Cương lĩnh tranh cử hạ viện của Đảng Dân chủ cầm quyền Nhật Bản (DPJ), được công bố ngày 27/11, đã cam kết loại bỏ điện hạt nhân vào năm 2030 và chống giảm phát bằng cách hợp tác với Ngân hàng Nhật Bản (BOJ).
Cương lĩnh này chú trọng vào tính hiện thực, hơn là những lời kêu gọi xuông.
Cương lĩnh của DPJ cũng nói rằng đảng này sẽ đồng thời thúc đẩy sự tham gia của Nhật Bản vào các cuộc đàm phán thương mại tự do đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) và các cơ cấu thương mại tự do khác, như hiệp định thương mại tự do ba bên với Trung Quốc và Hàn Quốc.
Tuy nhiên, DPJ không nói rõ Nhật Bản có tham gia các cuộc đàm phán TPP hay không, rõ ràng nhằm gây ấn tượng rằng Thủ tướng Yoshihiko Noda vẫn chưa đưa ra quyết định cuối cùng về vấn đề này do cân nhắc đến sự phản đối trong nội bộ đảng. Cương lĩnh chỉ nói rằng “chính phủ sẽ đánh giá” về vấn đề thương mại này.
Với việc đồng yen tăng giá làm nền kinh tế phụ thuộc vào xuất khẩu giảm sút, DPJ cam kết sẽ thực hiện các biện pháp kiên quyết để ngăn chặn đồng yen tăng giá và những biến động đột ngột trong thị trường tiền tệ.
Phát biểu tại cuộc họp báo công bố cương lĩnh tranh cử, ông Noda nói: “Chúng tôi đã soạn thảo một cương lĩnh tranh cử hiện thực dựa trên những bài học và sự tỉnh ngộ trong 3 năm qua.”.Ông cũng thừa nhận DPJ đã không thực hiện được nhiều chính sách chủ yếu trong cương lĩnh tranh cử hạ viện năm 2009 mà nhờ nó, đảng này đã giành chiến thắng áp đảo để lên nắm quyền.
Mặc dù DPJ đã cam kết cấp tiền trợ cấp hàng tháng cho trẻ em, bỏ phí đường cao tốc và hỗ trợ thu nhập cho các hộ gia đình nông dân, nhưng họ đã không thể có được các nguồn tài chính mới trị giá 16.800 tỷ yên vào năm tài chính 2013 để thực hiện các cam kết này.
Do đó, lần này DPJ đã tránh đưa ra các mục tiêu chính sách khó thực hiện, nhưng điều này đã khiến cho cương lĩnh tranh cử của DPJ không có sức hút đối với cử tri.
DPJ nói sẽ dành tất cả các nguồn lực chính sách để đoạn tuyệt với điện hạt nhân vào năm 2030 sau thảm họa do động đất và sóng thần gây ra năm ngoái tại nhà máy điện hạt nhân Fukushima 1.
DPJ cũng cam kết sẽ đảm bảo rằng thời gian hoạt động tối đa của các nhà máy điện hạt nhân là 40 năm, rằng chỉ có những nhà máy điện hạt nhân đủ điều kiện an toàn theo quy định của cơ quan quy chế hạt nhân độc lập mới được tái khởi động và DPJ sẽ không cho phép xây dựng các nhà máy điện hạt nhân mới.
DPJ cũng cam kết soạn thảo ngân sách bổ sung lớn cho năm tài chính hiện nay (kết thúc vào cuối tháng 3) để đưa Nhật Bản ra khỏi tình trạng giảm phát kinh niên và phục hồi nền kinh tế.
Về chính sách ngoại giao và quốc phòng, DPJ sẽ tăng cường quan hệ đồng minh với Mỹ, tăng cường khả năng tuần tra giám sát của lực lượng tuần duyên và các biện pháp an ninh để bảo vệ lãnh thổ Nhật Bản, trong đó có quần đảo Senkaku ở biển Hoa Đông mà Trung Quốc cũng đòi chủ quyền. DPJ nói sẽ duy trì và quản lý quần đảo này “một cách hòa bình và ổn định.”
Trong khi đó, đối thủ của DPJ - Đảng Dân chủ tự do (LDP) đối lập đã công bố cương lĩnh tranh cử, trong đó nói rằng sẽ tăng cường sự kiểm soát của Nhật Bản đối với quần đảo Senkaku bằng cách cử nhân viên dân sự thường trú trên đảo./.
Cương lĩnh này chú trọng vào tính hiện thực, hơn là những lời kêu gọi xuông.
Cương lĩnh của DPJ cũng nói rằng đảng này sẽ đồng thời thúc đẩy sự tham gia của Nhật Bản vào các cuộc đàm phán thương mại tự do đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) và các cơ cấu thương mại tự do khác, như hiệp định thương mại tự do ba bên với Trung Quốc và Hàn Quốc.
Tuy nhiên, DPJ không nói rõ Nhật Bản có tham gia các cuộc đàm phán TPP hay không, rõ ràng nhằm gây ấn tượng rằng Thủ tướng Yoshihiko Noda vẫn chưa đưa ra quyết định cuối cùng về vấn đề này do cân nhắc đến sự phản đối trong nội bộ đảng. Cương lĩnh chỉ nói rằng “chính phủ sẽ đánh giá” về vấn đề thương mại này.
Với việc đồng yen tăng giá làm nền kinh tế phụ thuộc vào xuất khẩu giảm sút, DPJ cam kết sẽ thực hiện các biện pháp kiên quyết để ngăn chặn đồng yen tăng giá và những biến động đột ngột trong thị trường tiền tệ.
Phát biểu tại cuộc họp báo công bố cương lĩnh tranh cử, ông Noda nói: “Chúng tôi đã soạn thảo một cương lĩnh tranh cử hiện thực dựa trên những bài học và sự tỉnh ngộ trong 3 năm qua.”.Ông cũng thừa nhận DPJ đã không thực hiện được nhiều chính sách chủ yếu trong cương lĩnh tranh cử hạ viện năm 2009 mà nhờ nó, đảng này đã giành chiến thắng áp đảo để lên nắm quyền.
Mặc dù DPJ đã cam kết cấp tiền trợ cấp hàng tháng cho trẻ em, bỏ phí đường cao tốc và hỗ trợ thu nhập cho các hộ gia đình nông dân, nhưng họ đã không thể có được các nguồn tài chính mới trị giá 16.800 tỷ yên vào năm tài chính 2013 để thực hiện các cam kết này.
Do đó, lần này DPJ đã tránh đưa ra các mục tiêu chính sách khó thực hiện, nhưng điều này đã khiến cho cương lĩnh tranh cử của DPJ không có sức hút đối với cử tri.
DPJ nói sẽ dành tất cả các nguồn lực chính sách để đoạn tuyệt với điện hạt nhân vào năm 2030 sau thảm họa do động đất và sóng thần gây ra năm ngoái tại nhà máy điện hạt nhân Fukushima 1.
DPJ cũng cam kết sẽ đảm bảo rằng thời gian hoạt động tối đa của các nhà máy điện hạt nhân là 40 năm, rằng chỉ có những nhà máy điện hạt nhân đủ điều kiện an toàn theo quy định của cơ quan quy chế hạt nhân độc lập mới được tái khởi động và DPJ sẽ không cho phép xây dựng các nhà máy điện hạt nhân mới.
DPJ cũng cam kết soạn thảo ngân sách bổ sung lớn cho năm tài chính hiện nay (kết thúc vào cuối tháng 3) để đưa Nhật Bản ra khỏi tình trạng giảm phát kinh niên và phục hồi nền kinh tế.
Về chính sách ngoại giao và quốc phòng, DPJ sẽ tăng cường quan hệ đồng minh với Mỹ, tăng cường khả năng tuần tra giám sát của lực lượng tuần duyên và các biện pháp an ninh để bảo vệ lãnh thổ Nhật Bản, trong đó có quần đảo Senkaku ở biển Hoa Đông mà Trung Quốc cũng đòi chủ quyền. DPJ nói sẽ duy trì và quản lý quần đảo này “một cách hòa bình và ổn định.”
Trong khi đó, đối thủ của DPJ - Đảng Dân chủ tự do (LDP) đối lập đã công bố cương lĩnh tranh cử, trong đó nói rằng sẽ tăng cường sự kiểm soát của Nhật Bản đối với quần đảo Senkaku bằng cách cử nhân viên dân sự thường trú trên đảo./.
Minh Sơn/Tokyo (Vietnam+)
