“Tuyên chiến” với khai thác thủy sản bất hợp pháp, cả hệ thống chính trị Thành phố Hồ Chí Minh quyết liệt hành động với nhiều giải pháp nhằm quyết tâm cùng với cả nước thực hiện mục tiêu gỡ “thẻ vàng” IUU, phát triển bền vững nghề cá.
Đây là chỉ đạo của lãnh đạo Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh được nêu rõ tại hội nghị sơ kết đánh giá kết quả thực hiện tháng cao điểm chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU), diễn ra sáng 11/12.
Báo cáo tại hội nghị, bà Trần Thị Na, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường, Phó trưởng ban thường trực Ban chỉ đạo IUU Thành phố Hồ Chí Minh cho biết tính đến ngày 5/12, thành phố đã cấp phép được 4.268/4.475 tàu cá (chiếm 95,3% tổng số tàu cá được đăng ký), tăng 24,5% so với đầu năm 2025 chỉ mới đạt tỷ lệ 70,85%.
"Thành phố hiện vẫn còn khoảng 207 tàu cá không đủ điều kiện cấp hoặc gia hạn giấy phép (chiếm 6,63%), giảm 1.374 tàu so với đầu năm với 1.581 tàu. Các tàu cá không có giấy phép này đang bị khóa chặt, giao địa phương, biên phòng, cảng cá quản lý chặt không cho đi biển hoạt động," bà Trần Thị Na nhấn mạnh.
Theo bà Trần Thị Na, từ đầu năm đến nay, thành phố đã xóa 1.133 tàu cá bị mục nát, hư hỏng không thể hoạt động khai thác thủy sản. Toàn bộ 100% các tàu cá của thành phố và tàu cá của các tỉnh, thành khi cập cảng hoặc trạm Biên phòng Thành phố Hồ Chí Minh đều được theo dõi, kiểm soát.
Bà Trần Thị Na cũng cho biết trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh có 8 cảng cá thực hiện Hệ thống truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác điện tử (eCDT) đối với 100% tàu cá ra, vào cảng, giám sát sản lượng làm cơ sở để truy xuất nguồn gốc, cấp giấy xác nhận nguồn gốc nguyên liệu thủy sản khai thác (giấy SC) và giấy chứng nhận nguồn gốc thủy sản khai thác (giấy CC) theo quy định.
"Từ đầu năm 2025 đến nay, thành phố đã kiểm tra tổng số 22.253 lượt tàu cá khai báo thủ tục qua cảng, trong đó có 9.754 lượt tàu cập cảng bốc dỡ thủy sản khai thác với tổng sản lượng 92.962 tấn," bà Trần Thị Na cho biết thêm.
Tại hội nghị, Đại tá Trần Ngọc Tăng, Phó Chỉ trưởng Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Thành phố Hồ Chí Minh cho biết Biên phòng thành phố hiện đang quản lý địa bàn biên giới biển của 14 xã, phường và đặc khu Côn Đảo với chiều dài bờ biển là 335,4km, chính diện đường biên giới trên biển là 117,12km, vùng biển rộng khoảng 14.362km2.
"Trong năm 2025, Bộ đội Biên phòng đã tiến hành tuần tra độc lập 420 lượt, làm thủ tục xuất, nhập bến cho 11.524 tàu cá," Đại tá Trần Ngọc Tăng cho biết.
Bên cạnh việc đề nghị các cơ quan chức năng phối hợp, quản lý chặt chẽ các tàu cá (đặc biệt là các tàu chưa đủ điều kiện hoạt động), Thượng tá Lê Minh Tuyên, Phó phòng An ninh kinh tế-Công an Thành phố Hồ Chí Minh đề nghị thành phố quan tâm đẩy nhanh tiến độ thực hiện đề án chuyển đổi nghề cho tàu cá, có chính sách hỗ trợ gắn thiết bị giám sát hành trình, cước phí dịch vụ hàng tháng nhằm kết nối cho ngư dân để phục vụ công tác giám sát, quản lý của cơ quan chức năng.
Về công tác quản lý, bố trí neo đậu đối với tàu cá chưa đủ điều kiện hoạt động, ông Ngô Thanh Phúc, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã Long Hải cho biết hiện trên địa bàn xã có 229/1.219 tàu cá chưa đủ điều kiện hoạt động, trong đó có 170 tàu đang neo đậu, số còn lại đậu ngoài tỉnh hoặc đã bán, mất tính, hoặc chủ tài không có mặt tại địa phương.
"Công tác quản lý đối với những tàu chưa đủ điều kiện hoạt động của địa phương còn gặp nhiều trở ngại: số tàu lớn, phân tán, neo đậu nhiều điểm nhỏ lẻ; một số chủ tàu đi vắng hoặc không hợp tác dẫn đến khó khăn trong việc hoàn thiện hồ sơ; một số chủ tàu còn tâm lý chủ quan," ông Ngô Thanh Phúc nhìn nhận.
Kết luận hội nghị, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh, Hoàng Nguyên Dinh yêu cầu các cơ quan, đơn vị liên quan tập trung cao độ, hành động quyết liệt nhằm thực hiện quyết tâm của thành phố, tuyên chiến với khai thác thủy sản trái phép, quyết tâm cùng cả nước gỡ cho được "thẻ vàng" IUU trong năm 2026, phát triển bền vững nghề cá.
Ông Hoàng Nguyên Dinh yêu cầu các địa phương tăng cường kiểm tra, quản lý chặt chẽ các cảng cá, yêu cầu tàu cá từ 6m trở lên phải vào cập cảng, bốc dỡ sản phẩm theo quy định; xử lý 100% các vụ việc vi phạm; duy trì kiểm soát chặt chẽ toàn bộ tàu cá, kiên quyết không cho tàu cá không đủ điều kiện tham gia hoạt động đồng thời không để phát sinh các vụ vi phạm mất kết nối VMS, vượt ranh giới cho phép khai thác trên biển.
Đặc biệt, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân thành phố yêu cầu lãnh đạo các xã, phường và đặc khu phải chịu trách nhiệm toàn diện, trực tiếp chỉ đạo công tác chống khai thác IUU, đẩy mạnh công tác tuyên truyền về chống khai thác IUU đến mọi tầng lớp nhân dân chấp hành nghiêm quy định pháp luật theo phương châm “đi từng nơi, gõ cửa từng nhà, rà từng trường hợp” nhằm ngăn chặn từ sớm, từ xa đối với những ngư dân có ý định vi phạm vùng biển nước ngoài, nhóm đối tượng có nguy cơ cao, giữ vững kết quả đạt được, không để tái phạm tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài.
Ghi nhận nỗ lực và quyết tâm của cơ quan, đơn vị, địa phương trong triển khai thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp về chống khai thác IUU, Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đã khen thưởng, biểu dương 9 tập thể và 11 cá nhân có thành tích xuất sắc trong việc tuyên truyền và triển khai các nhiệm vụ, cùng với thành phố thực hiện mục tiêu gỡ "thẻ vàng" IUU./.
Khắc phục "thẻ vàng" IUU: Ngư dân chuyển biến mạnh về nhận thức và hành động
Sự chuyển biến rõ nét trong nhận thức và hành động của ngư dân là nền tảng quan trọng, tiên quyết trong tiến trình dựng nghề khai thác biển bền vững, hiện đại và có trách nhiệm của Cà Mau.