Người dân Mexico biểu tình phản đối cải cách năng lượng hồi năm 2013. (Nguồn: demotix.com) Ngày 28/7, hàng nghìn người dân Mexico đã xuống đường biểu tình phản đối chương trình cải cách năng lượng của chính quyền Tổng thống Enrique Pena Nieto.
Chương trình này cho phép các công ty nước ngoài đầu tư vào ngành năng lượng trong nước, lĩnh vực vốn xưa nay chỉ thuộc độc quyền khai thác của Tập đoàn Dầu khí quốc gia Mexico (PEMEX).
Cuộc biểu tình diễn ra bên ngoài trụ sở Quốc hội ở thủ đô Mexico City, khi các nghị sỹ Hạ viện đang thảo luận những nội dung cuối cùng của Luật Cải cách năng lượng cho phép các doanh nghiệp dầu khí nước ngoài lần đầu tiên khai thác dầu khí tại Mexico kể từ khi PEMEX được quốc hữu hóa năm 1938.
Luật này nhằm mục tiêu thu hút nguồn đầu tư nước ngoài vào ngành năng lượng trong nước, lĩnh vực mà trước đây chỉ có PEMEX độc quyền khai thác.
Theo tinh thần của đạo luật này, Nhà nước Mexico sẽ ký các hợp đồng với tư nhân và các đối tác nước ngoài dưới dạng dịch vụ, chia sản phẩm hay cấp giấy phép để thăm dò, khai thác và kinh doanh sản phẩm dầu khí, đồng thời sẽ thành lập Quỹ Dầu khí để quản lý nguồn lợi này với sự chỉ đạo của Ngân hàng Trung ương Mexico (Banxico).
Trong khi đó, Mexico chủ trương không cổ phần hóa các khâu truyền tải và phân phối điện lực, và loại bỏ đại diện công đoàn dầu khí khỏi ban lãnh đạo của tập đoàn dầu khí nhà nước PEMEX.
Luật Cải cách năng lượng nói trên là trọng tâm trong chương trình cải cách của Tổng thống Mexico Pena Nieto, qua đó cũng sẽ dẫn đến sự cải tổ trong ngành giáo dục, ngành thuế và ngành viễn thông nhằm thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế lớn thứ hai khu vực Mỹ Latinh.
Đạo luật này đã được Quốc hội Mexico thông qua hồi cuối năm ngoái. Hiện các nhà lập pháp Mexico đang thảo luận về chi tiết hợp đồng dành cho doanh nghiệp tư nhân.
Tổng thống Pena Nieto cho rằng việc mở cửa cho doanh nghiệp nước ngoài đầu tư vào lĩnh vực năng lượng trong nước sẽ chấm dứt 75 năm độc quyền của PEMEX, giúp tập đoàn này đẩy mạnh quá trình hiện đại hóa cơ cấu, hướng tới mục tiêu tăng sản lượng dầu khí trong thập kỷ tới lên 3 triệu thùng/ ngày và tạo ra 500.000 việc làm mới. Tuy nhiên, luật này đã vấp phải sự phản đối mạnh mẽ từ người dân và phe đối lập.
Mặc dù từng là một trong những nước sản xuất dầu mỏ hàng đầu thế giới, song Mexico đang trên đường trở thành một quốc gia nhập khẩu năng lượng ròng trong vòng 4-5 năm tới. Sản lượng dầu mỏ của Mexico hiện đã giảm xuống 2,5 triệu thùng/ngày, so với mức 3,4 triệu thùng/ngày của một thập kỷ trước./.
