Ngày 12/9, Ngoại trưởng Israel Yair Lapid đã công bố một kế hoạch phát triển kinh tế ở Dải Gaza của Palestine, bao gồm hai giai đoạn, được cho là “tầm nhìn mới” cho quan hệ giữa hai bên.
Phát biểu tại hội nghị do Viện nghiên cứu chính sách chống khủng bố thuộc Đại học Reichman tổ chức, ông Lapid khẳng định chiến lược phát triển kinh tế Dải Gaza là nhằm kiến tạo môi trường ổn định cho cả hai bên, lấy nền tảng là thu hút đầu tư quốc tế và quan hệ hợp tác giữa Israel với Palestine.
Giai đoạn một sẽ là khôi phục cơ sở hạ tầng của Gaza, với điều kiện có sự giám sát chặt chẽ của quốc tế và Hamas phải kiềm chế.
Giai đoạn hai sẽ bao gồm nhiều dự án lớn, bao gồm việc xây dựng một hòn đảo nhân tạo ngoài bờ biển Gaza để xây dựng cảng biển và các dự án cơ sở hạ tầng kết nối Bờ Tây với Gaza.
Ông Lapid cũng nhắc lại những đề nghị kết nối đường ống cung cấp khí đốt, xây dựng nhà máy khử muối để cung cấp nước sạch và mở một cảng biển tại Dải Gaza.
Ông Lapid cho rằng giải quyết khó khăn về kinh tế sẽ góp phần ổn định cuộc sống cho người dân ở khu vực bị phong tỏa này.
Ngoài ra, Ai Cập và Chính quyền Palestine (PA) cũng sẽ có vai trò quan trọng trong kế hoạch này.
Trong đó, PA sẽ tiếp quản lĩnh vực kinh tế và dân sự ở Dải Gaza, vốn đang do phong trào Hamas quản lý.
Nếu Hamas có bất cứ vi phạm nào thì Israel sẽ ngừng kế hoạch và có biện pháp đáp trả phù hợp.
[LHQ và Qatar hỗ trợ tiền mặt cho người dân Palestine ở Dải Gaza]
Ông Lapid cho biết đã thảo luận kế hoạch này với các nhà lãnh đạo Liên minh châu Âu (EU), Ai Cập, các quốc gia vùng Vịnh, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken và Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov.
Dự kiến ông sẽ sớm trình kế hoạch này để Nội các Israel xem xét và thông qua.
Tuy nhiên, ông Lapid cũng thừa nhận kế hoạch của ông không đề cập đến giải pháp hai nhà nước và không giải quyết được gốc rễ vấn đề về “tình trạng cuối cùng” giữa Israel và Palestine.
Ông giải thích điều kiện hiện nay chưa cho phép các giải pháp ngoại giao nhưng các cuộc đàm phán có thể được nối lại trong tương lai khi thích hợp.
Phía Palestine thường thiếu tin tưởng trước các đề xuất về kinh tế từ phía Israel vì cho rằng chỉ có dàn xếp về chính trị mới mang lại giải pháp cuối cùng.
Kế hoạch của ông Lapid có vẻ khó khả thi, bởi phong trào Hamas sẽ không đồng ý chuyển giao quyền lãnh đạo kinh tế-xã hội cho PA./.