Thượng nghị sĩ tên tuổi của Mỹ Dianne Feinstein Thượng nghị sĩ tên tuổi của Mỹ Dianne Feinstein đã giận dữ cáo buộc Cơ quan tình báo trung ương nước này (CIA) tiến hành do thám bất hợp pháp với các nhân viên làm việc cho Thượng viên, gây ra sự căng thẳng trong mối quan hệ giữa CIA và quốc hội.
Bà Feinstein đã công khai chỉ trích CIA và nói các nhân viên của tổ chức này đã lục soát máy tính của những nhân viên làm việc cho quốc hội đang tiến hành điều tra các phương pháp tra tấn của CIA.
“Tôi quan ngại sâu sắc rằng cuộc tìm kiếm của CIA có thể đã vi phạm nguyên tắc phân lập quyền lực của Hiến pháp Mỹ”, bà Feinstein nói ở trụ sở Thượng viện. Bà cáo buộc CIA đã vi phạm luật liên bang cũng như pháp lệnh tổng thống cấm tổ chức này tiến hành các hoạt động gián điệp trong nước, nhưng giám đốc CIA John Brennan nhanh chóng bác bỏ các cáo buộc.
“Không gì sai sự thật hơn thế”, Brennan nói trong một sự kiện ở Washington. “Vấn đề đã được xử lý đúng cách, được các nhà chức trách phù hợp xem xét, và sự thật sẽ được phơi bày”.
Feinstein nói CIA đã tìm kiếm một ổ đĩa máy tính của các nhân viên của Ủy ban tình báo Thượng viện dùng để chuẩn bị một báo cáo lớn về chương trình tra tấn gây nhiều tranh cãi nay đã ngừng hoạt động của CIA sử dụng “các biện pháp tra tấn tăng cường” với tù nhân.
“Tôi đã yêu cầu một lời xin lỗi và CIA phải thừa nhận có lục soát các máy tính này… là việc làm không phù hợp”, nghị sĩ Dân chủ của bang California nói. “Tôi đã chẳng nhận được gì”.
Vụ việc đã gây chấn động ở Washington, khi các nghị sĩ bày tỏ quan ngại về những vi phạm của hai cơ quan CIA và Cơ quan an ninh quốc gia (NSA) trong các chương trình do thám.
“Hôm nay, cuộc tranh luận xoáy thẳng vào vấn đề trọng tâm là quốc hội có thể kiểm soát như thế nào cho hiệu quả đối với hai cơ quan tình báo được trang bị tối tân này”, thượng nghị sĩ Ron Wyden, một thành viên Ủy ban tình báo Thượng viện trước giờ vẫn cáo buộc các cơ quan tình báo lạm dụng quyền hành, nói với các phóng viên.
Thượng nghị sĩ Lindsey Graham thậm chí cho rằng sự cố này tương ứng với vụ Watergate khiến cố tổng thống Richard Nixon mất chức.
“Phải có người mất chức, đi tù, nếu điều này đúng”, Graham nói với các phóng viên. “Nếu đúng thế, nhánh lập pháp sẽ tuyên chiến với CIA”.
Người phát ngôn của Tổng thống Mỹ Barack Obama, Jay Carney, tránh né các câu hỏi về cuộc tranh cãi, nói vụ việc đã được chuyển cho Bộ tư pháp. “Tôi không thể bình luận về những cáo buộc đang được xem xét”, ông Carney nói, bình luận rằng Nhà Trắng rất lưu tâm tới những quan ngại của bà Feinstein, nhưng ông Obama cũng hoàn toàn tin tưởng ông Brennan.
Bài phát biểu mạnh mẽ của bà Feinstein là sự thay đổi so với thái độ thường hòa hoãn của bà với các cơ quan tình báo, mà bà hay bảo vệ trước các cáo buộc đã lạm dụng quyền lực.
Những bình luận của bà được đưa ra sau khi các quan chức hành pháp giấu tên nói với báo chí rằng các nhân viên của Thượng viện đã lấy các hồ sơ nhạy cảm khi chưa được phép, dẫn tới một cuộc điều tra. Bà Feinstein bác bỏ tin tức đó.
Bà nói CIA và Ủy ban tình báo đã đồng ý nhiều năm trước về việc thiết lập một khu vực an ninh ở Virginia để các nhân viên Thượng viện xem xét tài liệu. Các nhân viên này đã xem xét 6,2 triệu tài liệu và chưa bao giờ tìm cách lấy các tài liệu được xếp loại bảo mật.
Báo cáo về các vụ tra tấn được hoàn tất tháng 12/2012, khi Ủy ban tình báo thông qua một nghiên cứu 6.300 trang hiện vẫn chưa được công khai cho dư luận./.
