Báo cáo ngày 10/4 của Bộ Lao động Mỹ cho hay, giá tiêu dùng tại Mỹ trong tháng Bavừa qua đã sụt giảm đáng kể so với tháng trước đó, chủ yếu do giá dầu thế giới lao dốc mạnh và đại dịch viêm đường hô hấp cấp COVID-19 đã bắt đầu phá hoại nền kinh tế.
Cụ thể, báo cáo trên nêu rõ, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) của Mỹ trong tháng Ba vừa qua đã giảm 0,4% so với tháng trước đó, đánh dấu mức giảm theo tháng mạnh nhất kể từ tháng 1/2015.
Mức sụt giảm này cao hơn một chút so với dự báo của giới chuyên gia, đồng thời đảo ngược tình thế so với những số liệu ghi nhận trong tháng trước đó - thời điểm chỉ số này đã tăng 0,1%.
Chỉ số CPI cơ bản (không tính giá thực phẩm) trong tháng Ba vừa qua cũng giảm 0,1% so với tháng trước đó, lần giảm đầu tiên kể từ tháng đầu năm nay.
Xét theo cơ sở hàng năm, CPI của Mỹ trong tháng Ba vừa qua vẫn tăng 1,5%, tuy nhiên vẫn còn thấp hơn nhiều so với mức tăng trưởng 2,3% ghi nhận trong tháng trước.
Sự sụt giảm này là điều có thể lường được trước, đặc biệt trong các lĩnh vực bị ảnh hưởng bởi những hạn chế của chính phủ nhằm ngăn chặn sự lây lan của virus SARS-CoV-2 gây dịch bệnh COVID-19.
Cụ thể, chỉ số giá năng lượng giảm 5,8%, giá vé máy bay tại Mỹ đã giảm 12,6%, trong khi giá thuê phòng khách sạn cũng giảm 6,8% và xăng giảm 10,5% do các hoạt động kinh tế bị đình trệ và những căng thẳng liên quan giá dầu giữa Nga và Saudi Arabia.
[Tổng thống Trump công bố kế hoạch mở cửa trở lại nền kinh tế Mỹ]
Chỉ số giá thực phẩm chỉ tăng trưởng khiêm tốn 0,3%, trong đó thực phẩm tại nhà là ngành hàng đạt mức tăng trưởng cao nhất với 0,5%.
Báo cáo của Bộ Lao động Mỹ cho thấy các biện pháp hạn chế ngằm ngăn chặn sự lây lan của đại dịch viêm đường hô hấp cấp COVID-19 đã làm xáo trộn nền kinh tế hàng đầu thế giới, khiến khoảng 17 triệu người mất việc làm chỉ sau ba tuần các doanh nghiệp đóng cửa trên toàn quốc.
Quốc hội Mỹ đã phải can thiệp bằng cách thông qua gói viện trợ trị giá 2.200 tỷ USD, cung cấp tiền mặt trực tiếp cho người dân Mỹ, trong khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) cũng công bố hàng nghìn tỷ USD trong các chương trình cho vay mới để tăng thanh khoản.
Một cuộc khảo sát từ Hiệp hội Kinh tế Kinh doanh Quốc gia (NABE) công bố cùng ngày cho thấy nền kinh tế Mỹ đã rơi vào suy thoái và tình trạng suy giảm sẽ tiếp diễn trong nửa đầu năm 2020.
Thất nghiệp tại Mỹ có thể kéo dài hết năm 2021
Hàng nghìn tỷ USD tiền mặt cùng các khoản vay được Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) và các nhà lãnh đạo chính trị Mỹ đưa ra trong những tuần gần đây nhằm đảm bảo nước này sẽ vượt qua đại dịch viêm đường hô hấp cấp COVID-19 và khởi động lại nền kinh tế với rất ít hoặc không có thiệt hại lâu dài.
Nhưng giới chuyên gia nhận định kể cả với những gói cứu trợ khổng lồ trên, vẫn có khả năng hàng triệu người Mỹ thất nghiệp thêm một thời gian dài.
Một số dự báo kinh tế mới nhất cho thấy tỷ lệ thất nghiệp của Mỹ không những sẽ tăng lên mức tương đương giai đoạn Đại suy thoái hồi những năm 1930 trong vài tuần tới, mà sẽ còn ở mức cao 6% cho tới cuối năm 2021.
Một tỷ lệ thất nghiệp 6% kéo dài trong 19 tháng sẽ tương đương khoảng 4 triệu người thất nghiệp trong tương lai gần, “phủ bóng” lên những hy vọng về khả năng nền kinh tế sẽ nhanh chóng trở lại bình thường như trước đại dịch.
Người dân đeo khẩu trang phòng tránh lây nhiễm COVID-19 tại New York, Mỹ, ngày 3/4 vừa qua. (Ảnh: THX/TTXVN) Trước cuộc khủng hoảng, tỷ lệ thất nghiệp tại Mỹ đã giảm xuống mức thấp 3,5% và những người lao động có mức lương thấp đang chứng kiến đà đi lên đối với tiền lương của họ.
Bà Karen Dynan, Giáo sư kinh tế của Đại học Harvard và cựu quan chức Bộ Tài chính Mỹ, nói rằng sẽ có một số “vết sẹo” cho thị trường lao động Mỹ.
Trong bản dự báo toàn cầu mới cho Viện Kinh tế Quốc tế Peterson, chuyên gia này dự báo sau khi tăng vọt lên mức 20% trong những tháng tới, tỷ lệ thất nghiệp của Mỹ sẽ giảm "khá nhanh" xuống mức một chữ số vào cuối năm 2020.
Kết quả cuộc khảo sát đối với 45 nhà kinh tế do Hiệp hội Kinh tế Kinh doanh Quốc gia Mỹ (NABE) thực hiện đưa ra dự báo tình hình thất nghiệp tại Mỹ kéo dài tương tự.
Nhìn chung, NABE cũng dự báo tỷ lệ thất nghiệp ở nền kinh tế lớn nhất thế giới tăng đột biến do các biện pháp giãn cách xã hội để chống lại dịch COVID-19. Nhưng sự suy giảm sẽ “giảm tốc” dần trong quá trình phục hồi của nền kinh tế.
Dự báo của NABE ước tính tỷ lệ thất nghiệp tại Mỹ sẽ ở mức gần 10% vào cuối năm 2020 và 6% trong năm 2021.
Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) mới đây đã ban hành một loạt chương trình cho vay mới nhằm “bơm” 2.300 tỷ USD vào nền kinh tế.
Chủ tịch Fed Jerome Powell thừa nhận nước Mỹ đang đối mặt với một cuộc khủng hoảng kinh tế “thật sự hiếm thấy,” và tình trạng thất nghiệp sẽ gia tăng ở mức “báo động,” nhưng Fed cam kết sẽ dùng các công cụ cho vay khẩn cấp của mình một khi cuộc khủng hoảng này còn chưa chấm dứt./.
