Tổng thống Guinea Bissau Jose Mario Vaz tại một sự kiện ở Bissau ngày 10/3/2019. (Nguồn: AFP/TTXVN) Ngày 3/11, các nhà lãnh đạo Tây Phi đã tái khẳng định sự ủng hộ đối với ông Aristide Gomes, người vừa mới bị Tổng thống Guinea-Bissau Jose Mario Vaz cách chức Thủ tướng nước này vào tuần trước.
Cộng đồng kinh tế các quốc gia Tây Phi (ECOWAS) cho rằng ông Vaz không có quyền giải tán hay bổ nhiệm chính phủ thay thế, do nhiệm kỳ tổng thống 5 năm của ông đã kết thúc vào tháng Sáu vừa qua.
Chủ tịch ECOWAS Jean-Claude Brou đã cảnh báo rằng bất kỳ ai tìm cách làm suy yếu cuộc buộc cử Tổng thống sắp tới của Guinea-Bissau sẽ phải đối mặt với nguy cơ bị trừng phạt.
Đáp lại, Tổng thống Vaz nhấn mạnh sẽ không cân nhắc lại quyết định. Ông tuyên bố bầu cử Tổng thống Guinea-Bissau sẽ vẫn diễn ra như kế hoạch, với khả năng tổ chức thêm vòng 2 nếu cần thiết vào ngày 29/12 tới.
Tổng thống Vaz cũng nằm trong số 12 ứng viên tham gia tranh cử tổng thống lần này. Ông Vaz, 62 tuổi, đã lên lãnh đạo Guinea-Bissau kể từ năm 2014.
Trước đó, sau nhiều tháng mâu thuẫn giữa Tổng thống và chính phủ, ngày 28/10 vừa qua, Tổng thống Vaz đã sa thải toàn bộ nội các do Thủ tướng Aristides Gomes đứng đầu, và một ngày sau đó bổ nhiệm cựu Thủ tướng Faustino Imbali làm Thủ tướng mới.
[Guinea-Bissau lại lâm vào một cuộc khủng hoảng chính trị]
Quyết định của Tổng thống Vaz đã vấp phải sự phản đối của cộng đồng quốc tế. Trong khi đó, ông Gomes và chính phủ bị sa thải đã bác bỏ quyết định của Tổng thống và kiên quyết không rút lui. Ông Gomes nhấn mạnh chính phủ của ông là chính phủ hợp pháp duy nhất được cộng đồng quốc tế công nhận.
Nhiệm kỳ của Tổng thống Vaz đã kết thúc vào tháng 6/2019, nhưng ông vẫn tại nhiệm theo quyết định của các nhà lãnh đạo ECOWAS để giải quyết cuộc khủng hoảng chính trị ở Guinea-Bissau.
Tại một hội nghị thượng đỉnh được tổ chức hồi cuối tháng Sáu vừa qua, các nguyên thủ quốc gia và lãnh đạo chính phủ các nước ECOWAS đã quyết định ông Vaz sẽ tiếp tục tại vị cho đến khi Guinea-Bissau bầu ra một nguyên thủ quốc gia mới, song việc điều hành đất nước sẽ được giao cho Thủ tướng Gomes.
Tổng thống Cộng hòa Guinea Alpha Condé đã được chỉ định làm trung gian hòa giải để chấm dứt cuộc khủng hoảng chính trị ở Guinea-Bissau./.
