Tình trạng thiếu thuốc, trang thiết bị y tế tại một số cơ sở y tế công lập vẫn xuất hiện gây ra tâm lý bức xúc cho nhiều người bệnh và người nhà của bệnh nhân.
Để tháo gỡ khó khăn cho các bệnh viện trong mua sắm, đấu thầu thuốc, vật tư y tế, Chính phủ vừa ban hành Nghị định 24/2024/NĐ-CP ngày 27/2, giúp các bệnh viện thực hiện việc mua sắm dễ dàng và thuận lợi hơn.
Mua sắm nhanh hơn
Ông Hoàng Cương - Trưởng phòng chính sách, Cục Quản lý đấu thầu (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) cho biết tính từ 1/2024 khi Luật Đấu thầu mới có hiệu lực, đã có trên 10.000 gói thầu các ngành nghề phát hành hồ sơ mời thầu, trong đó có các gói thầu mua sắm cho y tế.
Theo ông Cương, Nghị định 24 quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Đấu thầu về lựa chọn nhà thầu, là cơ sở để các bệnh viện triển khai ngay việc mua sắm mà không cần chờ sự ra đời của những thông tư hướng dẫn.
Bộ Y tế: Tập trung “gỡ rối” tình trạng thiếu thuốc, trang thiết bị y tế
Trong thời gian qua cũng như sắp tới, công tác quản lý bệnh viện dự báo vẫn tiếp tục đối mặt với khó khăn, thách thức; trong đó có vấn đề quản lý tài chính, mua sắm thuốc, vật tư, trang thiết bị y tế.
Ông Cương phân tích Luật Đấu thầu và Nghị định 24 có nhiều điểm mới, giúp đấu thầu thuốc, vật tư y tế thuận lợi hơn. Theo đó, các đơn vị y tế có thể chỉ định thầu trong trường hợp có dịch bệnh, hoặc ngay trong một số tình huống để đảm bảo hoạt động thường xuyên của bệnh viện. Bên cạnh đó, có một số hình thức mua sắm mới như chào giá trực tuyến minh bạch công khai trên mạng đấu thầu quốc gia, chỉ sau 3-4 ngày bệnh viện có thể mua được linh kiện bị hỏng.
Nghị định 24 cũng cho phép các bệnh viện có thể xác định giá gói thầu theo báo giá, kể cả trường hợp có một báo giá thì cũng lấy báo giá đó làm giá dự kiến cho gói thầu, hoặc có nhiều báo giá thì có thể lấy giá dự kiến từ gói thầu giá cao nhất. Đây là điểm mới rất đáng chú ý so với các quy định trước đó.
“Ngoài ra, các bệnh viện cũng có thể áp dụng tùy chọn, mua thêm tối đa 30% gói thầu mua sắm trước đó. Quy định mới cũng giao quyền cho chủ đầu tư, nhận diện được những khó khăn vướng mắc trước đây để gỡ khó,” ông Cương nêu rõ.
Vẫn canh cánh nỗi lo doanh nghiệp báo "giá ảo"
Liên quan đến công tác đấu thầu, Phó giáo sư Đào Xuân Cơ - Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai cho biết Nghị định 24 được xây dựng trên cơ sở Thông tư 14 và tinh thần của Nghị quyết 30, quy định khi đấu thầu mua thuốc, vật tư hóa chất không nhất thiết phải cần 3 báo giá như trước đây.
Bên cạnh đó, Nghị định cho phép ghi vào hồ sơ thầu mua vật tư, thiết bị y tế công bố xuất xứ hàng hóa thuộc nhóm nước, khu vực và vùng lãnh thổ theo khả năng tài chính và nhu cầu của bệnh viện, đáp ứng cho khám chữa bệnh của người dân. Đây là bước tiến mới thuận lợi cho các bệnh viện thực hiện mua sắm, đấu thầu trong thời gian tới.
Theo Phó giáo sư Đào Xuân Cơ, các bệnh viện có thể vận dụng Nghị định 24 vào mua sắm, đấu thầu trong nhu cầu cấp bách được ngay, bởi thủ tục mua sắm cấp bách đã được rút gọn nhiều so với trước.
Khi trao đổi thảo luận tại Hội nghị Câu lạc bộ giám đốc các bệnh viện khu vực phía Bắc, ông Cơ cũng dẫn chứng không ít lãnh đạo bệnh viện cũng bày tỏ lo lắng về tính trung thực và chính xác của báo giá trang thiết bị, vật tư y tế mà các doanh nghiệp đưa ra. Bởi lẽ, có những mặt hàng chỉ có một doanh nghiệp có, thậm chí cũng có tình huống doanh nghiệp có sản phẩm đó nhưng họ lập nhiều công ty để tham gia thầu và đưa ra mức giá gần như nhau. Bệnh viện rất lo ngại mua phải giá cao, bởi chẳng hạn trong trường hợp nhiều năm sau khi thanh tra dễ phạm phải lỗi làm thất thoát tài sản.
Về vấn đề này, ông Hoàng Cương giải đáp việc báo giá là quyền của doanh nghiệp và doanh nghiệp phải chịu trách nhiệm. Còn chủ đầu tư là các bệnh viện nếu thấy việc báo giá không đảm bảo tính chính xác thì có thể lấy báo giá được công khai rộng rãi tại Cổng thông tin điện tử Bộ Y tế để đối chiếu. Nếu doanh nghiệp báo giá cao, chủ đầu tư thấy không phù hợp thì chọn doanh nghiệp khác.
Hiện nay, Bộ Y tế và Bộ Kế hoạch Đầu tư đang xây dựng các thông tư hướng dẫn Nghị định 24 để các bệnh viện áp dụng trong mua sắm, đầu thầu. Theo đại diện Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Nghị định 24 rút ngắn quy trình đấu thầu hơn so với trước kia, các bệnh viện căn cứ vào để mua sắm...
Nghị định 24 được kỳ vọng sẽ tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn mua sắm, đấu thầu thuốc, vật tư, thiết bị y tế xảy ra thời gian qua. Các quy định này được đánh giá sẽ tạo sự chủ động, linh hoạt cho bệnh viện trong mua thuốc, vật tư phục vụ khám chữa bệnh. Đại diện Bộ Y tế cho biết đang phối hợp cùng với các bộ ngành có thể ban hành các thông tư hướng dẫn trong thời gian sớm nhất./.
