Ảnh minh họa. (Nguồn: Reuters) Ai Cập đã đề xuất Ngân hàng Thế giới (WB) làm trung gian kỹ thuật và đưa ra một kết luận trung lập về mặt chuyên môn trong vấn đề đập thủy điện Đại Phục Hưng của Ethiopia đang thi công tại khu vực sông Nile.
Tuyên bố ngày 26/12 của người phát ngôn Bộ Ngoại giao Ai Cập cho biết đề xuất này được đưa ra trong cuộc thảo luận trước đó cùng ngày giữa Ngoại trưởng Ai Cập Sameh Shoukry và người đồng cấp Ethiopia Workneh Gebeyehu tại thủ đô Addis Ababa của Ethiopia.
Tại cuộc gặp, Ngoại trưởng Ai Cập hối thúc nước chủ nhà tuân thủ các nguyên tắc thỏa thuận hợp tác trước khi tiến hành bơm nước và vận hành đập Đại Phục Hưng. Về phần mình, ông Gebeyehu cho biết sẽ nghiên cứu đề xuất của Ai Cập và phản hồi sớm nhất có thể. Dự kiến, Ai Cập sẽ chuyển đề xuất WB làm trung gian tới Sudan trong vài ngày tới.
Theo Bộ Ngoại giao Ai Cập, tại cuộc gặp, hai bên cũng tập trung thảo luận tìm cách giải quyết những thách thức đối với tiến trình đàm phán về đập Đại Phục Hưng.
[Ai Cập đăng cai hội nghị ba bên về đập thủy điện Đại Phục Hưng]
Tháng 3/2015, các nhà lãnh đạo Ai Cập, Sudan và Ethiopia đã ký thỏa thuận hợp tác sơ bộ về các nguyên tắc chia sẻ nguồn nước sông Nile và xây dựng đập thủy điện Đại Phục Hưng ở khu vực biên giới Ethiopia với Sudan. Đây sẽ là đập thủy điện lớn nhất châu Phi sau khi hoàn thành, với tổng dung lượng hồ chứa là 74.000 triệu m3 và có công suất phát điện 6.000 megawatt. Tuy nhiên, đến nay các bên vẫn tồn tại nhiều bất đồng liên quan đến việc xây dựng con đập này.
Ethiopia nhấn mạnh dự án đập Đại Phục Hưng rất quan trọng đối với nước này và hy vọng dự án sẽ giúp quốc gia châu Phi này có thể xuất khẩu điện năng sang các nước lân cận trong khi không gây thiệt hại cho các nước ở khu vực hạ lưu sông Nile, trong đó có Ai Cập. Tuy nhiên, Ai Cập đã bày tỏ lo ngại rằng con đập có thể làm giảm lượng nước sông Nile.
Cuối năm 2016, Ai Cập, Sudan và Ethiopia đã ký các thỏa thuận cuối cùng với các công ty tư vấn BRL và Artelia của Pháp và công ty luật Corbett của Anh để tiến hành các nghiên cứu đánh giá tác động tiềm ẩn của đập Đại Phục Hưng đối với dòng chảy của sông Nile, bao gồm nghiên cứu quản lý nguồn nước và thủy điện cũng như đánh giá tác động môi trường, xã hội và kinh tế xuyên biên giới. Tuy nhiên, trong cuộc họp gần đây nhất, các bên đã không thông qua được một trong các báo cáo này.
Theo thông báo mới nhất của Bộ Nước, Thuỷ lợi và Điện Ethiopia, việc xây dựng đập Đại Phục Hưng đã hoàn thành khoảng 60%./.
