Chính phủ Trung Quốc đang đẩy mạnh cải tổ toàn diện hệ thống giáo dục đại học. Chỉ trong 2 năm qua, khoảng 20% số chương trình đào tạo tại các trường đại học trên toàn quốc đã được điều chỉnh nhằm đáp ứng tốt hơn với nhu cầu phát triển kinh tế-xã hội của đất nước.
Theo phóng viên TTXVN tại châu Á, Bộ Giáo dục Trung Quốc cho biết, riêng trong năm ngoái đã có hơn 1.400 chương trình đào tạo hệ đại học bị loại bỏ, nhiều gấp 25 lần so với một thập kỷ trước.
Nhiều chuyên ngành cũ đã bị cắt giảm để “nhường chỗ” cho các chuyên ngành mới như khoa học nền tảng, các lĩnh vực liên ngành mới nổi và những ngành chiến lược quốc gia. Bộ Giáo dục Trung Quốc đã thiết lập cơ chế phê duyệt nhanh cho các chương trình thuộc những lĩnh vực ưu tiên cao và bỏ qua quy trình nộp đơn hằng năm.
Phát biểu tại một cuộc họp báo hồi tháng 9, Thứ trưởng Bộ Giáo dục Trung Quốc Wu Yan nhấn mạnh đây là “việc điều chỉnh cơ cấu với quy mô và cường độ chưa từng có.”
Kể từ năm 2012, Trung Quốc đã bổ sung 21.000 chương trình đào tạo mới, đồng thời cắt giảm hoặc tạm dừng 12.000 chương trình được cho là không đồng bộ với kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội. Chỉ riêng năm ngoái, các trường đại học bổ sung 1.673 chương trình phù hợp với nhu cầu chiến lược quốc gia và loại bỏ 1.670 chương trình khác.
Nếu tính trong cả thập kỷ qua, gần 28.000 chương trình đại học đã được điều chỉnh và gần 90% trong các số chương trình bị hủy bỏ là được thực hiện trong giai đoạn 2019 - 2024.
Theo công ty tư vấn giáo dục MyCOS, trong giai đoạn 2020 - 2024, các chuyên ngành bị cắt giảm nhiều nhất là quản lý thông tin, hành chính công, khoa học máy tính, tiếp thị và thiết kế sản phẩm, chủ yếu do triển vọng việc làm thấp.
Đây là làn sóng tái cấu trúc giáo dục đại học lớn thứ 3 ở Trung Quốc kể từ khi nước này được thành lập năm 1949, gắn liền với chương trình nghị sự kinh tế của đất nước.
Đợt cải cách hiện tại được triển khai từ năm 2012 nhằm thu hẹp khoảng cách giữa kỹ năng sinh viên được đào tạo với nhu cầu thực tế của nền kinh tế hiện đại. Kế hoạch cải cách nhằm tối ưu hóa điều chỉnh chương trình học thuật, được ban hành năm 2023, đặt mục tiêu đến năm 2025 điều chỉnh 20% tổng số chương trình đào tạo đại học.
Để đáp ứng mục tiêu, Bộ Giáo dục Trung Quốc quản lý rất chặt việc thành lập các chuyên ngành mới. Từ đầu năm đến nay mới có 29 chuyên ngành đại học mới được bổ sung vào danh mục quốc gia, tập trung vào các lĩnh vực công nghệ, kỹ thuật tầm thấp, y học và sức khỏe lão khoa. Chuyên ngành công nghệ và kỹ thuật tầm thấp có số lượng tuyển sinh cao nhất do được 6 trường đại học bổ sung vào chương trình giảng dạy.
Bên cạnh đó, bản thân các trường đại học cũng chủ động điều chỉnh chương trình đào tạo phù hợp với ưu tiên quốc gia. Đại học Công nghệ Tây An ở tỉnh Thiểm Tây, Tây Bắc Trung Quốc, mở 11 chuyên ngành mới kể từ năm 2018, trong đó có ngành sản xuất thông minh, đồng thời cắt giảm 11 chuyên ngành có triển vọng việc làm thấp.
Tuy nhiên, đối với nhiều chương trình đào tạo mới, thách thức lớn nhất hiện nay là thiếu giảng viên và tài liệu giảng dạy.
Cuộc cải tổ toàn diện hệ thống giáo dục đại học của Trung Quốc được kỳ vọng mở ra chương mới trong việc định hình lực lượng lao động và thúc đẩy phát triển chiến lược, hướng tới nền giáo dục hiện đại, linh hoạt và phù hợp với nhu cầu kinh tế-xã hội./.
