Đài TNHK, Reuters, USA Today, NPR đưa tin, ngày 7/11, ứng cử viên của đảng Dân chủ - cựu Phó Tổng thống Joe Biden - đã được các hãng truyền thông Mỹ thông báo là người cán đích trong cuộc đua vào Nhà Trắng năm 2020, sau nhiều kịch tính khiến không chỉ người Mỹ mà cả thế giới cũng “nín thở” theo dõi.
Vượt qua đương kim Tổng thống Donald Trump của đảng Cộng hòa, mặc dù vẫn còn nhiều tranh cãi về mặt pháp lý, song ông Biden tuyên bố đã sẵn sàng để đảm đương trọng trách dẫn dắt nước Mỹ vượt qua những thách thức hiện nay để “xây dựng lại nước Mỹ tốt đẹp hơn,” như những gì ông cam kết khi tranh cử.
Giành được chiến thắng đã khó khăn, nhưng nhiệm vụ xây dựng đất nước khi trở thành vị “tổng tư lệnh” của cường quốc số một thế giới còn khó khăn gấp bội trong bối cảnh hiện nay.
Ông Biden sẽ phải đương đầu với nhiều thách thức trên một loạt vấn đề nổi cộm như suy thoái kinh tế, mâu thuẫn sắc tộc, chăm sóc sức khỏe y tế, cải cách hệ thống tư pháp và pháp luật, sở hữu súng đạn hay an ninh quốc gia, cũng như những vấn đề về chính sách đối ngoại với Triều Tiên, Trung Quốc, Trung Đông, khu vực châu Á-Thái Bình Dương, Liên minh châu Âu (EU)…, khi mà sự chia rẽ sâu sắc giữa hai đảng luôn là rào cản.
Khi tranh cử, ông Biden đưa ra kế hoạch “Build back better," tập trung vào phục hồi ngay lập tức nền kinh tế và giải quyết tình trạng bất bình đẳng vốn "ăn sâu bám rễ" trong lòng nước Mỹ với một loạt đề xuất mới.
Kế hoạch này chủ trương tạo ra hàng triệu việc làm và mang lại công cụ cần thiết để tầng lớp lao động Mỹ xây lại tương lai tươi sáng hơn thông qua các khoản đầu tư quan trọng cho người dân, hạ tầng cơ sở và môi trường.
Ông Biden cũng sẽ tìm kiếm các phương án thắt chặt quy định để bảo vệ môi trường, người tiêu dùng, người lao động và nhà đầu tư. Tuy nhiên, đây không phải là nhiệm vụ dễ dàng bởi kế hoạch trên được đánh giá là không tạo sự khác biệt cạnh tranh với kế hoạch của Tổng thống Trump.
Thậm chí, một số điểm sẽ khó có thể đảm bảo được lợi ích trước tiên của người dân Mỹ khi có sự mâu thuẫn giữa chủ trương của ông Biden trong lĩnh vực thương mại với các quy định của hệ thống các thể chế đa phương như Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO).
Nếu ông Biden lên nắm quyền, kế hoạch kinh tế mà ông đưa ra khi tranh cử sẽ có tác động ra sao đến nước Mỹ, giới phân tích đưa ra một số nhận định dưới đây.
Theo báo USA Today và đài NPR, về thuế khóa, chính quyền của ông Biden sẽ tăng thuế và bịt các lỗ hổng trong các quy định thuế đối với các cá nhân kiếm được hơn 400.000 USD/năm, khôi phục lại thuế suất ở mức trước khi luật thuế của ông Trump được thông qua. Theo đó, những người có thu nhập trên 400.000 USD sẽ phải chịu thuế An sinh Xã hội ở mức 12,4%.
Nhóm nghiên cứu phi đảng phái có tên Trung tâm Chính sách Thuế (TPC), đặt tại thủ đô Washington, cho rằng việc tăng thuế sẽ đem lại nguồn thu khoảng 4.000 tỷ USD trong thập niên tới, USA Today trích dẫn.
[Bầu cử Mỹ: Ông Joe Biden chuẩn bị cho việc thành lập chính phủ mới]
Báo USA Today và đài NPR đưa tin ông Biden có chủ trương nâng cấp đường sá, cầu cống; xây dựng nền kinh tế dùng năng lượng sạch; đầu tư vào nghiên cứu và phát triển để thúc đẩy ngành chế tạo; bảo đảm rằng chính phủ và các nhà thầu phục vụ chính phủ sẽ mua sản phẩm Mỹ; miễn phí học cao đẳng cộng đồng; bảo đảm người dân được gửi trẻ với phí phải chăng và mọi trẻ em đều được học mẫu giáo; và trợ giúp để người Mỹ được mua hoặc thuê nhà.
Các nhà kinh tế được USA Today tham khảo ý kiến cho rằng kế hoạch nêu trên của ông Biden sẽ tốn 7.000 tỷ USD để thực hiện trong 10 năm, cao hơn số 4.000 tỷ USD thu được từ tăng thuế.
Tuy nhiên, khoản thâm hụt này ở mức “kiểm soát được”. Các chuyên gia cho rằng cần chi tiêu như vậy để khôi phục việc làm. Một khi mọi người có việc làm trở lại, nước Mỹ có thể nhanh chóng chuyển sang các biện pháp giảm nợ, theo lời các nhà kinh tế được USA Today trích dẫn.
Về thương mại với Trung Quốc, theo USA Today, ông Biden nhiều lần khẳng định sẽ có các hành động mạnh mẽ chống lại việc Trung Quốc xuất khẩu ồ ạt sản phẩm theo kiểu bán phá giá vào Mỹ, cũng như ông sẽ chống việc Bắc Kinh thao túng tiền tệ và một số hành vi xấu khác.
Nhưng ông Biden nói ông sẽ tập hợp các đồng minh của Mỹ để đối đầu với Trung Quốc thay vì “đơn thương độc mã.”
Các chuyên gia được USA Today tham khảo ý kiến cho rằng chiến lược của ông Biden có nhiều cơ hội thành công hơn khi lôi kéo được sự ủng hộ của các nước khác.
Trong lĩnh vực đáng quan tâm là các quy định, luật lệ, ông Biden nói sẽ khôi phục lại nhiều quy định mà ông Trump đã bãi bỏ hoặc đơn giản hóa, đặc biệt là các quy định về môi trường áp dụng cho ngành năng lượng, theo USA Today.
Điều này nằm trong kế hoạch về năng lượng sạch của ông Biden để đối phó với biển đổi khí hậu.
Các chuyên gia nhận xét việc bổ sung các quy định sẽ làm tăng chi phí của người tiêu dùng, nhưng mặt tích cực là việc này có thể giúp tránh phải bỏ ra các chi phí kinh tế có khi còn lớn hơn cho vấn đề biến đổi khí hậu, chẳng hạn như chi phí cho đối phó, khắc phục hậu quả của bão lũ và thiên tai.
Mức lương tối thiểu cũng là chủ đề được nhiều người dân Mỹ quan tâm. USA Today và NPR cho hay ông Biden ủng hộ việc tăng lương tối thiểu lên 15 USD/giờ.
Trang Business Insider và báo New York Times dẫn lại kết quả phân tích của hãng nghiên cứu Moody's Analytics cho biết nghị trình kinh tế của ông Joe Biden sẽ tạo ra thêm 7 triệu việc làm, nhiều hơn so với kế hoạch của ông Trump.
Cuộc nghiên cứu cho rằng nếu ông Biden đắc cử và đảng Dân chủ của ông chiếm thế đa số ở Thượng viện, chính quyền của ông Biden sẽ tăng chi tiêu cấp liên bang, dẫn đến nợ liên bang phình to.
Nhưng việc chi tiêu đó không kìm hãm tốc độ tăng trưởng mà có thể giúp tạo ra 18,6 triệu việc làm trong nhiệm kỳ đầu của ông Biden, và nâng thu nhập trung bình sau thuế của hộ gia đình Mỹ thêm 4.800 USD.
Như vậy, con số này cao hơn 7 triệu việc làm so với trường hợp ông Trump vẫn nắm quyền và đảng Cộng hòa vẫn chiếm đa số ở Thượng viện. Trong trường hợp đó, thu nhập của các hộ gia đình vẫn giữ nguyên.
Nghiên cứu được Business Insider và New York Times trích dẫn đưa ra dự báo rằng tỷ lệ thất nghiệp sẽ giảm xuống dưới 4% vào cuối năm 2022 trong nhiệm kỳ tổng thống của ông Biden./.
![[Video] Các nước kỳ vọng quan hệ với chính quyền mới ở Mỹ](https://imagev3.vietnamplus.vn/480x320/Uploaded/2024/mzdic/2020_11_09/07biden-reconstruct-top-superjumbo-v2.jpg.webp)
