Số liệu thống kê cho thấy làn sóng dịch COVID-19 lần thứ tư đã làm nghiêm trọng hơn những tác động tiêu cực đến việc làm và thu nhập của người lao động. Số người bị tác động tiếp tục tăng hơn 40% so với quý 1.
Đây là thông tin được đưa ra tại buổi họp báo về tình hình lao động việc làm quý 2 và 6 tháng đầu năm 2021 do Tổng cục Thống kê (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) tổ chức ngày 6/7 tại Hà Nội.
12,8 triệu người bị ảnh hưởng
Trong quý 2, dịch COVID-19 đã khiến 12,8 triệu người bị mất việc làm phải nghỉ giãn việc, nghỉ luân phiên, giảm giờ làm, giảm thu nhập... Số người bị ảnh hưởng tiêu cực đã tăng thêm 3,7 triệu lao động so với quý 1.
Ông Phạm Hoài Nam, Vụ trưởng Vụ Thống kê Dân số và Lao động (Tổng cục Thống kê) cho biết làn sóng dịch COVID-19 lần thứ tư bùng phát hồi cuối tháng Tư đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến đà khôi phục việc làm và cải thiện thu nhập của người lao động trong quý 2, đặc biệt là tại các tỉnh, thành phố kinh tế trọng điểm lớn như Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh lân cận.
“Kết quả điều tra lao động việc làm quý 2 cho thấy thị trường lao động chưa có dấu hiệu khả quan so với quý 1. Tỷ lệ tham gia lực lượng lao động động, tỷ lệ lao động có việc làm phi chính thức, tỷ lệ thất nghiệp và tỷ lệ thiếu việc làm đều tăng so với quý trước,” ông Phạm Hoài Nam nói.
Trong tổng số 12,8 triệu người bị tác động tiêu cực bởi đại dịch COVID-19, có 557.000 người bị mất việc, chiếm 4,4%; 4,1 triệu người phải tạm nghỉ/tạm ngừng sản xuất kinh doanh, chiếm 31,8%; 4,3 triệu người bị cắt giảm giờ làm hoặc buộc phải nghỉ giãn việc, nghỉ luân phiên, chiếm 34,1% và 8,5 triệu lao động bị giảm thu nhập, chiếm 66,4%.
Lao động khu vực thành thị chịu thiệt hại nhiều so với hơn khu vực nông thôn. Có 21,9% lao động khu vực thành thị bị ảnh hưởng xấu, trong khi đó con số này ở nông thôn là 14,3%.
[Dịch COVID-19: Tìm giải pháp giữ ổn định việc làm cho người lao động]
Theo ông Phạm Hoài Nam, gần một nửa (48,1%) tổng số người thất nghiệp cho biết công việc của họ bị bệnh dịch ảnh hưởng tiêu cục (tăng 11,8% so với quý trước). Khoảng một phần năm (22,6%) số người đang có việc làm cho biết họ chịu tác động xấu bởi đại dịch (tăng 7,1% so với quý trước). Cuối cùng, trong số 23,5 triệu người từ 15 tuổi trở lên không tham gia hoạt động kinh tế, 3,8% cho biết phải chịu tác động tiêu cực bởi đại dịch (giảm 0,5% so với quý trước).
Trong quý 2, số người có việc làm phi chính thức là 20,9 triệu người, tăng 251.400 người so với quý trước và tăng 1,4 triệu người so với cùng kỳ năm trước. Tỷ lệ lao động có việc làm phi chính thức quý 2 là 57,4%, tăng 0,3 % so với quý trước và tăng 1,6 % so với cùng kỳ năm trước.
“Quý 2 là quý ghi nhận tỷ lệ lao động có việc làm phi chính thức cao nhất so với các quý khác trong vòng 3 năm trở lại đây. Điều này chứng tỏ những diễn biến khó lường của dịch COVID-19 đã không chỉ tước đi cơ hội có việc làm của 1,8 triệu lao động mà còn đẩy 1,4 triệu lao động khác rơi vào trạng thái dễ bị tổn thương do không có việc làm chính thức,” ông Phạm Hoài Nam nói.
Gói hỗ trợ đem lại kỳ vọng phục hồi tích cực
Những con số thông kê về tình hình lao động, việc làm quý 2 đã phản ánh những khó khăn và biến động của nền kinh tế và thị trường lao động trong thời gian qua. Những khó khăn này là thách thức rất lớn đối với các nỗ lực của Chính phủ trong việc hoàn thành mục tiêu kép vừa phát triển kinh tế vừa chiến thắng đại dịch.
Doanh nghiệp bố trí cho công nhân vừa ăn ở, vừa sản xuất trong nhà máy để đảm bảo an toàn, phòng chống dịch và duy trì không làm đứt gãy chuỗi sản xuất. (Ảnh: Chí Tưởng/TTXVN) Để ngăn chặn tình trạng đứt gãy chuỗi sản xuất, ông Phạm Hoài Nam kiến nghị cần đẩy nhanh tốc độ tiêm vaccine để đạt được miễn dịch cộng đồng, đặc biệt ưu tiên cho các lao động tuyến đầu, lao động tại các khu công nghiệp, khu chế xuất để duy trì sản xuất.
Ngoài ra, một trong những giải pháp để giải quyết việc làm cho người lao động chính là nâng cao vai trò của hệ thống trung tâm dịch vụ việc làm trên cả nước nhằm tăng cường kết nối cung-cầu lao động, tạo niềm tin cho người lao động về cơ hội có việc làm, rút ngắn thời gian tìm việc của người lao động, thời gian tuyển dụng của người sử dụng lao động, tăng tỷ lệ tham gia lực lượng lao động.
Ông Nguyễn Trung Tiến, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê cho rằng cách điều hành, tiếp cận chống dịch của Chính phủ trong năm 2021 đã thay đổi theo hướng tập trung khoanh vùng dập dịch ở nơi dịch xảy ra, ở nơi ít xảy ra dịch vẫn tạo điều kiện để phát triển kinh tế-xã hội. Nhờ sự thay đổi này nên việc làm của người dân trong 6 tháng đầu năm bị ảnh hưởng nhưng không nặng nề như năm 2020.
Trong các giải khuyến nghị để giảm thiểu tác động tiêu cực của đại dịch COVID-19, đại diện của Tổng cục Thống kê cũng nhấn mạnh cần chủ động và tích cực triển khai hiệu quả 12 chính sách hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động gặp khó khăn do đại dịch COVID-19 theo đúng tinh thần của Nghị quyết 68/NQ-CP vừa ban hành ngày 1/7. Ưu tiên chú trọng thực hiện tốt chính sách hỗ trợ cho người lao động tạm hoãn hợp đồng, nghỉ việc không lương, ngừng việc, chấm dứt hợp đồng và hỗ trợ đào tạo duy trì việc làm cho người lao động.
Ông Nguyễn Trung Tiến kỳ vọng gói hỗ trợ mới được Chính phủ ban hành ngày 1/7 với những cải cách về chính sách, thủ tục hành chính sẽ giúp người lao động và doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận hơn. Việc triển khai gói hỗ trợ sẽ đem lại những tín hiệu phục hồi tốt hơn trong 6 tháng cuối năm./.
