Ngành công nghiệp ôtô thế giới đang trải qua một cuộc chuyển đổi mạnh mẽ khi nhiều “ông lớn” chuyển sang sản xuất ôtô điện thay vì các xe sử dụng động cơ đốt trong để đón đầu xu hướng vì môi trường của người tiêu dùng.
Ở phía Nam thành phố Brussels, trong khuôn viên nhà máy sản xuất ôtô của thương hiệu Audi thuộc tập đoàn Volkswagen, đang diễn ra một cuộc cách mạng như vậy.
Đã từ lâu, ở đây không còn có sự xuất hiện của các loại ống xả, bình nhiên liệu hay bugi và bộ tản nhiệt mà chỉ có những nhà kho chứa đầy pin lithium-ion được sử dụng trên mẫu xe ôtô điện hạng sang Audi e-tron của tập đoàn này.
Volkswagen không "đơn độc"
Audi e-tron là chiếc xe điện điện đầu tiên của Audi. Xe có khả năng di chuyển đến 400km (tương đương gần 250 dặm) mỗi lần sạc và thời gian sạc ít nhất là 30 phút.
Đối với Volkswagen, Audie-tron là minh chứng cho việc một tập đoàn vốn chỉ quen sản xuất các phương tiện động cơ đốt trong kể từ khi được thành lập vào năm 1937 có thể cho ra đời những chiếc xe điện đáp ứng không chỉ thị hiếu của người dùng mà còn cả các nhà hoạch định chính sách trong nỗ lực nhằm giải quyết các vấn đề về môi trường.
Theo kế hoạch, trong vòng 5 năm tới, “gã khổng lồ” nước Đức sẽ mạnh tay chi thêm 30 tỷ euro (tương đương 34 tỷ USD) để tạo ra thêm một phiên bản điện hoặc xe động cơ lai (hybrid) cho mỗi dòng xe trong bộ sưu tập của mình. Bên cạnh đó, tập đoàn này cũng dự định sẽ trình làng thêm 70 mẫu xe điện hoàn toàn mới đến năm 2028, nhằm hướng đến mục tiêu có đến 4 trong số 10 chiếc xe ôtô được bán là xe điện.
Volkswagen đã chi hàng tỷ USD để nâng cấp các nhà máy trải dài từ Đức đến Trung Quốc, nhằm phục vụ quá trình sản xuất ôtô dựa trên nền tảng xe điện, hay còn gọi là MEB. Ngoài ra, tập đoàn sản xuất ôtô lớn nhất thế giới cũng cho biết sẽ sử dụng một phần trong số tiền mà họ kiếm được từ việc bán những chiếc xe chạy bằng nhiên liệu để sản xuất pin và xây dựng mạng lưới sạc điện.
Tuy nhiên, không chỉ có Volkswagen, các nhà sản xuất ôtô trên khắp thế giới đều đang bước vào cuộc đua để thích nghi với một thế giới mới mà trong đó điện sẽ thay thế xăng và dầu diesel. Tại nhiều nơi, các nhà máy sản xuất và lắp ráp đang được đại tu để chuyển hướng sản xuất ôtô điện và các nhà sản xuất ôtô cũng đang nắm bắt mọi cơ hội mà họ có thể tìm thấy.
Do đó, với kế hoạch phát triển dòng sản phẩm xe điện, Volkswagen - tập đoàn sở hữu nhiều thương hiệu xe sang danh tiếng như Porsche, Bugatti, Skoda, Lamborghini và SEAT - đang đứng trước thách thức chuyển mình được cho là khó khăn nhất kể từ Chiến tranh thế giới thứ hai. Nếu thành công, tập đoàn này sẽ vượt qua các đối thủ trong lĩnh vực xe điện, bao gồm Tesla, và “miễn nhiễm” với sự cạnh tranh đến từ Trung Quốc và Thung lũng Silicon. Còn nếu thất bại, đây có thể là dấu chấm hết dành cho một tập đoàn sở hữu 665.000 nhân viên và doanh thu lên đến 265 tỷ USD/năm.
Một cuộc chiến khốc liệt
Trước khi vấn đề về biến đổi khí hậu trở nên phức tạp, xe điện chưa bao giờ là phương án ưu tiên của các nhà sản xuất. Thay vào đó, họ đã rót tiền đầu tư vào những chiếc xe sử dụng động cơ diesel tiết kiệm nhiên liệu có giá cả phải chăng. Năm 2018, Volkswagen đã ghi nhận doanh số cao kỷ lục là 10,8 triệu xe, song chỉ có 40.000 chiếc trong số đó, tương đương 0,4%, là xe điện và 60.000 chiếc khác thuộc dòng xe động cơ lai. Cũng trong năm 2018, doanh số bán xe trên toàn cầu ghi nhận chỉ 1,3 triệu chiếc trong số 90 triệu chiếc được bán ra là xe điện.
Ảnh minh họa. (Nguồn: AFP) Trong khi đó, đối lập với sự thờ ơ của các “đại gia” kể trên, Tesla, dưới sự lãnh đạo của doanh nhân tài ba Elon Musk, đã tìm cho mình một hướng đi riêng đó là đặt trọng tâm phát triển vào lĩnh vực xe thân thiện với môi trường. Theo thống kê của công ty nghiên cứu thị trường ôtô LMC Automotive, Tesla đã bán được hơn 220.000 xe điện trong năm 2018, nhiều hơn khoảng 70.000 chiếc so với đối thủ bám đuổi sát nút là tập đoàn BAIC Group của Trung Quốc.
Tuy nhiên, theo nhận định của các chuyên gia thị trường, mặc dù có bước khởi đầu chưa được suôn sẻ, song thị trường ôtô toàn cầu đang dần tiến đến một điểm phát triển bùng nổ, nơi các dòng xe điện sẽ được sản xuất một cách đại trà giữa bối cảnh chi phí sản xuất pin giảm và áp lực từ các cơ quan quản lý, các khoản trợ cấp của chính phủ.
Max Warburton, chuyên gia phân tích tại công ty nghiên cứu Bernstein, nhận định những yếu tố này đã kết hợp với nhau để tạo động lực cho ngành công nghiệp ôtô truyền thống chuyển sang điện khí hóa một cách nghiêm túc.
Theo Bernstein, việc giá pin giảm mạnh sẽ cho phép các nhà sản xuất ô tô hàng đầu bán xe điện với giá thấp hơn xe chạy xăng và dầu diesel vào năm 2022. Cũng theo hãng nghiên cứu này, dòng sản phẩm xe điện đang tạo ra sức hút chưa từng có, bởi vì chỉ cách đây chưa đến 10 năm, vào khoảng những năm 2010, doanh số bán sản phẩm này gần như bằng 0 mỗi năm.
Trong khi đó, Al Bedwell, Giám đốc hệ thống truyền động toàn cầu tại LMC Automotive, cho biết: “Tôi đã nghiên cứu ngành công nghiệp này (xe điện) trong 20 năm và cảm giác thật sự của tôi lúc này là nó đang phát triển với tốc độ không thể ngăn cản.”
Giám đốc Bedwell nói rằng xu hướng chuyển dịch sản xuất của các hãng xe truyền thống đang được thúc đẩy bởi hai yếu tố bổ sung. Yếu tố thứ nhất là các quy định mới nghiêm ngặt hơn của Liên minh châu Âu (EU) nhằm yêu cầu các nhà sản xuất ôtô giảm đáng kể lượng khí thải CO2 bắt đầu vào năm 2020. Yếu tố thứ hai là việc Trung Quốc - thị trường ôtô điện lớn nhất thế giới - triển khai chính sách buộc các nhà sản xuất ôtô phải chế tạo ra những phương tiện sạch hoặc áp dụng hình thức tín dụng CO2 đối với ác dòng xe ôtô truyền thống.
Sau khi nộp các khoản phạt lên đến 30 tỷ USD cho vụ bê bối khí thải diesel từ năm 2015, Volkswagen đang đứng trước cơ hội “thay da đổi thịt.” Giám đốc điều hành của tập đoàn Herbert Diess đã phát biểu trước các cổ đông trong cuộc họp hồi tháng Ba rằng Volkswagen sẽ thay đổi hoàn toàn và khiến mọi người phải kinh ngạc.
Trong số các thương hiệu của Volkswagen, những cái tên xa xỉ nhất nhất đang dẫn đầu giấc mơ xe điện. Chiếc xe chạy bằng điện hoàn toàn đầu tiên của Porsche Taycan dự kiến sẽ được mở bán vào cuối năm nay. Trong khi đó, sau Audi e-tron, Audi cũng lên kế hoạch cung cấp thêm 12 mẫu xe điện mới vào năm 2025./.
