'Cơn cuồng phong' trong mối quan hệ Canada-Trung Quốc

Việc làm dịu tình trạng căng thẳng trong quan hệ song phương Canada-Trung Quốc không chỉ giúp giảm rủi ro đối với các công dân Canada, mà còn có ý nghĩa quan trọng đối với nền kinh tế của nước này.
'Cơn cuồng phong' trong mối quan hệ Canada-Trung Quốc ảnh 1Phó Chủ tịch kiêm Giám đốc tài chính tập đoàn (CFO) của Huawei, bà Mạnh Vãn Chu. (Ảnh: REUTERS/TTXVN)

Trong buổi trả lời phỏng vấn mới đây với CTV, cựu Ngoại trưởng Canada Peter MacKay cho rằng các quan chức cấp cao của Canada, kể cả Thủ tướng Justin Trudeau, cần đứng ra dàn xếp với Trung Quốc về những bất đồng đang leo thang hiện nay liên quan tới ít nhất hai vụ bắt giữ công dân Canada.

Mối quan hệ giữa Canada và Trung Quốc rơi vào tình trạng căng thẳng kể từ khi Giám đốc Tài chính (CFO) của tập đoàn công nghệ Huawei, bà Mạnh Vãn Chu, bị Canada bắt giữ tại Vancouver ngày 1/12/2018 theo yêu cầu của Mỹ.

Sau đó, 13 công dân Canada đã bị bắt giữ tại Trung Quốc. Bộ Các vấn đề quốc tế (GAC) của Canada xác nhận ít nhất 8 người trong số 13 người nói trên đã được trả tự do.

Tính đến thời điểm hiện nay, chỉ có 3 vụ bắt giữ công dân Canada - gồm cựu cán bộ ngoại giao Michael Kovrig, doanh nhân Michael Spavor và giáo viên Sarah McIver - tại Trung Quốc được công khai.

Công dân McIver - dạy tiếng Anh tại Trung Quốc và bị Bắc Kinh bắt giữ trong tháng 12/2018 - là một trong số 8 người đã được trả tự do.

Hai công dân Michael Kovrig và Michael Spavor bị Bắc Kinh cáo buộc "tham gia các hoạt động gây nguy hiểm cho an ninh quốc gia của Trung Quốc."

Tuy nhiên, các nhà quan sát tin rằng hai vụ bắt giữ này của Bắc Kinh là nhằm trả đũa vụ bắt giữ CFO của Huawei, người đang phải đối mặt với lệnh dẫn độ sang Mỹ.

Theo ông MacKay, việc làm dịu tình trạng căng thẳng hiện nay trong quan hệ song phương không chỉ giúp giảm rủi ro đối với các công dân Canada, mà còn có ý nghĩa quan trọng đối với nền kinh tế của Xứ sở Lá phong.

Ông MacKay khuyến nghị Canada đưa mối quan hệ trở về “mức chuẩn” đối với một đối tác thương mại lớn và quan trọng như Trung Quốc.

[Quan hệ Canada-Trung Quốc tiếp tục chứng kiến "phép thử" mới]

Bắc Kinh hiện là đối tác thương mại lớn thứ hai của Ottawa. “Người khổng lồ châu Á” này là một trong những khách hàng mua nhiều nông sản của Canada nhất, đồng thời là một thị trường đang tăng trưởng đối với các ngân hàng, các hãng bảo hiểm và các nhà sản xuất đồ xa xỉ phẩm của Xứ sở lá phong. 

Trung Quốc đứng thứ 2 trong danh sách các nước mua nhiều sản phẩm gỗ mềm của Canada. Trước khi xảy ra vụ CFO của Huawei bị bắt, các doanh nghiệp Canada từng đặt nhiều kỳ vọng vào thị trường Trung Quốc do Canada vẫn chưa giải quyết được xung đột với Mỹ trong lĩnh vực gỗ mềm.

'Cơn cuồng phong' trong mối quan hệ Canada-Trung Quốc ảnh 2Cựu cán bộ ngoại giao Michael Kovrig (phải) và doanh nhân Michael Spavor (trái) - hai trong số các công dân Canada bị bắt giữ tại Trung Quốc. (Ảnh: BBC/TTXVN)

Canada đang thăm dò khả năng tiến tới một thỏa thuận thương mại với Trung Quốc, nhưng ông MacKay cảnh báo những tham vọng này của Ottawa cần phải gác lại ở thời điểm hiện nay.

Trước đó, triển vọng cải thiện quan hệ song phương có vẻ khả thi khi hồi giữa tháng 11/2018, Bộ trưởng Thương mại Quốc tế của Canada Jim Carr tới Bắc Kinh với hy vọng đạt được các thỏa thuận trên từng lĩnh vực cụ thể.

Đáng chú ý, một nhóm nghị sỹ Canada đã tới Trung Quốc hồi cuối tuần này để thảo luận với các đối tác Trung Quốc về các lĩnh vực như thương mại, du lịch, y tế và giáo dục.

Trước đó, một số nhà quan sát cho rằng chuyến công tác này của đoàn Quốc hội Canada là để vận động Bắc Kinh trả tự do cho cựu cán bộ ngoại giao Michael Kovrig và doanh nhân Michael Spavor.

Tuy nhiên, trả lời phỏng vấn Global News, Thượng nghị sỹ đảng Tự do Joseph Day - người dẫn đầu đoàn công tác này - cho biết vụ bắt giữ 2 công dân Canada nói trên không nằm trong chương trình nghị sự để thảo luận với giới chức Trung Quốc.

Thượng nghị sỹ Joseph Day khẳng định mặc dù Canada và Trung Quốc có thể có quan điểm khác nhau về thượng tôn pháp luật, nhưng cả hai bên cần tìm ra điểm tương đồng về một số vấn đề cơ bản.

Ông McKay cho rằng không có nhiều hy vọng về khả năng chuyến công tác này của đoàn nghị sỹ Canada sẽ giúp tăng cường giao lưu nhân dân hay làm sâu sắc hơn mối quan hệ thương mại song phương./.

(Vietnam+)

Tin cùng chuyên mục