Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe (thứ hai, trái) sau lễ viếng đền Yasukuni ở Tokyo ngày 26/12. (Nguồn: Kyodo/TTXVN) Theo Tân Hoa xã, ngày 7/1, Trung Quốc đã bác bỏ ý định của Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe muốn giải thích về chuyến viếng thăm ngôi đền Yasukuni gây tranh cãi ở nước này hồi cuối tháng 12/2013 vừa qua.
Bình luận về việc ông Abe muốn đối thoại với Trung Quốc và Hàn Quốc, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh nhấn mạnh "Thủ tướng Nhật Bản đã thể hiện lập trường muốn đảo ngược lịch sử xâm lược" thông qua hành động là chuyến thăm đền Yasukuni.
Tại cuộc họp báo chung ngày 7/1 với Ngoại trưởng Mỹ John Kerry ở Washington, Ngoại trưởng Hàn Quốc Yun Byung-se đã kêu gọi các bên cần có những hành động "chân thành" nhằm giảm căng thẳng tại khu vực Đông Bắc Á.
Mặc dù không nêu cụ thể, song theo người đứng đầu ngành ngoại giao Hàn Quốc, vấn đề lịch sử chiến tranh cũng nằm trong phương hướng hòa giải và hợp tác tại khu vực. Vì vậy các bên cần có các hành động chân thành, tránh làm gia tăng căng thẳng.
Các phát biểu trên được đưa ra một ngày sau khi Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe ngày 6/1 cho biết ông có ý định giải thích trực tiếp với Trung Quốc và Hàn Quốc về chuyến thăm đền Yasukuni, cũng như khẳng định sẽ để ngỏ cánh cửa đối thoại.
Trong động thái khác liên quan, ngày 7/1, Bộ trưởng Tài chính Nhật Bản Taro Aso đã bày tỏ sự sẵn sàng cải thiện quan hệ với Hàn Quốc và Trung Quốc. Theo ông Aso, ba nước đóng vai trò quan trọng và có tầm ảnh hưởng sâu rộng đối với nền kinh tế toàn khu vực châu Á.
Phát biểu trên được ông Aso đưa ra trong bối cảnh một số nghị sỹ thuộc liên minh cầm quyền, gồm đảng Dân chủ tự do (LDP) của Thủ tướng Abe và đảng Công minh mới (NKP), kêu gọi chính phủ tăng cường hơn nữa quan hệ hợp tác với hai nước láng giềng.
Chuyến thăm đền Yasukuni hôm 26/12 là lần đầu tiên trong vòng bảy năm qua, một vị Thủ tướng đương nhiệm của Nhật Bản tới viếng ngôi đền là nơi thờ tự các binh sỹ Nhật Bản thiệt mạng trong chiến tranh.
Trong ngôi đền này cũng thờ tự một số tội phạm chiến tranh hạng A trong Chiến tranh thế giới thứ Hai, nên các hành động thăm viếng của các quan chức Nhật Bản thường gây phản ứng từ các nước láng giềng.
Trước đó, ông Junichiro Koizumi đã tới thăm ngôi đền này hồi tháng 8/2006 khi đang giữ cương vị Thủ tướng Nhật Bản./.
