Các nhân viên làm việc tại nhà máy nhiên liệu hạt nhân ở tỉnh Isfahan, Iran ngày 9/4/2009. (Nguồn: AFP/TTXVN) Nhà Trắng, ngày 3/12, đã lên tiếng phản đối việc thông qua các dự luật trừng phạt bổ sung đối với Iran, cho rằng điều này sẽ khiến nước Cộng hòa Hồi giáo có lý do không tuân thủ thỏa thuận hạt nhân tạm thời vừa được ký kết với nhóm P5+1 (gồm Anh, Pháp, Mỹ, Trung Quốc, Nga và Đức) tại Geneva (Thụy Sỹ) hồi cuối tháng 11 vừa qua.
Phát biểu trước báo giới, người phát ngôn Nhà Trắng Jay Carney cảnh báo việc thông qua gói trừng phạt mới, dự kiến có hiệu lực sau 6 tháng tới khi thỏa thuận sơ bộ hết hiệu lực, sẽ khiến các đối tác quốc tế của Mỹ cho rằng Washington không thực sự nghiêm túc và thiện chí trong đàm phán.
Theo ông Carney, bước đi này cũng sẽ khiến Iran có cớ để không tuân thủ thỏa thuận sơ bộ vừa đạt được, cũng như sẽ "hủy hoại" những nỗ lực mà Washington đang theo đuổi nhằm hướng tới một giải pháp hòa bình đối với chương trình hạt nhân gây tranh cãi của Tehran.
Quan chức này cũng cho rằng không cần thiết phải tăng cường siết chặt cấm vận đối với Iran ngay lúc này bởi các lệnh trừng phạt cơ bản hiện hành vẫn có tác dụng và đủ mạnh để gây sức ép khiến chính quyền nước này gặp khó khăn.
Tuy nhiên, người phát ngôn Nhà Trắng cũng không quên cảnh báo Washington sẽ kiên quyết gia tăng lệnh trừng phạt một khi quốc gia Hồi giáo này không nghiêm túc trong việc giải quyết vấn đề hạt nhân, cũng như không tuân thủ các điều kiện trong thỏa thuận ban đầu nhằm đi đến thỏa thuận cuối cùng.
Hồi tháng trước, một số nghị sỹ đảng Dân chủ và Cộng hòa tại Thượng viện đã thảo luận kế hoạch áp đặt thêm các lệnh trừng phạt mới đối với Iran sau 6 tháng kể từ khi thỏa thuận sơ bộ được ký kết, và trong trường hợp nếu Tehran vi phạm các điều khoản trong thỏa thuận này.
Nhiều nhà lập pháp tỏ ý hoài nghi đối với thỏa thuận vừa đạt được tại Geneva, cho rằng Washington cần gia tăng áp lực đối với Iran thông qua các biện pháp trừng phạt.
Theo họ, chính các biện pháp cứng rắn do Quốc hội Mỹ thúc đẩy, chứ không phải Nhà Trắng, đã đưa Iran ngồi vào bàn đàm phán.
Lời cảnh báo của Nhà Trắng được đưa ra ngay trước thềm cuộc đàm phán cấp chuyên gia giữa Iran và nhóm P5+1 dự kiến diễn ra tại thủ đô Vienna của Áo trong 2 ngày 9-10/12 tới, nhằm mở đường cho việc thực thi kế hoạch hành động chung.
Theo thỏa thuận sơ bộ đạt được ngày 24/11, Iran sẽ ngừng làm giàu urani trên mức 5% trong 6 tháng để đổi lấy việc Washington nới lỏng các biện pháp trừng phạt.
Phát biểu về thỏa thuận mang tính bước ngoặt này, Tổng thống Mỹ Barack Obama khẳng định chính sách kết hợp ngoại giao và trừng phạt của Washington đã phát huy tác dụng, khiến lần đầu tiên trong một thập kỷ qua, cộng đồng quốc tế đã có thể "giữ chân" Iran trong việc đẩy mạnh chương trình hạt nhân gây tranh cãi.
Nhà lãnh đạo Mỹ cũng kêu gọi các nước duy trì nỗ lực ngoại giao và tiếp tục theo đuổi giải pháp hòa bình cho vấn đề mang tính quốc tế này trong bối cảnh tình hình vẫn còn nhiều thách thức./.
