Báo cáo nhận định về tình hình kinh tế Việt Nam tháng 11/2023 của Ngân hàng HSBC cho thấy Việt Nam tiếp tục chứng kiến tăng trưởng xuất khẩu nhờ ngành hàng điện tử nhưng vẫn cần cẩn trọng về thay đổi trong chu kỳ thương mại.
Bên cạnh đó, ngân hàng này cũng kiến nghị cần lưu tâm đến các rủi ro tăng giá như giá thực phẩm và năng lượng và kỳ vọng Ngân hàng Nhà nước sẽ giữ lãi suất chính sách ổn định ở mức 4,5% trong toàn năm 2024.
Tiềm năng tăng trưởng xuất khẩu
Theo các chuyên gia HSBC, kể từ quý 4, xuất khẩu của Việt Nam bắt đầu cải thiện, trong đó, tăng trưởng xuất khẩu tháng 11 đạt mức 6,7% so với cùng kỳ năm trước. Tuy dệt may và giày dép còn trì trệ, các nhóm mặt hàng khác như linh kiện liên quan đến máy tính (tăng 20,2% so với cùng kỳ năm trước) và máy móc (tăng 5,0% so với cùng kỳ năm trước) cho thấy những dấu hiệu ổn định và đáng khích lệ, mặc dù một phần là do hiệu ứng cơ sở thuận lợi.
Các mảng mới có tiềm năng tăng trưởng xuất khẩu, chẳng hạn như nông sản, tiếp tục có dấu hiệu tăng trưởng mạnh hướng tới cuối năm. Mặc dù vậy, vẫn cần thận trọng về triển vọng thương mại vì nhu cầu hàng hóa ở các đối tác thương mại lớn vẫn còn nhiều khó khăn. Thực tế, chỉ số sản xuất PMI đã tiếp tục giảm xuống còn 47,3 trong tháng 11, trong đó cả sản lượng lẫn đơn hàng mới đều thu hẹp.
Xuất khẩu thủy sản tăng trưởng dương sau nhiều tháng liên tục âm
Giá trị xuất khẩu các sản phẩm chính trong tháng 11 đều cao hơn so với cùng kỳ năm ngoái sau nhiều tháng liên tục tăng trưởng âm, nhưng đà phục hồi vẫn chưa thể bứt phá trong dịp cuối năm nay.
Trong khi đó, hoạt động trong nước tiếp tục là trụ cột vững chắc trong tháng kế cuối năm. Việc nới lỏng chính sách thị thực từ tháng Tám đã thúc đẩy phục hồi ổn định số lượng du khách quốc tế, trong đó, riêng tháng 11 Việt Nam đã đón hơn 1 triệu du khách, tháng thứ năm liên tiếp đạt cột mốc này. Với tổng số 11,2 triệu lượt khách tính từ đầu năm, mục tiêu 12-13 triệu khách cho năm 2023 có vẻ đảm bảo trong tầm tay.
Con số này cũng cho thấy lượng khách quốc tế đến Việt Nam đã gấp 3,8 lần cùng kỳ năm trước và bằng 68,9% so với cùng kỳ năm 2019 – trước đại dịch COVID-19.
Tuy nhiên, chuyên gia HSBC cũng thừa nhận sự phục hồi trong nhóm du khách Trung Quốc có vẻ không mấy thay đổi, chỉ ở mức 30% của năm 2019. Ngoài ra, sự cạnh tranh trong du lịch ở nội khối ASEAN đang trở nên căng thẳng: Sau khi Thái Lan miễn thị thực cho du khách Trung Quốc và Ấn Độ, Malaysia là nước tiếp theo áp dụng chính sách này.
Kỳ vọng giữ lãi suất chính sách ổn định ở mức 4,5%
Phía HSBC cũng nhìn nhận lạm phát nhìn chung duy trì trong mức kiểm soát. Lạm phát toàn phần chỉ tăng 0,2% so với tháng trước kéo theo lạm phát so với cùng kỳ năm trước cũng dịu xuống 3,4% trong tháng 11. Mặc dù giá gạo trong nước tiếp tục đối mặt với áp lực lan tỏa từ giá gạo quốc tế tăng lên, giá thịt lợn giảm đã bù đắp cho mức tăng giá gạo.
Trong khi đó, giá dầu thấp đi cũng giúp kiềm chế lạm phát. Tuy nhiên, diễn biến đáng chú ý nhất trong tháng 11 là chi phí y tế tăng lần đầu tiên trong vòng 4 năm trở lại là kết quả của những thay đổi trong định giá dịch vụ y tế toàn quốc. Trước đại dịch, Chính phủ đã thúc giục cải cách chăm sóc y tế, tăng chi phí y tế định kỳ. Sau khi bị gián đoạn bởi đại dịch, tháng 11 đánh dấu thời điểm những nỗ lực này được khôi phục trở lại.
Đối với Ngân hàng Nhà nước, các dấu hiệu tích cực như lạm phát có vẻ trong tầm kiểm soát và triển vọng kinh tế, đặc biệt trên phương diện bên ngoài, đang có sự ổn định nhất định. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa rủi ro tăng giá đã hoàn toàn biến mất. Giá điện đã tăng 4,5% trong tháng 11 nhằm giải quyết tình trạng sụt giảm sản lượng thủy điện do hiện tượng El Nino, thay đổi này thường sẽ thể hiện trong chỉ số giá tiêu dùng (CPI) chậm một tháng.
“Mặc dù cần lưu tâm đến các rủi ro tăng giá như giá thực phẩm và năng lượng, chúng tôi kỳ vọng Ngân hàng Nhà nước sẽ giữ lãi suất chính sách ổn định ở mức 4,50% trong toàn năm 2024,” chuyên gia HSBC nêu quan điểm./.
