Bí thư Đảng ủy xã Địch Quả, cho biết trong những năm tới,Đảng bộ và nhân dân xã Địch Quả tiếp tục đẩy mạnh phong trào thi đua yêu nước,gắn với học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, thực hiện thắng lợinhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội, đẩy mạnh chương trình xây dựng nông thônmới.
Trước mắt, xã tập trung phát triển cây chè, cây lấy gỗ và trồng cây nguyênliệu. Phấn đấu đến năm 2015, toàn xã có 200ha chè, hướng tới phát triển chèsạch, đồng thời xây dựng thương hiệu chè Địch Quả và 500ha cây lấy gỗ (sinh lờicao). Xã tập trung chuyển đổi những diện tích trồng lúa kém hiệu quả sang trồngrau an toàn từ 20% đến 25%; tiếp tục mở rộng diện tích trồng dâu nuôi tằm, phấnđấu trồng 15ha vào năm 2015…
Các công trình đường, trường, trạm tiếp tục đầu tư xây dựng. Xã phấn đấu đếnnăm 2013, các trường mầm non, trung học cơ sở đạt chuẩn quốc gia; tỷ lệ hộ nghèogiảm từ 15% hiện nay xuống còn 5% vào năm 2015, đồng thời đạt chuẩn nông thônmới.
Chia tay những vùng quê cách mạng oai hùng khi mặt trời đang dần khuất sau nhữngđồi rừng xanh ngút. Những em học sinh đang tíu tít về nhà, là minh chứng cho mộtvùng quê đồi chè đang thay da đổi thịt. Niềm vui hiện trên từng gương mặt, ánhmắt của người dân nơi đây./.
