Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu. (Ảnh: AFP/TTXVN) Việc Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 10/12 thông báo Israel và Marocco nhất trí bình thường hóa quan hệ đã tạo ra những phản ứng bước đầu trong khu vực.
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu gọi đây là dấu mốc “hòa bình lịch sử”, đồng thời cam kết sẽ lập đường bay trực tiếp giữa hai nước.
Cũng theo ông Netanyahu, nhờ sự trung gian của Mỹ mà Israel có thể bình thường hóa quan hệ với 4 nước Arab chỉ trong vài tháng, điều này cho thấy khu vực đang có một nền “hòa bình nồng ấm”.
Ông Netanyahu khôn quên cảm ơn Tổng thống Trump, Quốc vương Maroc Mohammed VI, đồng thời cam kết sẽ thúc đẩy hòa bình trong khu vực.
Ngay sau tuyên bố của Thủ tướng Netanyahu, hãng hàng không El Al Israel Airlines cho biết họ đang nghiên cứu khả năng thiết lập các đường bay thẳng giữa Israel và Maroc.
[Tổng thống Trump: Israel bình thường hóa quan hệ với Maroc]
Cùng ngày, Quốc vương Mohammed VI đã có cuộc điện đàm với Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas. Trong đó, Quốc vương Mohammed VI khẳng định Morocco ủng hộ giải pháp hai nhà nước cho cuộc xung đột giữa Israel và Palestine và tin rằng đàm phán là cách duy nhất để đạt được giải pháp cuối cùng, lâu dài và toàn diện cho cuộc xung đột này.
Hiện chưa có thông tin về hồi đáp của nhà lãnh đạo Palestine trong cuộc điện đàm này cũng như phản ứng trước việc Israel bình thường hóa quan hệ với Maroc.
Tuy nhiên, trong cuộc gặp với Ngoại trưởng Tây Ban Nha Arancha Gonzalez Laya trước đó, Tổng thống Abbas khẳng định Palestine sẵn sàng ngồi lại đàm phán với Israel trên cơ sở luật pháp quốc tế và đặt dưới sự bảo trợ của nhóm Bộ tứ trung gian hòa giải quốc tế.
Lâu nay, tiến trình đàm phán này bị đình trệ do vướng mắc các điểm chính, trong đó có việc Palestine yêu cầu khôi phục biên giới về trước cuộc Chiến tranh 6 ngày năm 1967, điều mà phía Israel kiên quyết bác bỏ.
Trong khi đó, Tổng thống Ai Cập Abdel-Fattah El-Sisi đã hoan nghênh Maroc và Israel nhất trí bình thường hóa quan hệ, coi đây là "bước đi quan trọng" để đạt được "hợp tác và ổn định tốt hơn trong khu vực".
Từ tháng 8 đến nay, Morocco là quốc gia Arab thứ 4 ở Trung Đông đồng ý bình thường hóa quan hệ với Israel. Trước đó đã có 3 nước khác gồm Các tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE), Bahrain và Sudan.
Đây là bước đi trái với tinh thần của Sáng kiến Hòa bình Arab ký năm 2002, trong đó quy định các quốc gia Arab chỉ có thể bình thường hóa quan hệ ngoại giao với Israel sau khi Tel Aviv chấm dứt chiếm đóng quân sự tại các vùng lãnh thổ của Palestine và các nước Arab, giúp người dân Palestine được hưởng nền hòa bình.
Chính quyền Palestine và lực lượng Hồi giáo Hamas ở Bờ Tây lo ngại làn sóng bình thường hóa quan hệ với Israel hiện nay sẽ làm đảo lộn tiến trình hòa bình Trung Đông và tước đi quyền được sống trong hòa bình của người dân Palestine.
Liên quan đến việc Mỹ công nhận chủ quyền của Maroc đối với khu vực Tây Sahara, phóng viên TTXVN tại Mỹ dẫn lời người phát ngôn của Liên hợp quốc cùng ngày cho biết Tổng thư ký Antonio Guterres không thay đổi quan điểm về khu vực tranh chấp nói trên
Ông Guterres tin tưởng rằng các vấn đề ở Tây Sahara hoàn toàn có thể được giải quyết dựa trên các nghị quyết của Hội đồng Bảo an. Ông Guterres cũng hối thúc các bên liên quan tránh những hành động có thể làm gia tăng căng thẳng tại khu vực này./.
Tổng Thư ký LHQ Antonio Guterres. (Ảnh: AFP/TTXVN) 
