Ngày 7/7, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe và Tổng thống Nga Vladimir Putin đã nhất trí thúc đẩy đàm phán để tiến hành các hoạt động kinh tế chung ở quần đảo tranh chấp do Moskva kiểm soát nhưng Tokyo cũng tuyên bố chủ quyền.
Phát biểu với báo giới sau cuộc gặp của hai nhà lãnh đạo Nga và Nhật Bản bên lề Hội nghị thượng đỉnh Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20) ở Hamburg (Đức), một quan chức cấp cao Nhật Bản cho biết Thủ tướng Abe và Tổng thống Putin đã nhất trí tổ chức một cuộc gặp cấp thứ trưởng ngoại giao vào cuối tháng 8 tại Moskva, một phần trong nỗ lực vạch ra những dự án cụ thể cho các hoạt động kinh tế nói trên.
Phía Nhật Bản hy vọng các hoạt động kinh tế như vậy sẽ giúp mở đường cho việc giải quyết tranh chấp lãnh thổ kéo dài hàng chục năm qua với Nga.
Ngoài ra, nguồn tin trên cũng cho biết Thủ tướng Abe đã kêu gọi Nga đóng vai trò tích cực hơn trong việc kiềm chế Triều Tiên khi nhấn mạnh sự cần thiết phải tăng sức ép quốc tế với Bình Nhưỡng sau hàng loạt vụ thử tên lửa gần đây.
[Nga-Nhật bắt đầu nghiên cứu khai thác chung tại đảo tranh chấp]
Về phần mình, Tổng thống Putin khẳng định ông hiểu rõ quan ngại của Tokyo và cho biết Moskva vẫn đang hối thúc Bình Nhưỡng ngừng các hành động đi ngược lại chủ trương không phổ biến vũ khí hạt nhân trên toàn cầu.
Trong khi đó, theo hãng tin TASS của Nga, Tổng thống Putin nhấn mạnh ông rất vui vì Nga và Nhật Bản đối thoại tích cực như vậy, đồng thời hy vọng điều này sẽ giúp hai nước có thể giải quyết những vấn đề đã kéo dài nhiều thập kỷ qua.
Dự kiến, hai nhà lãnh đạo Nga và Nhật Bản sẽ có cuộc gặp tiếp theo vào tháng 9 tới bên lề một diễn đàn kinh tế tại Vladivostok ở Nga.
Nga và Nhật Bản đều tuyên bố chủ quyền tại quần đảo tranh chấp hiện do Nga kiểm soát và gọi là Nam Kuril trong khi Tokyo gọi là Vùng lãnh thổ phương Bắc. Khu vực này gồm 4 hòn đảo mà phía Nhật Bản gọi là Etorofu, Kunashiri, Habomai và Shikotan, còn Nga lần lượt gọi là Iturup, Kunashir, Khabomai và Shicotan.
Việc tranh chấp chủ quyền tại đây đã cản trở hai nước ký hiệp ước hòa bình sau Chiến tranh Thế giới thứ 2. Tuy nhiên, gần đây hai bên đều thể hiện thiện chí giải quyết những bất đồng xung quanh vấn đề này.
Mới đây nhất, 2 nước đã cùng tiến hành nghiên cứu đánh giá tiềm năng kinh tế tại khu vực đảo tranh chấp.
Hoạt động này kéo dài từ ngày 27/6-1/7, trong đó có sự tham gia của Cố vấn đặc biệt của Thủ tướng Nhật Bản, ông Eiichi Hasegawa và Thống đốc vùng Sakhalin, Nga, người quản lý khu vực đảo tranh chấp./.