Tàu chở ngũ cốc di chuyển dọc Eo biển Bosphorus ở Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ, ngày 3/8/2022. (Ảnh: AFP/TTXVN) Hãng thông tấn TASS ngày 18/4 đưa tin trong chuyến công tác tới New York (Mỹ) sắp tới, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov dự kiến thảo luận về thỏa thuận Sáng kiến ngũ cốc Biển Đen với Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres.
Nga là nước Chủ tịch Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc trong tháng 4/2023, do đó Ngoại trưởng Lavrov sẽ tham dự các cuộc họp của cơ quan này trong các ngày 24 và 25/4.
Trước đó, ngày 18/4, Bộ Ngoại giao Nga cho biết hoạt động kiểm tra tàu theo các quy định trong khuôn khổ Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen đã được nối lại.
Quan chức bộ trên cho biết hoạt động này bị gián đoạn là do phía Ukraine không tuân thủ đầy đủ các quy định trong thỏa thuận, nhưng hiện vấn đề đã được giải quyết.
[Nga nối lại hoạt động kiểm tra tàu theo Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen]
Theo quan chức của Bộ Ngoại giao Nga, hoạt động kiểm tra tàu phụ thuộc cả vào yếu tố thời tiết và quan trọng nhất là việc tàu đó có tuân thủ đầy đủ các quy định hay không.
Theo quy định trong Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen, tất cả các tàu chở ngũ cốc xuất khẩu theo sáng kiến này đều phải chịu sự kiểm tra của giới chức cả 4 bên trước và sau khi đến Ukraine. Việc kiểm tra diễn ra bên trong lãnh hải Thổ Nhĩ Kỳ và do các thành viên của JCC thực hiện.
Cũng liên quan đến Sáng kiến ngũ cốc Biển Đen, ngày 18/4, Bộ Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ cho biết Bộ trưởng Hulusi Akar sẽ thảo luận với Bộ trưởng Bộ Cơ sở hạ tầng Ukraine Alexander Kubrakov, đang ở thăm nước này, về việc thực hiện thỏa thuận trên. Cuộc gặp dự kiến diễn ra tại thành phố Kayseri, trong bối cảnh Tổng thư ký Liên hợp quốc Guterres bày tỏ quan ngại về tình trạng đình trệ trong triển khai thỏa thuận này.
Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen được ký giữa Nga và Ukraine hồi tháng Bảy năm ngoái dưới sự trung gian của Liên hợp quốc và Thổ Nhĩ Kỳ.
Thỏa thuận đã được gia hạn 120 ngày vào tháng 11/2022 và tiếp tục gia hạn 60 ngày vào ngày 18/3 vừa qua.
Mới đây, Nga tuyên bố không đàm phán gia hạn thỏa thuận sau ngày 18/5 tới nếu như không có tiến triển trong giải quyết các vấn đề mang tính hệ thống liên quan đến việc kết nối thanh toán, nguồn cung máy móc và bảo hiểm.
Liên quan đến vấn đề này, ngày 14/4, ông Stephane Dujarric, người phát ngôn của Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres, cho biết Tổng thư ký Guterres đã gửi thư cho Nga, Ukraine và Thổ Nhĩ Kỳ bày tỏ quan ngại về việc thực thi thỏa thuận Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen.
Theo ông Dujarric, Liên hợp quốc đang hợp tác chặt chẽ và thường xuyên với Thổ Nhĩ Kỳ để đảm bảo việc duy trì thực thi thỏa thuận quan trọng này.
Ông cũng cho biết trong ngày 11/4 vừa qua, đã không có tàu chở ngũ cốc nào được tiến hành kiểm tra trước khi tới Ukraine, do các bên cần thêm thời gian để đi tới nhất trí về danh sách các tàu cần ưu tiên hoạt động./.
