Chưa đầy hai tháng sau khi nhậm chức, 2 trong số 5 nữ bộ trưởng trong Nội các của Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe buộc phải từ chức liên quan đến các bê bối quỹ chính trị.
Đây là một cú sốc mạnh đối với liên minh cầm quyền của đảng Dân chủ Tự do (LDP) và của cá nhân Thủ tướng Abe trong bối cảnh ông Abe đang đặt nhiều kỳ vọng rằng những gương mặt mới sẽ thổi luồng sinh khí cho các quyết sách quan trọng của ông trong thời gian tới.
“Womenomics” gặp tai ương
Bộ trưởng Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản Yuko Obuchi ngày 20/10 đã từ chức và nhận trách nhiệm về việc sử dụng sai mục đích quỹ chính trị trong khi Bộ trưởng Tư pháp Midori Matsushima cũng quyết định rời nhiệm sở cùng ngày do vi phạm luật bầu cử khi phân phát quạt giấy cho các cử tri được coi là khoản chi bị cấm theo quy định pháp luật.
Tại cuộc họp báo, bà Obuchi nói: “Tôi chân thành xin lỗi vì đã không thể đóng góp chút nào” cho sáng kiến của chính phủ về bình đẳng giới và tái thiết kinh tế.
Sau khi đệ đơn từ chức lên Thủ tướng Abe sáng cùng ngày, bà Obuchi thừa nhận đã không lường hết được việc chi tiêu của các nhóm ủng hộ. Theo báo cáo quỹ chính trị của bà, hai tổ chức chính trị đã tổ chức các tour du lịch cho các cử tri tới nhà hát Meijiza ở trung tâm Tokyo hồi năm 2010 và 2011, tốn khoảng 33,8 triệu yen. Doanh thu mà các tổ chức nhận được vào khoảng 7,42 triệu yen trong khi vẫn còn 26,4 triệu yen chưa rõ đi đâu. Bà Obuchi cũng phải đối mặt với một cáo buộc khác như sử dụng tổng cộng 3,62 triệu yen từ các quỹ chính trị cho một văn phòng thiết kế và shop quần áo do người thân điều hành.
Chính sách bình đẳng giới, tạo công ăn việc làm và nhiều cơ hội thăng tiến cho phụ nữ - hay còn gọi là womenomics – nhận được sự ủng hộ của các cử tri nữ ở Nhật Bản và có thể coi là một điểm sáng trong chiến lược tăng trưởng của chính sách kinh tế Abenomics. Sự ra đi của bà Obuchi, một gương mặt sáng giá và đầy triển vọng, thậm chí ngay cả chiếc ghế Thủ tướng tương lai, để lại nhiều tiếc nuối cho những người ủng hộ bà.
Rắc rối từ quạt giấy
Liên quan đến nữ Bộ trưởng Tư pháp Matsushima, một quan chức cấp cao của đảng Dân chủ Nhật Bản (DPJ) đối lập đã gửi khiếu nại lên các công tố viên nhằm vào bà Matsushima liên quan đến việc phân phát quạt giấy. Theo Phó Tổng Thư ký DPJ, ông Takeshi Shina, bà Matsushima, hạ nghị sĩ thuộc Khu vực bầu cử số 14 ở Tokyo, đã phát quạt có ghi tên và chức danh của bà, cho nhiều người vào các thời điểm khác nhau. Tài liệu mà bà Matsushima trình lên Hạ viện cho thấy tổng cộng 21.980 chiếc quạt giấy được in ấn với chi phí khoảng 1,74 triệu yen trong khoảng thời gian giữa năm 2012 và 2014. Trước đó, tại một phiên họp quốc hội, bà Matsushima đã không giữ được bình tĩnh và nặng lời với một nghị sĩ đối lập khi chất vấn.
Trả lời báo chí, Thủ tướng Abe cho biết ông chấp nhận đơn xin từ chức của hai bộ trưởng, tôn trọng các quyết định của họ và cảm thấy có trách nhiệm với việc đã bổ nhiệm các nữ bộ trưởng.
Rõ ràng, điều gây lo ngại hơn cả chính là uy tín của Thủ tướng Abe và liên minh cầm quyền bị tổn hại nghiêm trọng sau vụ bê bối của hai bộ trưởng. Trước đó, ngày 19/10, điều tra mới nhất của hãng tin Kyodo cho thấy tỷ lệ ủng hộ Nội các của Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đã giảm mạnh xuống 48,1%, giảm 6,8% so với cuộc điều tra hồi đầu tháng 9 vừa qua.
Mặc dù các bê bối đều xảy ra trước thời điểm các vị bộ trưởng nhậm chức song Thủ tướng Abe sẽ gặp nhiều khó khăn khi thông qua các quyết sách quan trọng trong thời gian tới, đặc biệt là việc đưa ra quyết định cuối cùng vào cuối năm nay là có tăng thuế tiêu dùng lên 10% theo kế hoạch đề ra hay không. Vụ việc của hai vị bộ trưởng Obuchi và Matsushima cũng cho thấy Thủ tướng Shinzo Abe sẽ phải cân nhắc kỹ lưỡng hơn trong việc lựa chọn những gương mặt sáng giá đảm nhiệm các “ghế nóng” của Nội các./.