Tàu USS John C. Stennis. (Nguồn: AP)Tờ USA Today ngày 3/5 cho biết Trung Quốc đã từ chối cho phép nhóm tàu sân bay do tàu USS John C. Stennis dẫn đầu cập cảng Hong Kong.
Đây là lần đầu tiên trong gần một thập kỷ qua Trung Quốc từ chối một tàu sân bay Mỹ. Dù Trung Quốc không đưa ra lý do cụ thể nhưng theo Bộ Ngoại giao Trung Quốc, việc các tàu và máy bay quân sự Mỹ cập cảng Trung Quốc được xem xét theo nguyên tắc từng trường hợp cụ thể, phù hợp với các nguyên tắc chủ quyền của Trung Quốc.
Theo chuyên gia Grant Newsham thuộc Diễn đàn Nghiên cứu Chiến lược Nhật Bản, động thái này là một câu trả lời trực tiếp và thách thức đối với chuyến thăm của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ashton Carter tới tàu Stennis vài tuần trước khi tàu này đang tuần tra tại Biển Đông.
Theo Alessio Patalano, chuyên gia Đông Á thuộc Đại học Kings College (Anh), Mỹ cần có biện pháp đáp trả trước hành động này cũng như việc Trung Quốc đang lên kế hoạch cải tạo bãi Scarborough/Hoàng Nham, Mỹ cần đưa một vài tàu khu trục đến neo đậu tại Scarborough, đồng thời rút lại lời mời Trung Quốc tham gia cuộc tập trận đa quốc gia RIMPAC vào tháng tới tại Hawaii. Việc rút lại lời mời sẽ gửi đi một tín hiệu rõ ràng và mạnh mẽ đối với cả Trung Quốc cũng như các đối tác của Mỹ.
Lần gần đây nhất Trung Quốc từ chối cho tàu chiến Mỹ (USS Reuben James và USS Kitty Hawk) cập cảng là vào năm 2007. Nguyên nhân được cho là do các chuyến thăm này trùng với thời điểm Tổng thống George W. Bush gặp Đạtlai Lạtma và đồng ý một hợp đồng bán vũ khí lớn cho Đài Loan./.
