Nga hướng chính sách năng lượng sang phía Đông

Nga hướng chính sách năng lượng sang phía Đông sau khi EC mở cuộc điều tra việc ấn định độc quyền giá khí đốt xuất khẩu của Gazprom.
Tổng thống Nga Vladimir Putin đang cân nhắc lại chính sách xuất khẩu khí đốt tựnhiên của Nga vào thời điểm nhu cầu dầu khí ở châu Á đang gia tăng và tập đoàndầu khí khổng lồ Gazprom của nước này vừa khởi động việc khai thác khí đốt tạimột mỏ khí lớn ở Bắc Cực để cung cấp khí đốt cho châu Âu nhưng nhu cầu tại “lụcđịa già” đang giảm sút.

Tổng thống Putin bắt đầu quan tâm hơn tới chính sách xuất khẩu khí đốtsang hướng Đông kể từ khi Ủy ban châu Âu mở cuộc điều tra chính thức nhằm vào cơchế ấn định độc quyền giá khí đốt xuất khẩu qua đường ống của các chi nhánh vàđối tác của Gazprom ở Trung và Đông Âu trong các hợp đồng khí đốt dài hạn (trongđó có tính tới nhân tố giá dầu thô).

Ngay từ năm 2011, ông Putin đã thúc giục Gazprom phải cập nhật chiến lượccũng như tăng công suất sản xuất khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG) để có thể xuấtkhẩu bằng đường biển.

[Nga tăng cấp khí đốt cho các nước Đông Bắc Á]


Sản xuất khí đốt hiện đóng góp khoảng một nửa thu ngân sách nhà nước. Nằmtrong kế hoạch giám sát chính sách năng lượng, ông Putin đã cảnh báo Gazpromphải thích ứng với kế hoạch nêu trên sau một thời gian dài tập đoàn năng lượngnày vẫn bác bỏ những khuyến cáo rằng việc bùng nổ sản lượng khí đốt đá phiến ởMỹ sẽ gây những tác động bất lợi kéo dài.

Tìm đường xuất khẩu sang châu Á

Phát biểu tại một cuộc họp của Ủy ban chính sách năng lượng Nga đầu tuầnqua, ông Putin nói những ưu tiên hàng đầu là nguồn cung cho các thị trường trongnước, nền kinh tế và doanh nghiệp, cũng như đa dạng hóa các thị trường, nhằmchinh phục thị trường tiềm năng ở châu Á, đồng thời phải đa dạng hóa phương thứcvận chuyển.

Nga, nước xuất khẩu khí đốt tự nhiên lớn thứ hai thế giới sau Mỹ, đã nỗlực trong nhiều năm nhằm đạt được thỏa thuận bán khí đốt tự nhiên sang TrungQuốc, nước tiêu thụ năng lượng lớn nhất thế giới, nhưng không thành công.

Cho tới nay, cả hai nước đều không khắc phục được những khác biệt liênquan đến hàng loạt vấn đề, như giá cả và tuyến đường vận chuyển. Ngoài TrungQuốc, Nga đang dự định bán LNG cho Hàn Quốc và Ấn Độ.

Khai thác khí đốt ở Bắc Cực - ưu tiên hàng đầu của Kremlin

Ngày 23/10 vừa qua, từ Mátxcơva, qua mạng trực tuyến, Tổng thống Putin đãchủ trì việc khởi động dự án khai thác khí đốt của Gazprom tại mỏ Bovanenkovonằm trên bán đảo Yamal, một trong những mỏ khí đốt lớn nhất thế giới được pháthiện 40 năm trước ở vùng Bắc Cực.

Với trữ lượng 4.900 tỷ m3 theo ước tính của Gazprom, mỏ Bovanenkovo đứngthứ hai về quy mô ở Nga sau mỏ Urengoi của Gazprom và là một phần trong dự án ởBắc Cực mà Gazprom đang đặt nhiều niềm tin khi mà các mỏ cũ đang dần cạn kiệt.

Theo các nhà phân tích, mỏ Bovanenkovo có trữ lượng đủ để thỏa mãn nhu cầukhí đốt toàn cầu trong một năm. Với việc khai thác mỏ này, Gazprom đã có bướctiến đầu tiên vào bán đảo Yamal, trong đó Bovanenkovo là mỏ khí đốt lớn nhất tạiYamal.

Tổng thống Putin cho biết Nga dự định tạo lập một tỉnh dầu mỏ và khí đốt ởYamal. Tuy nhiên, do bán đảo này nằm cách khu khai thác dầu khí chủ chốt củaGazprom ở Nadym-Pur-Taz hàng trăm km, nên tập đoàn này cần hàng chục tỷ USD đểđưa khí đốt từ các mỏ ở vùng xa này hòa vào hệ thống đường ống dẫn của mình.

Có thể nói, việc thăm dò và khai thác dầu mỏ và khí đốt là ưu tiên hàngđầu của điện Kremlin vào thời điểm các mỏ dầu ở Tây Siberia, khu vực sản xuấtdầu khí chủ chốt từ thời Xôviết, dần cạn kiệt.

Theo ước tính của Gazprom, sản lượng khí đốt tự nhiên ở Nadym-Pur-Taz sẽgiảm từ 400 tỷ m3 hiện nay xuống 300 tỷ m3 trong năm 2015 và 230 tỷ m3 năm 2020.

Mỏ Bovanenkovo dự kiến sẽ cho sản lượng 46 tỷ m3 khí đốt vào năm 2013, 115tỷ m3 khí vào năm 2017 và sau đó dần tăng lên xấp xỉ 140 tỷ m3, xấp xỉ lượng khíđốt xuất sang châu Âu. Xuất khẩu khí đốt của Gazprom sang châu Âu năm 2011 giảmvà nhìn chung chững lại trong những năm gần đây, do nhu cầu giảm sút.

Gazprom đã nhiều lần trì hoãn việc khai thác mỏ Bovanenkovo, được pháthiện từ thập niên 1960, do nhu cầu khí đốt yếu.

Nhà phân tích Valery Nesterov thuộc Sberbank lưu ý rằng trong thời gian mỏBovanenkovo được xây dựng vừa qua, toàn bộ thị trường đã thay đổi, trong đó nhucầu đối với khí đốt của Nga chững lại.

Sự bấp bênh đối với khí đốt của Nga trên các thị trường nước ngoài đanggia tăng. Theo nhà phân tích này, trên thực tế, nếu xét dựa trên triển vọng thịtrường, thị trường có lẽ chưa cần tới khí đốt của mỏ Bovanenkovo, thậm chí kể cảvào cuối thập niên này.

Nga hiện là nước xuất khẩu khí đốt tự nhiên lớn nhất thế giới và đang cungcấp khoảng 30% lượng khí đốt tự nhiên nhập khẩu của châu Âu.

Để giảm bớt sự phụ thuộc vào năng lượng của Nga, các nước Liên minh châuÂu đang tìm các nguồn năng lượng thay thế khác.

Trong bối cảnh đó, bên cạnh dành ưu tiên cho thị trường trong nước, Ngacũng đang từng bước đa dạng hóa thị trường, như mở cánh cửa sang thì trường châuÁ giàu tiềm năng, nơi nhu cầu dầu khí đang gia tăng./.

Như Mai (TTXVN)

Tin cùng chuyên mục