Theo phóng viên TTXVN tại Ấn Độ, ngày 22/6, tại Trung tâm hội nghị Habitat ở thủ đô New Delhi đã diễn ra míttinh kỷ niệm 25 năm Quan hệ Đối tác Ấn Độ-Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN).
Buổi míttinh này nằm trong chuỗi sự kiện đã được hai bên lên kế hoạch tổ chức.
Tham dự buổi lễ có Đại sứ các nước ASEAN, đông đảo các quan chức Ấn Độ, các học giả, quan khách quốc tế, sinh viên các trường đại học ở Ấn Độ và giới truyền thông. Bộ trưởng Ngoại giao Ấn Độ Sushma Swaraj đã tham dự và phát biểu.
Trong bài phát biểu của mình, bà Swaraj nhấn mạnh 2017 là năm bước ngoặt cho cả ASEAN và quan hệ đối tác ASEAN-Ấn Độ khi ASEAN kỷ niệm 50 năm ngày thành lập còn Ấn Độ và ASEAN kỷ niệm 25 năm thiết lập quan hệ Đối tác Đối thoại với ASEAN, 15 năm đối thoại ASEAN-Ấn Độ ở cấp Hội nghị cấp cao và 5 năm thiết lập quan hệ Đối tác Chiến lược với ASEAN.
[Việt Nam tham dự cuộc họp SOM ASEAN-Ấn Độ lần thứ 19]
Bà cho biết ASEAN và Ấn Độ có các mối liên kết về văn hóa và văn minh từ thời rất xa xưa và điều này có thể thấy ở trong các văn bản, văn hóa dân gian, kiến trúc, văn học, các điệu múa, tôn giáo và văn hóa ở nhiều nước ASEAN, trong đó có Việt Nam.
Bà Swaraj cho hay khu vực ASEAN và Ấn Độ có số dân là 1,85 tỷ, chiếm 1/4 dân số toàn cầu và có Tổng sản phẩm GDP là hơn 3.800 tỷ USD, trở thành một trong những không gian kinh tế lớn nhất thế giới.
Bà Swaraj cho biết thêm năm 2014, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đã công bố Chính sách Hành động hướng Đông và đặt khu vực Đông Nam Á nằm ở vị trí cốt lõi trong chính sách này, cũng như ở vị trí trung tâm trong giấc mơ về một thế kỷ châu Á của Ấn Độ.
Chính sách Hành động hướng Đông nhằm tăng cường sự can dự nhiều mặt của Ấn Độ đối với ASEAN và khu vực châu Á-Thái Bình Dương rộng hơn, tìm cách tăng cường hội nhập kinh tế, hợp tác chính trị-an ninh và đối thoại văn hóa-xã hội với các nước trong khu vực này và như vậy, mối quan hệ Ấn Độ-ASEAN dựa trên 3 trụ cột là chính trị-an ninh, kinh tế và văn hóa-xã hội.
Ấn Độ đã và đang hợp tác với ASEAN để phát triển cấu trúc an ninh khu vực ở châu Á-Thái Bình Dương, nhấn mạnh đến giải quyết hòa bình các tranh chấp, tìm kiếm các giải pháp mang tính cộng tác nhằm đối phó với những thách thức phi truyền thống và đang nổi lên, ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN.
Bà Swaraj khẳng định tăng cường hợp tác và an ninh trên biển cũng là một lĩnh vực trọng tâm cho cả ASEAN và Ấn Độ. Hai bên đều cố gắng tăng cường hợp tác về chống khủng bố, an ninh mạng, chống cướp biển và các tội phạm xuyên quốc gia khác thông qua nhiều diễn đàn, trong đó có Hội nghị Cấp cao Đông Á, Diễn đàn khu vực ASEAN, Hội nghị bộ trưởng quốc phòng ASEAN+ và Diễn đàn hàng hải ASEAN mở rộng.
Quan hệ kinh tế giữa ASEAN và Ấn Độ cũng tăng lên theo thời gian. Năm 1992, tổng kim ngạch thương mại của Ấn Độ với ASEAN đạt gần 5 tỷ USD song qua 25 năm, ASEAN đã trở thành đối tác thương mại lớn thứ 4 của Ấn Độ, chiếm 10% tổng thương mại của nước này trong khi Ấn Độ trở thành đối tác thương mại lớn thứ 7 của ASEAN.
Sau gần 2 năm tăng trưởng chậm lại, thương mại giữa ASEAN và Ấn Độ lại tiếp tục tăng trưởng trở lại ở mức 8% trong năm 2016-2017.
Bộ trưởng Ngoại giao Ấn Độ cho rằng quan hệ Đối tác Chiến lược giữa Ấn Độ và ASEAN đã góp phần cho sự phát triển và ổn định của khu vực, đồng thời bày tỏ hy vọng tiếp tục hợp tác với ASEAN trong các diễn đàn khu vực và quốc tế, định hình cấu trúc kinh tế và an ninh ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương.
Trước đó cùng ngày, đã diễn ra Hội thảo bàn tròn kỷ niệm 25 năm thiết lập Quan hệ Đối tác ASEAN-Ấn Độ. Đại sứ các nước ASEAN, nguyên Đại sứ Ấn Độ tại các nước ASEAN và các học giả đã thảo luận, đánh giá về sự phát triển quan hệ giữa Ấn Độ và ASEAN trong thời gian qua.
Tại cuộc hội thảo, với cương vị là nước điều phối viên quan hệ ASEAN-Ấn Độ, Đại sứ Việt Nam tại Ấn Độ, Tôn Sinh Thành cho biết trong 50 năm qua, ASEAN đã phát triển thành một tổ chức khu vực với tất cả 10 quốc gia thành viên và việc hình thành Cộng đồng ASEAN ngày 31/12/2015 với 3 trụ cột là chính trị-an ninh, kinh tế và văn hóa-xã hội là bước đột phá giúp cho hiệp hội bước vào một giai đoạn mới.
Đại sứ nhấn mạnh chính sách của ASEAN là thúc đẩy quan hệ đối tác với tất cả các cường quốc lớn trên thế giới, đặc biệt là Quan hệ Đối tác Đối thoại với Ấn Độ - nước giờ đây đã trở thành một cường quốc kinh tế có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất thế giới và là một bên quan trọng trong gìn giữ hòa bình và ổn định ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.
Đại sứ cho hay ASEAN coi Ấn Độ là một đối tác tự nhiên và tin cậy trong khu vực trong khi Ấn Độ coi ASEAN là trụ cột chính trong Chính sách Hành động hướng Đông.
Đại sứ Tôn Sinh Thành cho biết tiếp trong 25 năm qua, quan hệ đối tác giữa hai bên đã mở rộng ra nhiều lĩnh vực hợp tác, trong đó có chính trị, kinh tế, văn hóa-xã hội và an ninh. Có tới 30 cơ chế hợp tác giữa ASEAN và Ấn Độ và theo Ban thư ký ASEAN, 21 trong số 26 lĩnh vực ưu tiên hợp tác, chiếm tới 80% Kế hoạch hành động ASEAN-Ấn Độ trong giai đoạn từ 2016-2018 đang được thực thi.
Đại sứ khẳng định giờ là lúc biến mối Quan hệ Đối tác Chiến lược giữa Ấn Độ và ASEAN trở lên vững mạnh và sâu sắc hơn, bên cạnh việc tận dụng hết lợi thế của các thỏa thuận thương mại tự do của mình, hai bên cần tìm ra các biện pháp hiệu quả để đạt được mục tiêu thương mại giữa ASEAN và Ấn Độ đến năm 2025 đạt 200 tỷ USD.
Về mặt chính trị-an ninh, ASEAN và Ấn Độ cần tiếp tục hợp tác chặt chẽ để định hình một cấu trúc khu vực mở, nhiều thành phần tham gia và dựa trên luật pháp ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương.
Đại sứ Tôn Sinh Thành nhấn mạnh ASEAN mong muốn được chứng kiến Ấn Độ can dự tích cực hơn nữa vào các vấn đề của Đông Nam Á, trong đó có Biển Đông.
Hòa bình, an ninh và tự do hàng hải và hàng không ở khu vực này không chỉ là lợi ích mà còn là nghĩa vụ của tất cả các nước ở trong và ngoài khu vực, trong đó có Ấn Độ - là nước có mối quan hệ khăng khít với Đông Nam Á thông qua các tuyến đường biển giữa Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương.
Và việc cùng với ASEAN duy trì luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982 cũng như các tiến trình ngoại giao và pháp lý trong khu vực, tuân thủ theo Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), Ấn Độ có thể đóng một vai trò xây dựng trong duy trì hòa bình và an ninh ở Đông Nam Á.
Đại sứ Tôn Sinh Thành cho rằng với tư cách là nước điều phối viên quan hệ ASEAN-Ấn Độ giai đoạn 2015-2018, Việt Nam sẽ làm hết sức mình để xây dựng một mối quan hệ đối tác khăng khít và vững mạnh hơn giữa ASEAN và Ấn Độ./.