Canh giữ tù nhân tại nhà tù Guantanamo. (Nguồn: AP) Trong một động thái đi ngược lại nỗ lực của Nhà Trắng nhằm đóng cửa nhà tù quân sự ở Vịnh Guantanamo của Cuba, ngày 13/1, giới chức đảng Cộng hòa tại Thượng viện Mỹ đã đề xuất một dự luật mới theo đó sẽ tạm đình chỉ việc chuyển giao tù nhân tại nhà tù vốn gây nhiều tranh cãi này trong vòng hai năm.
Phát biểu trước báo giới, Thượng nghị sỹ Kelly Ayotte cho rằng hiện không phải là lúc thích hợp để đóng cửa nhà tù Guantanamo và cần phải trì hoãn việc chuyển giao hay cho các tù nhân hồi hương trong bối cảnh xảy ra hàng loạt vụ tấn công nhằm vào các đồng minh của Mỹ trong thời gian gần đây, trong đó có Pháp, Australia và Canada.
Lý do, theo bà Ayotte, là phần lớn những tù nhân hiện còn đang bị giam giữ đều được đánh giá là "những thành phần nguy hiểm" có khả năng đe dọa đến nền an ninh của Mỹ và các nước đồng minh.
Ngoài ra, quan chức này cũng cho biết dự luật mới sẽ nghiêm cấm việc chuyển giao các tù nhân đến Yemen trong vòng hai năm sau khi có thông tin một trong những thủ phạm thực hiện các vụ tấn công khủng bố tại tòa soạn Charlie Hebdo ở Paris (Pháp) hồi tuần qua đã được mạng lưới al-Qaeda tại Yemen huấn luyện.
Cùng chung quan điểm với bà Ayotte, Thượng nghị sỹ Linsey Graham nhận định những vụ tấn công khủng bố tại Pháp đã làm nổi bật sự cần thiết phải tiếp tục giam giữ những tù nhân đặc biệt nguy hiểm thay vì việc giám sát chặt chẽ những đối tượng này sau khi được phóng thích.
Trong khi đó, Chủ tịch Ủy ban quân vụ Thượng viện Mỹ John McCain cũng nhất trí với dự luật trên bởi thực tế cho thấy khoảng 30% tù nhân được phóng thích từ nhà tù Guantanamo đã quay trở lại tham gia các hoạt động khủng bố.
Mặc dù chưa ấn định thời gian cụ thể để đưa dự luật ra thảo luận tại ủy ban trên, nhưng quan chức này cho biết hiện đa số các nghị sỹ sỹ đảng Cộng hòa tại lưỡng viện Quốc hội đều đã bày tỏ ủng hộ đối với đề xuất này.
Nhà Trắng ngay lập tức đã lên tiếng bày tỏ quan ngại trước đề xuất của giới chức đảng Cộng hòa tại Thượng viện, cho rằng điều này sẽ gây cản trở khiến Tổng thống Obama khó đạt được mục tiêu đóng cửa nhà tù Guantanamo trong hai năm cuối nhiệm kỳ của mình.
Trong năm 2014, Chính quyền của Tổng thống Obama đã cho hồi hương hoặc chuyển giao tổng cộng 28 tù nhân tại nhà tù Guantanamo đến các nước thứ ba như Kazakhstan, Slovakia, Uruguay...
Hiện số tù nhân còn bị giam giữ trong nhà tù trên là 127 người, trong đó số tù nhân người Yemen hiện là 83 người.
Được dựng lên dưới thời cựu Tổng thống George W. Bush để giam giữ các nghi can khủng bố sau các vụ tấn công ngày 11/9/2001, nhà tù Guantanamo đã gây tranh cãi gay gắt ngay tại Mỹ và bị dư luận thế giới lên án vì hầu hết các tù nhân ở đây bị giam giữ nhiều năm mà không được đưa ra xét xử.
Năm 2009, Tổng thống Obama khi mới lên nắm quyền đã cam kết đóng cửa nhà tù này, cho rằng việc duy trì nhà tù sẽ hủy hoại hình ảnh nước Mỹ trên thế giới. Tuy nhiên, đến nay, vị tổng thống thứ 44 của nước Mỹ vẫn chưa thể hoàn thành tâm nguyện do bị Quốc hội chia rẽ ở Mỹ cản trở./.
