Tận dụng triệt để vỉa hè làm nơi đỗ xe trên phố Trần Bình Trọng. (Ảnh: Minh Quyết/TTXVN) Theo con số thống kê, Hà Nội hiện có khoảng 600.000 ôtô, 5,5 triệu xe máy, chưa kể phương tiện vãng lai.
Trong khi đó, Công ty Khai thác điểm đỗ xe Hà Nội và 12 đơn vị được cấp phép tổ chức trông giữ xe mới chỉ đáp ứng được khoảng 10% nhu cầu gửi xe, còn lại do các tổ chức, cá nhân tự ý tổ chức trông giữ khiến tỷ lệ thất thoát rất cao.
Thất thoát do đâu?
Trên thực tế, sau khi Hà Nội tăng giá trông giữ phương tiện từ ngày 1/1/2018, trên địa bàn xuất hiện tình trạng “té nước theo mưa.” Theo Sở Giao thông Vận tải Hà Nội, từ phản ánh của người dân và qua thực tế kiểm tra cho thấy có tình trạng một số bãi trông giữ xe mọc lên trái phép và có hiện tượng “cò” dẫn vào khu vực đất trống hay trong các tòa nhà để trông giữ nhằm giảm chi phí gửi xe.
Bên cạnh đó, một số điểm trông giữ xe chưa được phép tăng giá cũng tự ý nâng giá quá mức quy định hoặc không xé vé để trốn thuế.
Các bãi trông giữ xe không phép, sai phép mọc lên tổ chức trông giữ phương tiện làm thất thu thuế cho nhà nước. Trường hợp điển hình mà dư luận phản ánh gần đây là bãi trông giữ xe của Trung tâm chiếu phim Quốc gia.
Ủy ban Nhân dân quận Ba Đình cấp cho Trung tâm chiếu phim Quốc gia giấy phép tạm thời sử dụng hè phố để đỗ xe ôtô ban ngày của cơ quan và khách không thu tiền, thời hạn sử dụng sáu tháng, kể từ ngày 1/10/2017-30/3/2018. Tuy nhiên, Trung tâm cho một đơn vị thuê để khai thác và trong quá trình xây dựng chủ đầu tư đã tiến hành lấn chiếm gần 100m vỉa hè để xây dựng bãi trông giữ xe và thu tiền gửi xe của khách. Sai phạm tại bãi xe của Trung tâm chiếu phim Quốc gia đã bị đội Thanh tra Giao thông quận Ba Đình xử phạt 25 triệu đồng, nhưng sau đó bãi này vẫn tồn tại, thách thức dư luận.
[Hà Nội áp dụng giá mới, các điểm trông giữ xe đua nhau “chặt chém"]
Một trường hợp khác, tận dụng ô đất trống chưa xây dựng, một số người dân tự ý mở điểm trông giữ phương tiện kết hợp với dịch vụ rửa xe khi chưa được cơ quan chức năng có thẩm quyền cho phép ngay tại nút Tô Hiến Thành-Triệu Việt Vương, cách trụ sở công an quận Hai Bà Trưng không xa và khiến dư luận bức xúc. Trường hợp này, công an phường Bùi Thị Xuân đã có văn bản yêu cầu chủ bãi xe chấm dứt mọi hoạt động kinh doanh. Tuy nhiên, lợi dụng việc công an phường đang chờ biểu mẫu mới về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực trật tự đô thị, an ninh trật tự từ công an thành phố nên chủ bãi vẫn tranh thủ hoạt động.
Tại quận Đống Đa, mặc dù chính quyền quận và các lực lượng chức năng đã tập trung quyết liệt xử lý các điểm trông giữ xe tự phát, nhiều điểm quy mô lớn đã được giải tỏa như các bãi trông giữ xe khu vực gầm đường sắt trên cao Hào Nam, dải phân cách Yên Lãng-Láng, mương Trắng Chẹm, bãi trông giữ xe của Cục Thuế tại số 187 Giảng Võ và Sở Thông tin Truyền thông số 185 Giảng Võ..., nhưng vẫn còn 5-6 điểm hoạt động lén lút. Quận Hoàn Kiếm cũng tồn tại nhiều điểm trông giữ xe tự phát xung quanh khu vực hồ Hoàn Kiếm, nhất là vào những ngày cuối tuần tổ chức tuyến phố đi bộ.
Tại cuộc làm việc với Kho bạc Nhà nước Hà Nội, Cục Thuế Hà Nội về công tác quyết toán ngân sách nhà nước 2017 mới đây, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội Nguyễn Đức Chung cho rằng với số lượng phương tiện trên địa bàn, nếu tính riêng ôtô chỉ cần thu 1 triệu đồng/xe/tháng thì thành phố đã thu được 600 tỷ đồng. Trong khi đó khoản thu này hàng năm chỉ đem lại dưới 100 tỷ đồng, rõ ràng phí trông giữ xe còn thất thoát rất nhiều.
Để khắc phục vấn đề này, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội yêu cầu ngành Thuế, Kho bạc Nhà nước nối mạng, quản lý chặt chẽ các loại phí, lệ phí; đồng thời triển khai và nhân rộng mô hình trông giữ xe iparking ra toàn thành phố.
Iparking “cạnh tranh” với bãi tự phát
Với mức thu phí tạm thời sử dụng lòng đường, hè phố trên địa bàn tăng khoảng 300% đối với các tuyến phố cần hạn chế; trong đó hầu hết nằm trên 12 tuyến phố thuộc quận Hoàn Kiếm không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến chủ phương tiện mà các đơn vị được cấp phép trông giữ ở những tuyến phố trên cũng đứng trước sức ép về doanh thu. Ngoài việc phải nộp cho ngân sách nhà nước gấp ba lần so với trước, các điểm trông giữ iparking còn phải cạnh tranh về giá với các bãi đỗ xe của các tòa nhà hay các điểm trông giữ xe trái phép không bị ảnh hưởng bởi pháp lệnh về phí và lệ phí.
Ghi nhận tại các điểm trông giữ xe iparking, sau khi thành phố đưa một số tuyến trông giữ iparking và nâng phí dịch vụ cao hơn thì các điểm đỗ iparking vắng hơn so với trước, lượng xe hợp đồng trông giữ ở nhiều điểm giảm từ 40-50%. Còn với phương tiện gửi theo giờ thì có rất ít chủ phương tiện gửi xe sang giờ thứ ba.
Một điểm trông giữ xe iparking. (Ảnh: Huy Hùng/TTXVN) Ngoài nguyên nhân do tăng giá trông giữ, chủ ôtô chuyển sang đi phương tiện khác, không gửi xe lâu thì còn do giá dịch vụ trông giữ ở các điểm iparking tăng lên nên chủ phương tiện tìm đến những điểm trông giữ giá rẻ hơn, những bãi trông giữ xe tự phát, thậm chí để xe trong các ngõ, hay đỗ tùy tiện ở lòng, lề đường.
Sự tồn tại của các bãi trông giữ xe tự phát đã đẩy các điểm trông giữ iparking vào tình trạng khó khăn khi phải cạnh tranh về giá với các bãi đỗ xe của các tòa nhà hay các điểm trông giữ xe trái phép. Nhất là những khu vực tồn tại song song cả hai loại hình này như khu vực đường Văn Cao, rất nhiều xe đã chuyển từ điểm trông giữ iparking trên đường Văn Cao sang điểm trông giữ của quận Ba Đình ở sân vận động Quần Ngựa gần đó không bị ảnh hưởng bởi quyết định tăng giá trông giữ.
Hiện nay, dịch vụ iparking đang tạm ngừng hoạt động. Theo Giám đốc Sở Giao thông Vận tải Hà Nội Vũ Văn Viện, thành phố Hà Nội tạm ngừng triển khai iparking để hoàn thiện một số điều kiện nhân rộng mô hình hình ra toàn thành phố.
Chống thất thu thuế
Giám đốc Sở Giao thông Vận tải Hà Nội Vũ Văn Viện cho biết để chống thất thu thuế trông giữ xe, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân thành phố đã giao trách nhiệm cho Chủ tịch Ủy ban Nhân dân các quận, huyện, Công an thành phố và Sở Giao thông Vận tải tăng cường chỉ đạo, kiểm tra, xử lý đối với những điểm trông giữ xe không phép nhằm hạn chế tình trạng thất thu ngân sách. Những điểm trông giữ có phép nhưng thu quá giá quy định cũng sẽ bị xử lý phạt. Những trường hợp bị xử lý phạt 3 lần trở lên sẽ cương quyết thu hồi giấy phép để giao cho đơn vị khác.
Đối với các điểm trông giữ xe trái phép, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân thành phố đã giao cho các lực lượng chức năng kiểm tra, lập biên bản xử lý vi phạm. Nếu đơn vị nào bị lập biên bản xử lý 3 lần mà vẫn tiếp tục vi phạm thì có thể lập hồ sơ chuyển cho cơ quan công an để xem xét xử lý theo trách nhiệm.
Du khách gửi xe tại khu vực tượng đài Thánh Gióng phải trả 20.000 đồng/xe máy trong ngày diễn ra lễ hội. (Ảnh: Quý Trung/TTXVN) Trong thời gian tới, Sở Giao thông Vận tải cũng sẽ tăng cường kiểm tra, xử lý vi phạm, đồng thời kêu gọi các cơ quan truyền thông và người dân tham gia giám sát, phát hiện thông qua đường dây nóng hoặc gửi trực tiếp đến các cơ quan quản lý cũng như chính quyền địa phương, công an thành phố hoặc trực tiếp là lực lượng thanh tra, Sở Giao thông Vận tải. Khi tiếp nhận thông tin, Sở Giao thông Vận tải sẽ tập trung xử lý khẩn trương.
Giám đốc Vũ Văn Viện cũng cho biết thêm, thành phố cũng sẽ tập trung phát triển mạng lưới tìm kiếm, quản lý điểm đỗ xe qua ứng dụng iparking nhằm loại bỏ những bất cập trong loại hình trông giữ xe thủ công. Khi hệ thống vận hành ổn định và đạt hiệu quả, Sở Giao thông Vận tải sẽ tiếp tục khảo sát và nhân rộng mô hình iparking trên chín quận nội thành.
Cùng đó, Hà Nội cũng tạo cơ chế chính sách thu hút các nhà đầu tư các bãi đỗ xe tập trung, hiện đại; hoàn thiện quy hoạch bến bãi đỗ xe, trạm dừng nghỉ trên địa bàn thành phố đến năm 2030 tầm nhìn 2050 để trình cấp có thẩm quyền phê duyệt. Đồng thời, lập bản đồ các điểm đỗ thông báo trên hệ thống thông tin đại chúng để tạo điều kiện thuận lợi cho người dân sử dụng./.
