Ngày 30/10, Bộ Ngoại giao Nhật Bản công bố các tài liệu ngoại giao cho biết cố Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert McNamara từng hối thúc Nhật Bản tăng chi phí quốc phòng và bày tỏ hy vọng Điều 9 chống chiến tranh trong Hiến pháp của Tokyo sẽ được sửa đổi vào thời điểm Chiến tranh Việt Nam leo thang.
Theo hãng tin Kyodo, đây là một phần trong nội dung cuộc đàm phán hồi tháng 6/1964 tại Washington giữa ông McNamara và ông Tokuyasu Fukuda - người đứng đầu Cơ quan phòng vệ Nhật Bản dưới thời Thủ tướng Hayato Ikeda.
Tài liệu trên tiết lộ Chính phủ Nhật Bản cũng đã kiểm tra khả năng lực lượng Liên hợp quốc, được thiết lập trong Chiến tranh Triều Tiên 1950-1953 và đồn trú ở Nhật Bản, sẽ sử dụng quyền phòng vệ tập thể giống như quân đội Mỹ và thực thi đầy đủ các nghĩa vụ phòng thủ cho Nhật Bản.
Theo Hiến pháp, Nhật Bản không được phép sử dụng quyền phòng vệ tập thể, điều đã được quy định trong Điều 9 chống chiến tranh, theo đo cấm sử dụng vũ lực như một phương tiện giải quyết các tranh chấp quốc tế.
Thông tin trên được đưa ra trong bối cảnh Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đang tìm cách xác định lại trách nhiệm của Tokyo là nước đóng góp "chủ động" cho hòa bình toàn cầu và đối phó hiệu quả hơn với các hiểm họa an ninh do Trung Quốc và Triều Tiên gây ra./.