Một điều đặc biệt là đã từ lâu, ngày Tết Độc lập trở thành một ngày lễ quantrọng, một nét văn hóa độc đáo của người Thái Hà Lừu chứ không chỉ là các hoạtđộng chung do các cấp chính quyền, đoàn thể tổ chức. Đối với họ, Tết Độc lậpquan trọng chỉ sau Tết Nguyên đán. Trẻ con trong bản háo hức theo bố mẹ đi chợsắm sửa quần áo mới diện Tết.
Trong ngày Tết Độc lập, mâm cơm truyền thống mà người Thái dâng cúng tổ tiên làmột thủ tục không thể thiếu. Cùng với các món ăn chính được chế biến từ các loạiđộng vật như gà, vịt, lợn... thì các loại bánh chưng dài và bánh rợm cũng hếtsức quan trọng để chủ nhà tiếp đãi và làm quà cho khách đến thăm.
Dịp Tết Độc lập năm nay, không khí chào đón đã náo nức từ trước đó hàng tuần.Trên mọi ngả đường của 5 thôn Hát 1 và Hát 2, Lừu 1, Lừu 2 và thôn Vũng Tầu, nhànào nhà nấy bảo nhau quét dọn, sửa sang ngay ngắn, sạch đẹp. Không khí Tết từtrong nhà ra ngoài ngõ, trên những con đường vào bản...
Bà Lò Thị Dung, thôn Hát 2, xã Hát Lừu cho biết: "Trước kia, bà con bản mình khókhăn lắm, cơm không đủ ăn, áo không đủ mặc, nghèo đói quanh năm, phương tiện đilại cũng không có, đường sá đi lại thì khó khăn, trong bản cũng không có điện.Bây giờ thì khác rồi, trong bản hầu như nhà nào cũng đi chợ bằng xe máy, nhà aicũng có tivi, điện thoại, trẻ em từ 2 tuổi trở lên cũng đã được đến trường. Cóđược ngày hôm nay là nhờ ơn Đảng, ơn Bác Hồ nhiều lắm. Từ ngày đất nước độc lậpđến nay, năm nào bà con ở Hát Lừu cũng ăn Tết Độc lập."
Còn chị Lò Thị Lan, thôn Hát 2, xã Hát Lừu thì phấn khởi: "Ngày 2/9 là ngày TếtĐộc lập của đất nước ta. Người Thái ở bản mình năm nào đến ngày này cũng tổ chứcăn mừng. Gia đình nào có nhiều thì ăn nhiều, có ít thì ăn ít. Đây còn là dịp đểcho cả gia đình ngồi lại, ôn lại ý nghĩa cũng như ký ức hào hùng của dân tộctrong ngày Độc lập, nhà nào nhà nấy ai cũng háo hức lắm. Riêng nhà mình cũng đãchuẩn bị sẵn lá dong, lạt và gạo để gói bánh."
Từ khi thực hiện phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa mới,”đồng bào Thái Hát Lừu cũng ăn Tết Độc lập tiết kiệm, gọn nhẹ hơn. Trong ngàyTết, mọi người khuyên nhau không được uống rượu say, đặc biệt là khi đi xe máykhông được uống rượu; không được ăn uống linh đình, lãng phí và kéo dài 3-4 ngàynhư trước. Ăn Tết Độc lập xong phải bắt tay ngay vào việc sản xuất, chăm sóc câytrồng, vật nuôi...
Ông Lò Văn Lăm, nguyên Giám đốc Trung tâm văn hóa huyện Trạm Tấu cho biết vàongày Tết Độc lập, tại mỗi gia đình, sau khi đã chế biến đủ các món ăn truyềnthống của dân tộc, trước khi dọn mâm cỗ mời anh em, con cháu trong nhà và đãikhách thì chủ nhà phải làm lễ dâng cúng tổ tiên, mời tổ tiên về ăn Tết Độc lập.Sau Tết Nguyên đán thì Tết Độc lập là Tết lớn thứ hai của ngườiThái Hát Lừu, vào những ngày này bà con phấn khởi, vui mừng lắm...
Việc đón Tết Độc lập ở Hát Lừu đã trở thành một nét văn hóa độc đáo của bà conngười Thái. Ông Lò Văn Pầng, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã Hát Lừu chobiết thời gian tới, chính quyền xã sẽ tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyềnđến người dân trong việc tổ chức ngày Lễ, Tết tại địa phương theo phong trào"Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư."
Trải qua thời gian lịch sử, ngày Tết Độc lập đã góp phần bảo tồn, lưu truyềnnhững nét đẹp văn hóa đặc sắc của đồng bào dân tộc Thái ở Hát Lừu và đây cũng làcách mà người Thái dạy cho con cháu mình nhớ về ngày trọng đại của cả nước, nhớvề đạo lý uống nước nhớ nguồn của dân tộc Việt Nam, nhớ về ngày mà tất cả cácdân tộc anh em trên đất nước Việt Nam cùng hướng về Tổ quốc thân yêu./.