Nhà máy điện hạt nhân Takahama. (Nguồn: japantimes.co.jp) Thêm hai lò phản ứng hạt nhân đang ngừng hoạt động của Nhật Bản nhận được chứng nhận tiêu chuẩn an toàn của Ủy ban Pháp quy Hạt nhân (NRA) ngày 12/2.
Diễn biến mới nhất này là một cú hích nữa cho chính quyền Shinzo Abe trong việc nối lại sản xuất điện nguyên tử kể từ sau sự cố nóng chảy nhiên liệu tại Nhà máy điện Fukushima 1.
Với sự chấp thuận của NRA về các giải pháp an toàn trước nguy cơ xảy ra trận động đất và sóng thần cũng như các sự cố nghiêm trọng khác, lò phản ứng số 3 và 4 tại Tổ hợp hạt nhân Takahama thuộc Công ty Điện lực Kansai (KEPCO), đã vượt qua được rào cản quan trọng nhất để tiến tới tái khởi động.
Tuy nhiên, các tổ máy của nhà máy điện hạt nhân Takahama sẽ khó đi vào hoạt động trước mùa Hè 2015 trong bối cảnh KEPCO vẫn cần phải hoàn tất các thủ tục khác như đệ trình kế hoạch xây dựng, tiến hành kiểm tra hoạt động tại chỗ và được sự đồng ý của địa phương.
Việc tái khởi động này vẫn chưa chắc chắn vì một số địa phương lân cận trong bán kính 30km từ nhà máy đòi hỏi phải có tiếng nói lớn hơn trong việc quyết định xem có cho phép việc này hay không, đồng thời khẳng định họ có thể sẽ bị tác động lớn hơn khi xảy ra sự cố nghiêm trọng.
Một phát ngôn viên KEPCO cho biết công ty hy vọng sẽ tái khởi động hai tổ máy trên vào khoảng tháng 11/2015. KEPCO đang nỗ lực thúc đẩy quá trình tái khởi động 9 trong số 11 lò phản ứng ngoại trừ hai lò phản ứng đã quá niên hạn sử dụng.
Mặc dù đa số người dân Nhật Bản vẫn phản đối tái khởi động các lò phản ứng, Thủ tướng Shinzo Abe đang tìm cách nối lại hoạt động của các lò phản ứng đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn giám sát của NRA dựa trên các quy định mới hết sức nghiêm ngặt của nước này đồng thời khẳng định việc tái khởi động hạt nhân là cần thiết cho tăng trưởng kinh tế.
Chủ tịch NRA, ông Shunichi Tanaka, cho biết việc đạt chuẩn an toàn “không có nghĩa là các tai nạn sẽ không bao giờ xảy ra hay không còn bất kỳ nguy cơ nào” đồng thời đề nghị KEPCO liên tục nỗ lực cải thiện mức độ an toàn cho nhà máy.
Trong số tổng cộng 48 lò phản ứng thương mại đã lần lượt ngừng hoạt động sau cuộc khủng hoảng hạt nhân Fukushima, chỉ có hai lò phản ứng khác của Công ty Điện lực Kyushu (KYUDEN) đã vượt qua sát hạch an toàn theo các tiêu chuẩn nghiêm ngặt hơn được áp dụng sau sự cố Fukushima 1, sự cố hạt nhân tồi tệ nhất kể từ thảm hoạ Chernobyl năm 1986.
Tuy nhiên, Nhà máy Sendai, được coi là đang tiến gần nhất đến thời điểm tái khởi động, vẫn còn ngưng hoạt động do KYUDEN đang đứng đằng sau kế hoạch hoàn tất các thủ tục cần thiết. Các công ty điện lực không có nhiều hy vọng khởi động các lò phản ứng đang ngủ yên để giảm chi phí nhập nhiên liệu hoá thạch dùng để sản xuất nhiệt điện thay thế điện hạt nhân.
KEPCO, một trong những công ty điện lực phụ thuộc nhiều vào điện hạt nhân ở Nhật Bản trước thảm hoạ Fukushima, được cho là sẽ tiếp tục giữ vị trí 4 năm liền thua lỗ trong tài khoá 2014, tính đến tháng 3/2015. Hồi năm 2014, công ty này đã xin chính phủ cho phép nâng giá điện từ tháng 4/2015 sau khi đã nâng giá trong hoá đơn của các hộ gia đình một lần vào tháng 5/2013.
Một quan chức Điện lực Kansai, ông Ikuo Morinaka, hoan nghênh chứng nhận an toàn của NRA và coi đây như là một “bước thúc đẩy tiến tới tái khởi động,” và cho biết KEPCO sẽ tìm kiếm sự nhất trí từ tỉnh Fukui và thị trấn Takahama, nơi đặt nhà máy điện hạt nhân trước khi chính thức đưa hai lò phản ứng vào hoạt động.
Tuy nhiên, Thống đốc tỉnh Shiga, địa phương giáp ranh Fukui, đề nghị dành vai trò lớn hơn trong tiến trình tái khởi động cho các địa phương lân cận nhà máy. Thống đốc Shiga, Taizo Mikazuki cho biết: “Việc giành được sự ủng hộ từ các địa phương trong bán kính 30km là hết sức cần thiết”./.
