Ảnh minh họa. (Nguồn: TTXVN) Ngày 10/12, Tổ công tác số 5 về kiểm tra, đôn đốc, tháo gỡ khó khăn, đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công năm 2021 của Chính phủ do Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc làm trưởng đoàn đã làm việc với 6 địa phương gồm Quảng Bình, Quảng Trị, An Giang, Đồng Tháp, Bạc Liêu, Cà Mau.
Theo báo cáo của Bộ Tài chính, tại Quyết định số 2185/QĐ-TTg ngày 21/12/2020, Thủ tướng Chính phủ đã giao kế hoạch vốn ngân sách nhà nước năm 2021 cho 6 địa phương là 24.048,659 tỷ đồng.
Trong số đó, nguồn vốn cân đối ngân sách địa phương là 14.948,81 tỷ đồng; vốn ngân sách Trung ương trong nước là 6.058,498 tỷ đồng; vốn nước ngoài ODA là là 3.41,351 tỷ đồng.
Tính đến ngày 30/11, số giải ngân vốn của 6 địa phương là 11.749,185 tỷ đồng, chỉ đạt 48,9% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao năm 2021. Theo đó, tỉnh Cà Mau có số giải ngân cao nhất đạt 59,1%; tỉnh An Giang thấp nhất trong 6 tỉnh đạt 33,8%. Cả 6 địa phương đều thấp hơn bình quân cả nước 65,7%.
Các địa phương dự kiến số giải ngân đến ngày 31/1/2022 là 18.934,4 tỷ đồng, bình quân đạt 78,7% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. Trong số đó, tỉnh Đồng Tháp dự kiến cao nhất là 87,7%, tỉnh An Giang dự kiến thấp nhất trong 6 tỉnh 70,1%.
Bộ Tài chính nhận định, năm nay các địa phương đã khẩn trương phân bổ kế hoạch đầu tư công sớm và đáp ứng theo các nguyên tắc, tiêu chí bố trí kế hoạch đầu tư công theo quy định.
Cụ thể là ưu tiên bố trí vốn để hoàn trả ứng trước; bố trí vốn cho các dự án chuyển tiếp từ giai đoạn 2016-2020. Số vốn còn lại mới bố trí cho các dự án chuyển tiếp hoàn thành sau năm 2021 theo tiến độ và các dự án khởi công mới.
Tuy nhiên, do đặc thù kế hoạch đầu tư công năm đầu tiên phải chờ giao kế hoạch trung hạn nên các dự án khởi công mới giao muộn. Ngoài ra, do ảnh hưởng tiêu cực của dịch COVID-19 nên tốc độ giải ngân vốn đầu tư công còn chậm, nguồn vốn ODA của 6 địa phương giải ngân chỉ đạt 23,7% kế hoạch.
Đại diện 6 địa phương cũng cho rằng, việc giải ngân vốn năm nay gặp phải một số khó khăn vướng mắc như về hoàn thiện thủ tục đầu tư; thiếu nhân công, tư vấn, chuyên gia, nhất là của các dự án ODA; khó khăn trong giải phóng mặt bằng; tăng giá nguyên, vật liệu trong xây dựng; việc mua, nhập khẩu và vận chuyển máy móc, thiết bị.
Cùng với đó, là khó khăn do ảnh hưởng chung của đại dịch COVID-19, các dự án khởi công mới phải chờ kế hoạch trung hạn 2021-2025.
[Nỗ lực cao nhất để giải ngân vốn đầu tư công ở các địa phương]
Trong khi đó, năm 2021 là năm bắt đầu kế hoạch 2021-2025 các địa phương bố trí khởi công mới nhiều dự án và triển khai dự án liên vùng, quy mô lớn nên thời gian chuẩn bị dự án đòi hỏi dài hơn.
Cơ chế thông báo vốn của địa phương đối với khoản thu từ đất theo hình thức ghi thu-ghi chi dẫn đến không phân bổ chi tiết kế hoạch vốn đối với khoản thu này…
Vì vậy, để thúc đẩy tiến độ giải ngân vốn đầu tư công trong năm nay khi thời gian chỉ còn tính bằng ngày, các địa phương đề nghị cho kéo dài thời gian thực hiện và giải ngân vốn ngân sách Trung ương trong nước đã được giao kế hoạch năm 2021 sang năm 2022, đồng thời, điều chỉnh giảm kế hoạch vốn ngoài nước ODA năm 2021.
Bên cạnh đó, nhiều địa phương cũng có ý kiến như ông Lê Văn Phước, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh An Giang kiến nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư sớm trình Chính phủ xem xét phê duyệt khoản vay hỗ trợ vùng Đồng bằng sông Cửu Long để thực hiện dự án “Xây dựng hệ thống hồ trữ ngọt gắn với hạ tầng thủy lợi phục vụ liên kết sản xuất tiểu vùng tứ giác Long Xuyên.”
Còn Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Đồng Tháp Phạm Thiện Nghĩa kiến nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư xem xét báo cáo Thủ tướng Chính phủ cho phép địa phương được bố trí vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 từ nguồn ngân sách trung ương theo giá trị giải ngân thực tế của từng dự án.
Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết Nghị quyết số 63/NQ-CP của Chính phủ quy định đến hết năm 2021 tốc độ giải ngân phải đạt 95-100%. Năm 2020, dịch COVID-19 cũng diễn biến như vậy nhưng tốc độ giải ngân đầu tư công vẫn đạt 96%.
Trong năm 2021, dịch căng hơn, kéo dài hơn, tuy nhiên lãnh đạo của các tỉnh cần nỗ lực từ cấp tỉnh đến huyện để tháo gỡ khó khăn, tập trung đẩy nhanh xây dựng công trình đúng quy định.
Bộ trưởng yêu cầu lãnh đạo các địa phương cần nghiên cứu những vấn đề thuộc thẩm quyền của Ủy ban Nhân dân tỉnh để giải quyết sớm nhất. Với các ý kiến ngoài thẩm quyền của Tổ công tác, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc khẳng định sẽ tổng hợp báo cáo tới Thủ tướng Chính phủ./.
