Nghệ sỹ nhân dân Trần Hạnh qua đời ngày 4/3. (Ảnh: PV/Vietnam+) Theo thông tin từ gia đình, nghệ sỹ nhân dân Trần Hạnh đã qua đời lúc 2h50, ngày 4/3/2021, hưởng thọ 92 tuổi.
Một cuộc đời cống hiến cho nghệ thuật
Nghệ sỹ nhân dân Trần Hạnh sinh năm 1929 trong một gia đình không có ai hoạt động nghệ thuật. Chàng thanh niên Trần Hạnh ngày ấy đang mưu sinh bằng nghề khâu giày và đã có một vợ ba con thì có cơ duyên đến với kịch nói.
Nhờ sự giới thiệu của một người bạn, ông được nhận vào Đoàn kịch Hà Nội nay là Nhà hát Kịch Hà Nội. Mặc dù không được đào tạo chính quy nghề diễn xuất mà chỉ là dân nghiệp dư nhưng nghệ sỹ Trần Hạnh nhanh chóng ghi dấu ấn với nhiều dạng vai khác nhau, trong đó có vai Nguyễn Trãi trong vở “Lam Sơn tụ nghĩa.” Nhà viết kịch Lưu Quang Vũ từng nhận xét: “Bốn, năm người đóng vai Nguyễn Trãi, riêng Trần Hạnh có phong thái hào hoa của người Hà Nội.”
Nghệ sỹ Trần Hạnh từng đoạt hai Huy chương Vàng với vai diễn vai Vũ Kiêm trong “Tiền tuyến gọi” và Nguyễn Trãi trong vở kịch thơ “Lam Sơn tụ nghĩa.” Ông cũng là một trong những người đầu tiên được nước ta phong tặng danh hiệu nghệ sỹ ưu tú năm 1982-1984.
Miệt mài cống hiến cho nghệ thuật suốt nhiều năm, nghệ sỹ Trần Hạnh về hưu theo quy định khi ông 60 tuổi. Tuy nhiên, với khả năng diễn xuất và đam mê nghệ thuật của mình, ông chọn gắn bó lâu hơn với những vai diễn truyền hình khi liên tiếp xuất hiện trong các bộ phim Việt.
Nhờ dáng dấp và khuôn mặt hiền lành, có chút khắc khổ, ông thường được giao những vai diễn người nông dân chất phác, hiền hậu, khổ hạnh, chứ không có những dạng vai nhiều màu sắc như trên sân khấu kịch. Tuy nhiên, vì truyền hình dễ tiếp cận khán giả hơn, nên hình ảnh nghệ sỹ Trần Hạnh hiền lành, khắc khổ trên màn ảnh nhỏ cũng trở nên phổ biến hơn.
Ông quen thuộc trong các phim truyền hình như “Làng nổi,” “Truyện cổ tích tuổi 17,” “Tướng về hưu,” “Người cầu may,” “Hãy tha thứ cho em,”…
Ở tuổi 87, ông vẫn tham gia phim truyền hình chính luận về đề tài nông thôn “Bão qua làng” (đạo diễn: Quốc Trọng-Lê Mạnh) và phim điện ảnh “Cha cõng con” (đạo diễn: Lương Đình Dũng).
Những năm tháng cuối đời, nghệ sỹ nhân dân Trần Hạnh thường ra trông cửa hàng ở phố Trần Quý Cáp. (Ảnh: PV/Vietnam+) Ông đã có được những vai diễn xuất sắc trên sân khấu Nhà hát Kịch Hà Nội với nhiều giải vàng, bạc ở các liên hoan sân khấu toàn quốc. Năm 2019, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã trao tặng danh hiệu Nghệ sỹ nhân dân cho diễn viên Trần Hạnh.
Một nhân cách đáng trân trọng
Các nhà báo, nghệ sỹ hay tin đều bày tỏ sự thương tiếc, thành kính phân ưu với gia đình nghệ sỹ nhân dân Trần Hạnh. Dù vậy, cũng nhiều người an ủi gia đình rằng ông đã được “tuổi Trời” và những năm tháng cuối đời có con cháu chăm sóc.
Nhà báo Ngô Bá Lục nói: “Nghệ sỹ nhân dân Trần Hạnh là người đàn ông nhân ái, hiền hậu và chân chất bậc nhất màn ảnh Việt. Thật sự tôi rất buồn và tiếc nuối. Mong ông thanh thản miền cực lạc, và ở nơi ấy, ông vẫn là người đàn ông nhân ái, chan hoà, thật thà và tốt bụng như chính ông khi còn ở cõi tạm và trong những vai diễn của mình.” Nghệ sỹ Chiều Xuân, ca sỹ Ploong Thiết, ca sỹ Đăng Dương đều ngậm ngùi thành kính phân ưu với gia đình nghệ sỹ Trần Hạnh.
Trong bộ phim “Cha cõng con,” diễn viên Trần Hạnh vào vai người ông. Vì hoàn cảnh gia đình khó khăn, lại thương cháu đau ốm nên ông sẵn sàng bắt trộm gà để nấu cháo cho đứa cháu. Đạo diễn Lương Đình Dũng nhận xét dù chỉ là vai phụ nhưng nghệ sỹ Trần Hạnh đã khiến người xem cảm động bởi diễn xuất chân thành.
Sau khi biết tin nghệ sỹ Trần Hạnh qua đời, đạo diễn Lương Đình Dũng cho biết anh rất buồn và thương tiếc người nghệ sỹ gạo cội của màn ảnh Việt.
[Bộ phim ''Cha cõng con'' được chọn tham dự Oscar 2018]
Trao đổi phóng viên báo VietnamPlus, anh cho hay anh không bao giờ quên được ấn tượng về lần đầu tiên gặp nghệ sỹ Trần Hạnh.
“Năm 2015, tôi khởi động dự án ‘Cha cõng con.’ Với bộ phim đầu tay thì bất cứ đạo diễn nào cũng rất cẩn thận khi chọn diễn viên. Cá nhân tôi cũng rất lo lắng khi liên hệ với một nghệ sỹ gạo cội như bác Trần Hạnh. Trái lại với những e dè của mình, bác đã gây ấn tượng cho tôi bởi sự gần gũi và thân thiện. Sau này, tôi cảm nhận được rằng bác là người rất hiền lành và cởi mở. Đặc biệt là bác luôn khích lệ và trân trọng một đạo diễn lần đầu tiên làm phim điện ảnh như tôi.”
“Vai của bác ngắn thôi nhưng rất quan trọng. Trong quá trình làm việc, tôi không bao giờ phải yêu cầu gì nhiều mà chỉ cần nói một lần là bác hiểu ý ngay và làm rất tốt. Dù tuổi đã cao nhưng trí nhớ của bác lúc đó rất tốt, tác phong nhanh nhẹn và nghiêm túc. Tôi luôn dành sự kính trọng và biết ơn với nghệ sỹ Trần Hạnh,” đạo diễn Lương Đình Dũng chia sẻ./.
