Phó Giáo sư-Tiến sỹ Nguyễn Mạnh Khánh cùng ê kíp thực hiện ca phẫu thuật. (Nguồn: PV/Vietnam+) Chiều 23/8, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cho biết các chuyên gia chấn thương chỉnh hình của Bệnh viện đã thực hiện thành công ca phẫu thuật nội soi ghép sụn khớp nhân tạo lần đầu tiên tại Việt Nam.
Người bệnh V.Đ.S (30 tuổi, Hưng Yên) đến Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức trong tình trạng đau cổ chân bên phải do chấn thương thể thao cách đây 1 năm. Tình trạng đau lặp đi lặp lại nhiều lần, anh S. đi lại tập tễnh và không có khả năng chạy nhanh hoặc chơi thể thao. Phim chụp XQ cho thấy mảnh dị vật khớp cổ chân bị bong do sụn vỡ ra.
Phó Giáo sư-Tiến sỹ Nguyễn Mạnh Khánh, Phó Viện trưởng Viện Chấn thương chỉnh hình, Trưởng Khoa Phẫu thuật chấn thương và Y học thể thao, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, cho biết thông thường, ở những người trẻ chơi thể thao, sụn vỡ ra tạo thành dị vật trong khớp khiến cho người bệnh gặp khó khăn khi di chuyển, gây ra đau và hạn chế vận động.
Trường hợp của anh S. trên phim MRI thấy có hình ảnh tổn thương ở xương sên.
[Bệnh viện Việt Đức tạo hình lại hộp sọ bị hẹp bẩm sinh cho 2 chị em]
Từ các kết quả khám lâm sàng và cận lâm sàng, các bác sỹ đã chẩn đoán người bệnh có nhiều tổn thương phức tạp gồm chấn thương khớp cổ chân, dị vật trong khớp và tổn thương sụn khớp. Vì vậy, các chuyên gia đã lên phương án phẫu thuật nội soi lấy dị vật khớp cổ chân kết hợp với ghép sụn cho người bệnh.
Trước kia, trường hợp người bệnh gặp phải tình trạng mất sụn, khuyết sụn hay bong sụn, các bác sĩ sẽ thực hiện nội soi khớp sau đó khoan kích thích tạo những lỗ nhỏ ở trên bề mặt của phần sụn đã khuyết đi với mong muốn tạo thành tế bào gốc mới giúp hình thành sụn khớp mới. Tuy nhiên, phương pháp này không mang lại kết quả cao và cũng chỉ là một trong những giải pháp cố gắng hy vọng sụn khớp mọc lại.
Bên cạnh đó còn một phương pháp là khoan kích thích tạo vi chấn thương trong quá trình mổ nội soi kết hợp với tiêm huyết tương giàu tiểu cầu hoặc tiêm tế bào gốc vào trong khớp. Tuy nhiên, phương pháp này khó khu trú tại vùng tổn thương.
Thêm một phương pháp là ghép bằng sụn tự thân. Các bác sỹ sẽ dùng dụng cụ chuyên biệt để lấy phần sụn của chính người bệnh ở trong khớp và ghép vào phần tổn thương.
Phương pháp này có những hạn chế như phải lấy chính sụn của người bệnh từ vùng khác ở trong khớp, thường là vùng không tỳ đè để ghép vào, phải hy sinh một vùng lành để đắp vào vùng tổn thương, gây đau và tâm lý lo lắng cho người bệnh.
Phương pháp phẫu thuật nội soi ghép sụn khớp nhân tạo vừa được các chuyên gia Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức tiến hành đã giúp sử dụng phần sụn khớp nhân tạo để bù cho phần khuyết, vỡ, bong, mất sụn mà không phải sử dụng phần sụn lành của người bệnh.
Phó Giáo sư-Tiến sỹ Nguyễn Mạnh Khánh chia sẻ phương pháp phẫu thuật nội soi ghép sụn khớp nhân tạo với vết mổ nhỏ, sử dụng ống kính nội soi 2,7mm và dụng cụ chuyên biệt cho khớp nhỏ giúp các bác sỹ dễ dàng lấy tổ chức viêm và xơ hóa ở trong khớp cổ chân.
Các bác sỹ đã lấy ra một mảnh sụn to 1x2 cm trong khớp cổ chân người bệnh, sau đó làm sạch khớp cổ chân và bộc lộ được phần tổn thương mất sụn ở mặt trên xương sên ngay vị trí khớp với xương chày, phần chịu lực chính của khớp cổ chân.
Sau đó, các bác sỹ khoan kích thích để tạo những vi chấn thương với dụng cụ chuyên biệt, đảm bảo kích thước lý tưởng về chiều ngang cũng như độ sâu 1x9 mm.
Kích thước này của dụng cụ giúp phần xương của người bệnh không bị tổn thương quá nhiều khi khoan bên cạnh đó còn tạo điều kiện cho các tế bào xương phát triển, bởi chiều sâu 9mm đúng đến các bè xương có rất nhiều tế bào gốc trung mô tủy xương.
Các bác sỹ sẽ tạo các lỗ tương ứng trên vị trí khuyết sụn. Kích thước của phần khuyết sụn tương ứng với phần sụn nhân tạo dự đoán trước đó (2x2cm).
Cấu trúc 3D của vật liệu sụn nhân tạo này giống như một khung đỡ giúp gắn kết với phần sụn người bệnh bị tổn thương cùng quá trình các bác sĩ tạo vi tổn thương, kích thích tế bào gốc trung mô ở trong tủy xương, bám vào khung đỡ tạo nên sụn khớp mới.
Phương pháp phẫu thuật nội soi ghép sụn khớp nhân tạo mang tính tương thích sinh học cao, được hấp thụ tự nhiên vào cơ thể, dính kết tự nhiên không cần dùng chất keo hay chất kết dính nhân tạo khác. Sụn khớp nhân tạo có thể ghép ở nhiều vị trí và có thể kết hợp với phẫu thuật nội soi.
Ca phẫu thuật diễn ra trong hơn 30 phút. Bằng phương pháp ưu việt được thực hiện lần đầu tiên tại Việt Nam, các chuyên gia của Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức đã giúp người bệnh được phẫu thuật nhanh chóng, mang lại kết quả phẫu thuật tốt./.
