Ảnh minh họa (Nguồn: AFP) Xe tải hạng nặng chạy bằng hydro từng được coi là tương lai của phương tiện vận tải đường bộ không phát thải, nhưng chúng có thể sẽ sớm bị chuyển vào các thị trường ngách ở châu Âu, bị xe tải chạy bằng điện “vượt mặt.”
Ở ngoại ô Trondheim ở phía Tây Na Uy, công ty bán buôn thực phẩm Asko cho biết từ năm 2020 đã thử nghiệm 4 xe tải chạy pin nhiên liệu hydro do nhà sản xuất xe tải Thụy Điển Scania cung cấp.
Thử nghiệm cho thấy các vấn đề về tích hợp, lỗi bộ phận và xe phải dừng hoạt động sau một vụ nổ trạm sạc gần Oslo, theo đó chỉ sử dụng được xe khoảng 30 - 40% thời lượng.
Ông Roger Saether, người đứng đầu dự án Asko, thừa nhận: “Xe không chạy trên đường được nhiều như chúng tôi mong muốn.”
Những chiếc xe hydro có phạm vi hoạt động lên tới 500 km sẽ chở hàng cung cấp cho các siêu thị tại một khu vực rộng lớn. Để giao hàng gần hơn, Asko sử dụng các phương tiện chạy bằng điện, có phạm vi hoạt động ngắn hơn.
Sự phân bổ vai trò như vậy-xe tải chạy bằng hydro để tải nặng trên quãng đường dài, xe điện để tải nhẹ hơn trên quãng đường ngắn-lâu nay được các chuyên gia trong ngành chấp nhận làm tiêu chuẩn do những ưu điểm và nhược điểm của từng công nghệ. Nhưng mọi thứ đang thay đổi.
Ông Fedor Unterlohner, giám đốc vận chuyển hàng hóa tại NGO Transport & Environment, cho biết: “Những gì chúng ta đang thấy hoàn toàn trái ngược với một vài năm trước đây, xe tải hydro và xe điện thực sự đang đóng một vai trò ngày càng lớn (trong vận tải) và cũng rất quan trọng trong việc giảm khí thải CO2.”
Các phương tiện hạng nặng phát khải lượng khí nhà kính chiếm 6% lượng phát thải của Liên minh châu Âu (EU). Brussels kêu gọi ngành này giảm 45% lượng khí thải vào năm 2030 và giảm 90% vào năm 2040 so với mức năm 2019.
Theo một nghiên cứu do nhà chức trách Đức thực hiện năm 2021, các nhà sản xuất xe tải dự kiến 63% lượng xe tải mới được bán ở châu Âu vào năm 2030 sẽ là phương tiện "không phát thải."
[Isuzu Motors chuyển hướng sang sản xuất xe tải điện vào năm 2022]
Xe tải điện dự kiến sẽ chiếm thị phần lớn, với 85%. Điều này là vì những lo ngại trước đây về xe tải điện đã bị loại bỏ: không giống như hydro, công nghệ cho xe tải điện đã được hưởng lợi từ những tiến bộ đạt được trong ngành công nghiệp ôtô điện.
Hầu hết các xe tải hạng nặng ở châu Âu chạy dưới 800 km/ngày, khoảng cách mà xe chạy bằng điện sắp đạt được, nhất là khi tài xế có thể sử dụng thời gian nghỉ giải lao bắt buộc để sạc điện cho xe.
Bên cạnh đó, lượng pin điện có thể lưu trữ đang tiếp tục được cải thiện, đến mức khác biệt về trọng lượng so với xe tải chạy dầu diesel sẽ không đáng kể. Ngoài ra, các trạm sạc megawatt đang được phát triển và sẽ sớm có thể cung cấp năng lượng gấp 10 lần so với các trạm sạc nhanh nhất hiện nay.
Cuối cùng, xe tải điện cũng có lợi thế khi nói đến chi phí - một yếu tố quan trọng khi lợi nhuận trong lĩnh vực vận tải không cao. Giá mua xe điện được hưởng lợi từ sự phát triển nhanh chóng của pin cho ôtô điện. Chi phí vận hành cũng khiêm tốn, xe tải điện ít cần bảo trì và điện thường rẻ hơn nhiều so với hydro xanh.
Scania, công ty đã cung cấp 4 xe tải hydro cho Asko, cũng đã chọn tập trung vào xe tải hạng nặng chạy bằng điện. Một lãnh đạo cấp cao của Scania, ông Peter Forsberg giải thích lựa chọn này là "do lợi thế về chi phí trong tổng thể kinh tế và hiệu quả sử dụng nhiên liệu"./.
