Phiên họp báo Chính phủ tháng 2/2019. (Ảnh: Đức Duy/Vietnam+) Liên quan đến những sai phạm tại dự án giai đoạn 2 của Nhà máy Gang thép Thái Nguyên (TISCO), tại phiên họp báo Chính phủ chiều 1/3, ông Bùi Ngọc Lam, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ cho biết, mới đây cơ quan chức năng đã công bố kết luận về dự án này.
Theo ông Lam, sau khi có kết luận, kết luận của cơ quan Thanh tra cũng đưa ra các giải pháp tháo gỡ, khắc phục cho dự án.
Cụ thể, phía Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét có biện pháp xử lý với dự án đã được Thủ tướng có ý kiến chỉ đạo tại Quyết định 1468 ngày 29/9/2017 và nằm chung trong tổng thể 12 dự án yếu kém của ngành công thương.
Kiến nghị của Thanh tra Chính phủ cũng đề xuất giao Bộ ngành có liên quan chỉ đạo TISCO và đại diện chủ sở hữu vốn Nhà nước tại dự án này rà soát lại toàn bộ hợp đồng đã ký với tổng thầu là Tập đoàn xây lắp luyện kim Trung Quốc (MCC).
Thanh tra Chính phủ cũng chuyển kết luận thanh tra sang Uỷ ban Kiểm tra Trung ương để xem xét, xử lý theo thẩm quyền.
Ngoài ra, Thanh tra Chính phủ còn chuyển hồ sơ sang Bộ Công an để điều tra những vi phạm có dấu hiệu hình sự.
[Kết luận thanh tra dự án mở rộng Công ty Gang thép Thái Nguyên]
Theo Kết luận thanh tra, dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 Công ty Gang thép Thái Nguyên được giao cho Tổng Công ty Thép Việt Nam (VNS) tổ chức thẩm định, xem xét phê duyệt; Công ty Cổ phần Gang thép Thái Nguyên (TISCO) là chủ đầu tư.
Dự án có tổng mức đầu tư 3.843 tỷ đồng (tương đương 242,5 triệu USD), được Thủ tướng cho phép vào năm 2005 với mục tiêu đầu tư dây chuyền công nghệ sản xuất luyện kim (bao gồm khai thác, chế biến quặng sắt), nhằm tạo ra năng lực sản xuất 500.000 tấn phôi thép/năm, sử dụng nguồn nguyên liệu quặng sắt trong nước.
Qua thanh tra, Thanh tra Chính phủ kết luận chủ trương đầu tư dự án là phù hợp với yêu cầu thực tế nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động khai thác quặng, sản xuất thép, ổn định việc làm, tăng thu nhập cho gần 5.000 cán bộ, công nhân viên.
Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện dự án TISCO, MCC, VNS, Bộ Công Thương, các cơ quan, đơn vị, cá nhân có liên quan đã có những khuyết điểm, sai phạm.
Cụ thể, đến thời điểm thanh tra, tổng giá trị TISCO đã thanh toán cho dự án là hơn 4.421 tỷ đồng; tổng dư nợ gốc, lãi vay ngân hàng phải trả là hơn 3.896 tỷ đồng (hiện lãi vay phải trả trên 40 tỷ đồng/tháng), trong đó thanh toán cho MCC trên 92% giá trị hợp đồng nhưng các hạng mục của dự án đều chưa hoàn thành, đến năm 2013 MCC và các nhà thầu đã dừng thi công.
Bên cạnh đó, TISCO đã thanh toán thay MCC tiền thuế là 11,6 triệu USD, thanh toán chi phí xếp dỡ, bảo quản thiết bị là 4,737 tỷ đồng, vượt giá trị hợp đồng, trong khi MCC chưa chuyển đủ thiết bị, cung cấp nhiều máy móc thiết bị sai khác về xuất xứ, thông số kỹ thuật, không phù hợp với quy chuẩn Việt Nam với giá trị xác định bước đầu là 38,8 triệu USD (42 xe ôtô là 1,033 triệu USD; năm đầu máy toa xe là 5,4 triệu USD...).
Hiện một số thiết bị đã rỉ sét, hư hỏng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến tiến độ, chất lượng dự án, thiệt hại vốn đầu tư./.
