Hải quan Việt Nam đã rất nỗ lực và chủ động thay đổi theo những khuyến nghị, tiêu chuẩn của Tổ chức Hải quan Thế giới (WCO) trong việc hài hòa hóa và đơn giản hóa thủ tục hải quan. Liên quan đến công nghệ, Việt Nam cần chú trọng đào tạo và phát triển nguồn nhân lực, đi đôi với công nghệ là lấy con người làm trung tâm của sự phát triển.
Nội dung trên được Tiến sỹ Kunio Mikuriya, Tổng thư ký Tổ chức Hải quan Thế giới chia sẻ trong cuộc trao đổi với báo chí, bên lề Hội nghị và Triển lãm Công nghệ năm 2023 của WCO, do Hải quan Việt Nam đăng cai tổ chức từ ngày 10-12/10, tại Hà Nội.
Hài hòa hóa thủ tục hải quan trên thế giới
- Thưa ông, tiến trình chuyển đổi số trong lĩnh vực hải quan đang diễn ra một cách mạnh mẽ. Theo đó, cơ quan Hải quan cần xây dựng kế hoạch như thế nào để tạo sức hấp dẫn về nghề hải quan, từ đó thu hút thế hệ cán bộ Hải quan kế nhiệm?
Tiến sỹ Kunio Mikuriya: Công nghệ là một phần rất quan trọng, nhất là trong bối cảnh thương mại toàn cầu phát triển như hiện nay. Với các cơ quan hải quan, chúng tôi áp dụng công nghệ hỗ trợ trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, tạo thuận lợi cho thương mại đồng thười đảm bảo an ninh thương mại.
Trong thời gian tới, WCO sẽ tiếp tục cùng các cơ quan Hải quan xây dựng các tiêu chuẩn để hài hòa hóa thủ tục hải quan ở khắp mọi nơi trên thế giới, với công nghệ hỗ trợ và con người làm trọng tâm của sự phát triển.
[Hải quan: Tối ưu hóa sức mạnh của công nghệ để ứng phó thách thức mới]
Chúng ta cũng biết, thế hệ trẻ ngày nay có niềm đam mê với công nghệ. Nhận thức rõ điều này, WCO luôn chú trọng chia sẻ với họ những kiến thức về ngành Hải quan. Từ đó, những trí thức trẻ tuổi sẽ sớm biết sử dụng công nghệ trên nền tảng những kiến thức chuyên sâu về hải quan. Như vậy, ngành Hải quan có thể thu hút thêm nhiều tài năng trẻ, bởi họ sẽ trở thành nguồn lực quan trọng để phát triển kinh tế trong bối cảnh thương mại thế giới phát triển như hiện nay.
- Yếu tố con người đóng vai trò như thế nào trong quá trình áp dụng công nghệ cũng như đổi mới đào tạo, chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm trong các cơ quan Hải quan, thưa ông?
Tiến sỹ Kunio Mikuriya: Trong ngành Hải quan, con người là nguồn lực có giá trị nhất. Những cán bộ hải quan trẻ ngày hôm nay chính là tương lai của các cơ quan Hải quan sau này. Đó cũng là lý do tại sao chủ đề của Hội nghị 2023 của WCO đưa ra là “… Nuôi dưỡng thế hệ hải quan kế cận chuyên nghiệp,” nhằm khuyến khích văn hóa chia sẻ và nâng cao niềm tự hào ngành Hải quan.
Từ đây, lòng yêu nghề và tính chuyên nghiệp của ngành nghề là điều mà những cán bộ hải quan hiện nay cần truyền lại cho thế hệ kế cận.
Như với Hải quan Việt Nam, việc xây dựng mô hình công nghệ đáp ứng yêu cầu hỗ trợ cán bộ khi triển khai các mục tiêu tạo thuận lợi thương mại, thông quan và kiểm soát hàng hóa qua biên giới là rất cần thiết.
Và đúng như mục tiêu của Hội nghị này, sự kiện là cơ hội để đối tác hải quan quốc tế có thể giới thiệu về những kinh nghiệm áp dụng công nghệ đang thực hiện tại quốc gia của mình, cũng như các sản phầm hiện có trên thị trường ứng dụng trong lĩnh vực hải quan.
Tôi chắc chắn rằng Hải quan Việt Nam sẽ có rất nhiều cơ hội tìm hiểu về những cơ quan Hải quan khác trên thế giới đang làm gì, để có thể tự đánh giá và áp dụng những giải pháp có thể để nâng cao chất lượng đào tạo nhận lực của mình. Bên cạnh đó, Hải quan Việt Nam cũng có thể chia sẻ về những kinh nghiệm tốt của mình với bên ngoài.
Trách nhiệm truyền lửa cho thế hệ trẻ
-Theo ông, Hải quan Việt Nam phải chú trọng những vấn đề gì để xây dựng và nuôi dưỡng thế hệ chuyên gia hải quan kế nhiệm?
Tiến sỹ Kunio Mikuriya: Trong mắt những nhà kinh doanh quốc tế, Việt Nam là một điểm đến vô cùng tiềm năng. Khi tôi hỏi một số đồng nghiệp thuộc Ban cố vấn của Khu vực Tư nhân là họ muốn đầu tư kinh doanh ở đâu thì câu trả lời của họ là Việt Nam.
Sự phát triển kinh tế Việt Nam được kỳ vọng rất lớn. Thế hệ trẻ của Việt Nam cần biết điều đó. Chính phủ nói chung và ngành hải quan nói riêng nên truyền cho họ niềm tự hào để phát triển nghề nghiệp. Tổ chức Hải quan Thế giới cam kết luôn sẵn sàng cung cấp hỗ trợ và Hội nghị này chính là một minh chứng cho điều đó.
Hơn nữa, việc linh hoạt thích ứng với bối cảnh xã hội không ngừng biến đổi như hiện nay cũng là một điều vô cùng quan trọng. Định hướng Chuyển đổi Số trong chiến lược của Chính phủ cần được áp dụng trong lĩnh vực hải quan. Trên cơ sở đó, lãnh đạo ngành hải quan cần kiên định với mục tiêu cũng như trách nhiệm truyền lửa cho thế hệ hải quan tương lai. Với việc phát huy những truyền thống vốn có, thì đó là một điều rất quan trọng.
Thời gian qua, Hải quan Việt Nam đã rất nỗ lực và chủ động thay đổi theo những khuyến nghị, tiêu chuẩn của WCO trong việc hài hòa hóa, đơn giản hóa thủ tục hải quan. Liên quan đến công nghệ, Việt Nam cần chú trọng đào tạo và phát triển nguồn nhân lực, đi đôi với công nghệ và lấy con người làm trung tâm của sự phát triển.
Tôi tin là Hải quan Việt Nam với thế hệ trẻ tài năng hiện tại, có thể phát triển mạnh mẽ hơn nữa.
Xin trân trọng cảm ơn ông!