Ở tỉnh Trà Vinh, mỗi dịp kỷ niệm Ngày thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam, nhiều người không quên nhắc đến truyền thống anh hùng của Tiểu đội nữ du kích Lương Hòa trong những năm kháng chiến chống Mỹ.
Tiếp nối truyền thống ấy, gần 40 năm qua, Tiểu đội nữ du kích Lương Hòa vẫn luôn được giữ vững qua bao thế hệ với tên gọi mới là Tiểu đội nữ dân quân cơ động xã Lương Hòa A.
Vùng quê xã Lương Hòa, thuộc huyện Châu Thành bây giờ đã "thay da đổi thịt" rất nhiều. Những vết tích chiến tranh hầu hết đã nhường chỗ cho những ngôi trường, trạm y tế, những khu dân cư, những cánh đồng xanh mượt...
Thành quả đó được tạo nên từ sự đồng lòng vượt khó của Đảng bộ và quân dân Lương Hòa; trong đó, có phần đóng góp tích cực của những nữ dân quân cơ động địa phương.
Bí thư Đảng ủy xã Lương Hòa A Lý Văn Tư kể lại trong niềm tự hào, đầu năm 1962, địch càn quét, bắn phá dữ dội vào vùng căn cứ cách mạng xã Lương Hòa. Trước tình hình đó, Chi ủy xã Lương Hòa quyết định tổ chức vận động nhân dân phát triển lực lượng vũ trang chiến đấu chống địch, bảo vệ vùng căn cứ địa.
Cùng với những tiểu đội nam du kích được thành lập, có nhiều cô gái không sơ tán mà tình nguyện tham gia cầm súng chiến đấu. Từ đó, Tổ nữ du kích xã Lương Hòa được hình thành và một thời gian sau phát triển thành Tiểu đội nữ du kích của xã.
Trong số các nữ du kích của xã, có nhiều anh hùng đã lưu lại tên tuổi trên trang sử vàng Trà Vinh như Anh hùng lực lượng vũ trang Kiên Thị Nhẫn, Tô Thị Huỳnh...
Trải qua nhiều thế hệ, Tiểu đội nữ dân quân cơ động xã Lương Hòa A ngoài hoàn thành tốt nhiệm vụ giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, các chị còn thể hiện vai trò nòng cốt trong các phong trào xây dựng phát triển kinh tế-xã hội địa phương, như xây dựng giao thông nông thôn, nhận chăm lo cho gia đình chính sách neo đơn, tuyền truyền vận động nhân dân tham gia xây dựng nông thôn mới...
Chị Kim Thị Ngọc Huệ, Tiểu đội trưởng Tiểu đội nữ dân dân quân cơ động xã Lương Hòa A, cho biết: " Ngoại trừ tôi, còn lại chị em trong Tiểu đội đều không có một chế độ nào ngoài khoản phụ cấp vào những ngày trực thực hiện nhiệm vụ. Nhưng bằng tình yêu quê hương, sự nhiệt huyết của tuổi trẻ tất cả đều phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ. Chị em ai cũng đều cùng một suy nghĩ là sống và làm việc xứng đáng với truyền thống hào hùng của Tiểu đội nữ du kích Lương Hòa năm xưa. Vì thế, cả Tiểu đội cùng chung một hành động là tích cực tham gia xây dựng quê hương Lương Hòa A ngày một giàu đẹp, yên bình."
Bí thư Đảng ủy xã Lương Hòa A Lý Văn Tư cho biết rất nhiều việc làm của nữ dân quân đã để lại tình cảm thân thương, tin yêu trong lòng người dân.
Cứ mỗi năm, Tiểu đội nữ dân quân cơ động đóng góp cho địa phương một mô hình mới hay một công trình để phục vụ dân sinh.
Điển hình như năm 2013, Tiểu đội nữ dân quân xã đã đề xuất và đứng ra vận động các hộ dân xây dựng mô hình thắp đèn chiếu sáng vào ban đêm để hạn chế tai nạn giao thông; ngăn chặn tình trạng thanh niên tụ tập, nhậu nhẹt ven đường; nạn trộm cắp...
Từ khi có hệ thống đèn thắp sáng về đêm, trên những con đường của xã không xảy ra tai nạn giao thông nghiêm trọng, các tệ nạn xã hội giảm rõ rệt, việc đi lại của người dân thuận tiện hơn.
Nhờ sự đóng góp tích cực của các nữ dân quân cơ động, nhiều năm liền xã Lương Hòa A được công nhận xã vững mạnh về quốc phòng-an ninh./.
