Thời gian tới, nông dân cùng doanh nhân trong chuỗi giá trị càphê và gạo ở Việt Nam sẽ cùng tham gia các mô hình kinh tế tuần hoàn, nhằm giảm thải ra môi trường, từ đó tạo ra cơ hội việc làm mới tại các địa phương.
Đó là thông tin vừa được Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP) tại Việt Nam và Viện Quản lý Nước Quốc tế (IWMI) đưa ra tại buổi công bố “Sáng kiến phối hợp thử nghiệm mô hình kinh doanh tuần hoàn trong nông nghiệp tại Việt Nam” diễn ra trong ngày 27/3.
Sáng kiến trên nhằm hỗ trợ các hộ nông dân quy mô nhỏ và các doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Cần Thơ và các tỉnh Đắk Lắk và Sơn La, từ đó mở ra cơ hội áp dụng mô hình kinh tế tuần hoàn trong chuỗi giá trị càphê và lúa.
UNDP công bố báo cáo của Nhóm Công tác Thanh niên về chính sách khí hậu
Chiều 22/3, đại diện UNDP tại Việt Nam đã công bố 2 báo cáo với chủ đề "Thanh niên trong chuyển đổi năng lượng công bằng" và "Thanh niên trong giáo dục về biến đổi khí hậu" tại Việt Nam.
Theo UNDP, những mô hình kinh doanh tuần hoàn trong nông nghiệp dự kiến sẽ có tác động tích cực đến sinh thái nông nghiệp, nâng cao giá trị kinh tế và cải thiện cuộc sống của cộng đồng địa phương.
Ở Việt Nam, sản xuất lúa gạo đóng góp 19% tổng lượng phát thải khí nhà kính toàn quốc (theo báo cáo Đóng góp do quốc gia tự quyết định, cập nhật năm 2022). Những khí thải này xuất phát từ các yếu tố khác nhau như phá rừng, việc sử dụng mật độ phân bón và nước tưới càng ngày càng tăng, và việc quản lý không tốt các sản phẩm phụ như rơm và vỏ trấu.
Bên cạnh đó, theo thông tin từ UNDP, các vườn trồng càphê cũng là một trong những nguy cơ trực tiếp và gián tiếp của nạn phá rừng.
Để giải quyết những vấn đề trên, kinh tế tuần hoàn là một phương pháp tiếp cận nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực đến hệ sinh thái nông nghiệp và cải thiện hiệu suất kinh tế. Theo đó, sự hợp tác giữa nông dân và doanh nghiệp sẽ xác định và lan rộng các giải pháp tuần hoàn liên quan đến chất thải nông thôn và chất thải đô thị tại các địa điểm được lựa chọn thông qua các khóa đào tạo thực tiễn tăng cường năng lực cho 200 nhóm nông dân.
Trong quá trình triển khai thử nghiệm, hai mô hình kinh doanh tiềm năng sẽ được UNDP và IWMI chọn để xác định những khó khăn và tìm ra các giải pháp tuần hoàn phù hợp. Trong đó việc hỗ trợ tư vấn kỹ thuật sẽ hỗ trợ những mô hình trở nên khả thi về mặt kinh tế, tiết kiệm tài nguyên và trở thành giải pháp nông nghiệp thông minh với khí hậu.
Mạng lưới Kinh tế tuần hoàn Việt Nam sẽ đồng chủ trì buổi hội thảo để phổ biến các mô hình kinh doanh cải tiến để nhân rộng ở các tỉnh khác và thúc đẩy việc học hỏi bằng cách tạo điều kiện kết nối các bên liên quan, bao gồm các cơ quan Chính phủ, các công ty tư nhân, các hiệp hội, cơ quan học thuật và đối tác phát triển.
Theo bà Ramla Khalidi - Trưởng Đại diện Thường trú của UNDP tại Việt Nam, áp dụng nguyên tắc tuần hoàn trong nông nghiệp sẽ góp phần giảm lượng khí thải carbon của Việt Nam, giảm thiểu chất thải và đồng thời còn tạo ra thêm các cơ hội việc làm.
“Sáng kiến thử nghiệm này nằm trong khuôn khổ các công việc UNDP đang triển khai nhằm khuyến khích phát triển nông nghiệp xanh, carbon thấp, và nông nghiệp tuần hoàn. Ngoài ra sáng kiến cũng thúc đẩy sự tham gia của các hộ nông dân quy mô nhỏ tại 3 tỉnh triển khai sáng kiến,” bà Ramla Khalidi nhấn mạnh.
Tiến sĩ Mark Smith - Tổng Giám đốc Viện Quản lý Nước Quốc tế nhấn mạnh: “Mục tiêu chung của chúng tôi là đảm bảo rằng các giải pháp sinh thái tuần hoàn được sử dụng hiệu quả để tạo ra lợi ích kinh tế, môi trường và xã hội; cũng như giúp hộ nông dân và các doanh nghiệp vừa và nhỏ ở các khu vực nông thôn và thành thị đóng góp vào việc giảm lượng phát thải khí thải nhà kính.”
Viện Quản lý Nước Quốc tế là một tổ chức nghiên cứu phát triển quốc tế hoạt động cùng với chính phủ, tổ chức dân sự xã hội và các cơ quan tư nhân để giải quyết các vấn đề liên quan đến nước ở các nước đang phát triển và nhân rộng các giải pháp.
Mạng lưới Kinh tế tuần hoàn Việt Nam được thành lập vào tháng 10/2021 bởi UNDP cùng với Viện Chiến lược, Chính sách Tài nguyên và Môi trường (Bộ Tài nguyên và Môi trường) nhằm hướng tới tăng cường đối thoại, tạo ra tri thức và huy động hành động tập thể hướng tới quá trình chuyển đổi sang nền kinh tế tuần hoàn ở Việt Nam.
Mạng lưới Kinh tế tuần hoàn Việt Nam hiện có có bốn đối tác chiến lược gồm: Đại sứ quán Hà Lan, Đại sứ quán Na Uy, Đại sứ quán Phần Lan và GIZ./.