Mỏ đồng Cobre Panamá. (Nguồn: Phys) Panama và công ty khai thác mỏ First Quantum Minerals của Canada ngày 8/3 đã công bố thỏa thuận mở lại mỏ đồng lớn nhất ở Trung Mỹ Cobre Panamá, vốn đã bị tê liệt trong gần 3 tháng gần đây do tranh chấp về thuế và tiền nhượng quyền.
Trong một tuyên bố chung, hai bên cho biết đã đạt được thỏa thuận về văn bản cuối cùng của hợp đồng nhượng quyền mới chi phối các hoạt động dài hạn của Dự án đồng Panama, bên bờ biển Caribe.
Hợp đồng mới, có giá trị trong 20 năm và có thể gia hạn thêm một khoảng thời gian tương tự, đảm bảo “thu nhập tối thiểu” hằng năm của Chính phủ Panama là 375 triệu USD, gấp 10 lần số tiền trước đó (theo hợp đồng ký năm 1997).
Hợp đồng nhượng quyền cũng nêu rõ Minera Panamá S.A. (MPSA) - công ty con của First Quantum Minerals - “sẽ nhận được lợi tức thương mại cho khoản đầu tư vào Panama."
Các khía cạnh nổi bật khác của bản hợp đồng là sự tồn tại của “các biện pháp bảo vệ môi trường và lao động tốt hơn; điều khoản chống tham nhũng; nghĩa vụ của Minera Panamá trong việc chuyển đổi sang các nguồn năng lượng sạch hơn; quyền giám sát rộng rãi của Nhà nước và quyền của Nhà nước áp dụng các biện pháp chống trốn thuế được quốc tế công nhận."
Hợp đồng nhượng quyền nói trên sẽ được đưa ra tham vấn cộng đồng trong 30 ngày trước khi được trình lên xin ý kiến Chính phủ, Tổng kiểm sát của nước Cộng hòa và Quốc hội Panama.
Giám đốc điều hành của First Quantum Minerals Tristan Pascall tuyên bố mong muốn hợp tác lâu dài và mang tính xây dựng với Panama trong những năm tới.
Về phần mình, Bộ trưởng Bộ Thương mại và Công nghiệp Panama Federico Alfaro Boyd khẳng định điều quan trọng nhất là hợp đồng này có lợi cho người dân của quốc gia kênh đào, đồng thời tạo điều kiện để Minera Panama tiếp tục hoạt động trong môi trường đầu tư công bằng và bình đẳng.
[Tranh chấp giữa công ty khai mỏ Canada và chính phủ Panama]
First Quantum Minerals đã trả 61 triệu USD tiền nhượng quyền cho Chính phủ Panama vào năm 2021, trong khi doanh thu của mỏ đồng Cobre Panamá cùng năm đó là 3,2 tỷ USD. Hoạt động tại Panama chiếm 50% sản lượng toàn cầu của First Quantum Minerals.
Mỏ Cobre Panamá, với vốn đầu tư khoảng 10 tỷ USD và 5.279 công nhân, bắt đầu xuất khẩu quặng đồng từ tháng 6/2019.
Được phát hiện năm 1968, mỏ đồng nằm cách thủ đô Panama 240km đường bộ này là mỏ đồng lớn nhất ở khu vực Trung Mỹ, ước tính có thể khai thác 300.000 tấn tinh quặng đồng mỗi năm.
Dự án khai thác mỏ đồng nói trên được coi là dự án đầu tư tư nhân lớn nhất từ trước đến nay ở Panama, đóng góp 4% Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) và 75% thu nhập từ xuất khẩu./.
